ماجرای‌گونه ویتنامی‌ویروس‌کرونا چیست؟

گروه علمی: به تازگی یک گونه جدید ویروس کرونا در ویتنام شناسایی شده است که به نظر می‌رسد سویه جهش‌ یافته دلتا با تغییری جزئی باشد که پیش‌تر به نام گونه هندی شناخته می‌شد و براساس روش جدید نامگذاریِ سویه‌های جدید کروناویروس از سوی سازمان جهانی بهداشت، عنوان آن به دلتا تغییر کرده است.

 این گونه را ابتدا متخصصان همه‌گیرشناسی ویتنام شناسایی کردند و هنوز جزئیات بیشتر آن در دست تحقیق و بررسی است.مقام‌های ویتنامی ابتدا گفتند این سویه، ترکیبی از گونه‌ دلتا و گونه آلفا یا همان گونه انگلیسی است اما سازمان جهانی بهداشت در این مورد تردید دارد.در مورد این گونه تازه کشف‌شده اطلاعات چندانی در دست نیست، اما وزیر بهداشت ویتنام گفته است که داده‌های ژنوم آن به‌زودی در دسترس خواهد بود.

گونه جدید کجا کشف شد؟
ویتنام در حال حاضر تنها کشوری است که موارد ابتلا به این گونه را شناسایی و ثبت کرده است، اما مقام‌های سایر کشورها گفته‌اند اطلاعات کافی ندارند تا بتوانند آن را رصد و ردیابی کنند.له تای کویین مای، از موسسه ملی بهداشت و همه‌گیرشناسی ویتنام، گفت طرح جهانی به‌اشتراک‌گذاری تمام داده‌های آنفلوآنزا (GISAID) هنوز این گونه را ثبت نکرده است.

 یکی از مشاوران ارشد بهداشتی در سنگاپور که از طرح جهانی به‌اشتراک‌گذاری تمام داده‌های آنفلوآنزا برای ردیابی گونه‌ها استفاده می‌کند، گفت تا وقتی داده‌های بیشتر به اشتراک گذاشته نشود، اطلاعات کافی وجود ندارد که این گونه را دنبال کرد.این رسانه دولتی گزارش داد بر اساس نتایج آزمایش‌های توالی ژنتیکی که موسسه ملی بهداشت و همه‌گیرشناسی ویتنام انجام داده است، تا روز شنبه ۲۹ مه (حدود شش روز پیش)، دست‌کم چهار نفر در ویتنام به این گونه جهش‌یافته جدید آلوده شده بودند.در پی افزایش شدید و ناگهانی موارد ابتلا در هفته‌های اخیر، ویتنام محدودیت‌ها برای مهار شیوع کرونا را تشدید کرده است. بیش از نیمی از مجموع ۶۷۰۰ مورد ابتلا از پایان ماه آوریل به این سو ثبت شده‌اند.

ماجرای سردرگمی و اشتباه در مورد گونه جدید چه بود؟
وین تان لانگ، وزیر بهداشت ویتنام، گفت این گونه ترکیبی از گونه‌های بی.۱.۶۱۷.۲ (هندی) و بی.۱.۱.۷ (انگلیسی) است. او گفت که این گونه «خیلی خطرناک» است و ویژگی‌های ترکیبی دو گونه شناسایی‌شده را دارد و از طریق هوا بسیار راحت‌تر منتقل می‌شود.

اما سازمان جهانی بهداشت توصیف این گونه به‌عنوان «ترکیبی» را زیر سوال برده است و می‌گوید یافته‌ها حاکی از آن است که جهشی جزئی در گونه جهش‌یافته هندی بوده است.در عین حال ماریا ون کرکوف، متخصص همه‌گیرشناسی در سازمان بهداشت جهانی، گفت: این گونه ویروس که در ویتنام شناسایی شده و وزارت بهداشت ویتنام گزارش کرده است همان بی.۱.۶۱۷.۲ است.

وی می‌گوید: بر اساس آنچه ما فهمیده‌ایم این گونه بی.۱.۶۱۷.۲ است که در محل تاج پروتئینش یک حذف دیگر رخ داده است. بنابراین هرچند در ابتدا گزارش شده که گونه‌ جهش‌یافته ترکیبی است اما در واقع قضیه این است که یک جهش در همان گونه [بی.۱.۶۱۷.۲] با یک حذف دیگر است.ون کرکوف تاکید کرد گونه بی.۱.۶۱۷.۲ مسری‌تر شناخته شده است و سازمان بهداشت جهانی در کوتاه‌ترین زمان ممکن اطلاعات بیشتری در مورد سونه جدید ارائه می‌کند.بنا بر اعلام اداره بهداشت و سلامت عمومی انگلستان، گونه‌ کشف‌شده در ویتنام گونه‌ای جدید یا «ترکیبی» نیست بلکه همان گونه دلتا است با یک حذف در قسمت ۱۴۴ ساختار تاج ویروس.

آیا واکسن‌ها در برابر این گونه جدید هنوز موثرند؟
به نوشته روزنامه ایندیپندنت، متخصصان تاکنون می‌گویند که در مورد اثربخشی واکسن و گونه ویتنامی هنوز داده‌های روشنی در دست نیست اما می‌دانیم جهشی در گونه بی.۱.۶۱۷.۲ بوده و یافته‌ها حاکی از آن است که به کاهش مصونیت پس از تزریق یک دز واکسن از جمله واکسن‌های فایزر و آسترازنکا منجر شده است. با وجود این، نتایج یک پژوهش نشان داده است دو دز واکسن مقابل این گونه، مصونیتی مشابه سایر گونه‌ها ایجاد می‌کند.