مناظره‌ دوم؛ بی سروصدا اما پر حاشیه

گروه سیاسی: مناظره دوم انتخابات ریاست جمهوری با محوریت مسائل فرهنگی و اجتماعی برگزار شد. مناظره‌ای که مانند مناظره اول سروصدا به پا نکرد، اما همچنان پر حاشیه بود. با اینحال نمی‌توان آن را مناظره‌ای داغ و موثر در فرآیند انتخابات دانست، چرا که پدیده نداشت.
 مناظره دوم برخلاف مناظره اول با آرامش آغاز شد و کاندیدا‌ها سعی کردند یکدیگر را مورد انتقاد قرار ندهند، اما این روند در ادامه تغییر پیدا کرد و تا پایان اظهار نظر‌های تند و تیزی علیه یکدیگر ردو بدل کردند.این مناظره نشان داد که همچنان رقابت اصلی میان ابراهیم رئیسی و عبدالناصر همتی است.پس از پایان مناظره کاربران شبکه‌های اجتماعی، ناظران و تحلیلگران به بررسی آن پرداختند. همچنان مهمترین نکته این بود که نحوه برگزاری مناظره پر از ایراد و اشکال است.در بین دیدگاه کاربران این اظهار نظر مورد توجه قرار گرفت که “ساختار برنامه مناظره صداوسیما برای کاهش مشارکت طراحی شده. “
نقد عملکرد شورای نگهبان در ردصلاحیت‌ها هم همچنان بحثی داغ بود. کاربران اصلاح طلب و حتی برخی کاربران اصولگرا مناظره را ضعیف ارزیابی کردند و آن را نتیجه ردصلاحیت نامزد‌های مهم و کلیدی دانستند. آذر منصوری فعال سیاسی اصلاح طلب در توئیتی نوشت: «مناظره‌های تلویزیونی انتخابات ۱۴۰۰ تلخ‌ترین و رسواترین تصویری است که می‌شد از نظارت استصوابی شورای نگهبان کشید. از کجا به کجا رسیده ایم؟»در مناظره دوم یکی از مسائلی که بار‌ها از آن سخن گفته شد بحث “کولبرها” “سوخت برها” بود، کاربران زیادی از نامزد‌های انتخابات انتقاد کردند که چرا زمانی که با این قشر برخورد امنیتی می‌شود سکوت می‌کنند و حالا برای کسب رای درباره آن‌ها سخن می‌گویند.کاربری نوشته است “کولبر‌ها و سوخت بر‌ها مرغ عزا و عروسی اند”.
یکی دیگر از مسائلی که درباره آن در مناظره صحبت شد بحث وضعیت زنان در کشور و مشکلات آنان است. عبدالناصر همتی و محسن مهرعلیزاده تلاش کردند که در سخنانشان از بحث برخورد با بدحجابی و دیگر برخورد‌های با زنان سخن بگویند و انتقاد کنند.از طرف دیگر کاندیدا‌های اصولگرا تلاش کردند از حقوق زنان خانه دار، سرپرست خانوار و بد سرپرست حرف بزنند.
وعده‌های زیادی هم در رابطه با زنان مطرح شد، یک کاندیدا از حضور سه زن در کابینه سخن گفت و دیگری از حضور پنج زن.اما در شبکه‌های اجتماعی روی خوشی به این اظهارات و وعده‌ها نشان داده نشد. بسیاری از کاربران این سخنان را شعاری و بی پشتوانه دانستند.درباره حقوق اقلیت‌ها از جمله اهل تسنن و قومیت‌های مختلف بحث‌های زیادی صورت گرفت. رقابتی بین کاندیدا‌ها در این باره به راه افتاد که در شبکه‌های اجتماعی در مواردی از جمله اشتباه لفظی محسن رضایی در به کاربردن لفظی ترکی تبدیل به طنز شد.با وجود اینکه نامزد‌های انتخابات وعده شایسته سالاری و استفاده از همه اقوام و اقلیت‌ها در دولت خود دادند، اما باز هم کاربران با نگاه منفی به این وعده نگاه کردند و این سخنان را صرفا وعده هایی برای رای ارزیابی کردند.
یکی دیگر از مسائل که داغ شد بحث فیلترینگ بود که تقریبا همه نامزد‌ها در حرف از مخالفت با آن سخت گفتند، اما برداشت مردم در شبکه‌های اجتماعی چیز دیگری بود و برای آن‌ها ادعای برخی نامزد‌ها باور پذیر نبود.یا اینکه از حذف کنکور و سربازی سخن گفته شد.در این بین ناظران وعده‌های اینچنینی نامزد‌ها را زیر سوال بردند.
داوود سوری اقتصاددان در این باره نوشت: “نه گشت ارشاد، نه پیامک، نه بدحجابی، نه فیلترینگ، نه… حل هیچکدام در قواره رئیس‌جمهور نیست، لاف الکی نزنید، گوشمان پر است، خودتان را سبک‌تر نکنید!”وحید یامین‌پور مجری تلویزیون و از فعالان اصولگرا هم معتقد است: «وقتی دربار‌ه‌ی بانوان، جوانان، اقوام، اهل‌تسنن، هنرمندان و… ریاکارانه سخن می‌گویید، لحن‌تان شبیه دلالی است که دارد جنس معیوبش را به مشتری قالب (غالب) می‌کند. مردم برای ریاکاری بهایی نخواهند پرداخت. صداقت قابل تشخیص است.»پروانه سلحشوری فعال اصلاح طلب و نماینده پیشین مجلس نیز در توئیتی نوشت: «شاید کاندیدا‌های ریاست جمهوری فکر می‌کنند برای مردم قابل فهم نیست که چقدر رفتارشان فریبکارانه است. عجیب است تا این اندازه از درک مردم عاجزند»
درباره مسائل کلیدی همچون کرونا، بحران محیط زیست، مشکلات فرهنگی و … هم کمتر سخن گفته شد. فقط عبدالناصر همتی درباره محیط زیست گفت که در دولت او در اجرای پروژه‌ها، محیط زیست حق وتو خواهد داشت. درباره کرونا هم فقط مهرعلیزاده وعده‌هایی داد.سیامک قاسمی از فعالان اقتصادی در توئیتی در این مورد نوشت: «هیچکس هیچ وعده‌ای درباره بحران محیط زیست، بی‌آبی، فرهنگ عامه، کرونا و واکسن نمی‌دهد. طبیعی است که در جامعه‌ای که ۵۰ درصد جمعیت زیر خط فقر هستند، این موضوعات رای آور نیست و فقط باید با وعده غذای گرم و پول پاشی رای جمع کرد!».اما وعده مهرعلیزاده درباره واکسن کرونا بسیار بحث برانگیز شد. او گفت که سه ماهه همه مردم ایران را واکسینه می‌کند. او همچنین مدعی شد اگر اجازه واردات واکسن به بخش خصوصی داده شود به راحتی این کار انجام می‌شود. مهرعلیزاده به تندی از عملکرد وزیر بهداشت انتقاد کرد.
در واکنش به اظهارات این نامزد انتخابات علیرضا وهاب‌زاده مشاور وزیر بهداشت در توئیتی نوشت: «تا ده بشمار عمو ببینه نمیخواد سه ماه ۱۶۰ میلیون دوز واکسن بخری!» این ادبیات وهاب زاده اشاره به اشتباه مهرعلیزاده در هنگام قرعه کشی دارد که به اشتباه از یک تا هفت عدد هشت را انتخاب کرد.
کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو هم درباره وعده مهرعلیزاده واکنش نشان داد و نوشت: «استحضار دارید جایی واکسن کرونا ده تا و صدتا و هزارتا نمیفروشد مگر در بازار سیاه و واکسن فیک و مافیا‌ی قاچاق! برای روشن شدن مطلب، منتظر می‌مانیم آقای مهرعلیزاده فهرست مدعیان واردات واکسن مورد نظر خود، مستندات اصالت کالای ادعایی و پروفرم‌ها را ارائه کنند. دانستن حق مردم است!»در بین اظهارات دیگر نامزد‌ها هم حرف‌های دیگری بود که زیر سوال رفت. پدرام سلطانی فعال اقتصادی به اظهار نظری از جلیلی اشاره کرد: «آقای جلیلی گفتند: طرح شبکه خانه‌های بهداشت که در ابتدای انقلاب اجرا شد، طرح موفقی بود که کشور‌های پیشرفته از ما الگو گرفتند. یعنی ایشان نمی‌دانند که این طرح توسط سازمان بهداشت جهانی، پیش از انقلاب، طراحی و به کشور‌ها توصیه شده است؟»
یا انتقاد رئیسی از سخنان حسن روحانی در جریان مذاکرات هسته‌ای نیز مورد نقد قرار گرفت و کاربری نوشت: “از روحانی انتقاد میکنند که چرا در حین مذاکرات گفته که «آب آشامیدنی» با برجام حل میشود و موقعیت کشور را در مذاکرات تضعیف کرده. حالا قبول! اما پوستر‌های در سطح شهر و سریال‌ها و مستند‌های تلویزیونی و برچسب‌های «نفوذی» و «غربگرا»‌ی شما به دولت در و حین مذاکرات، موقعت کشور را تضعیف نمیکرد؟ “
اظهار نظر محسن رضایی درباره اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی را منحل خواهد کرد نیز مورد توجه برخی کاربران قرار گرفت. عده‌ای می‌گویند این مهمترین اظهار نظر رضایی در کل تبلیغات انتخاباتی بوده است.اما نکته مهم دیگر درباره مناظره دوم این بود که مباحث فرهنگی هیچ جایی نه در سوال‌هایی مطرح شده داشت و نه دربرنامه نامزدها. این موضوع با واکنش وزیر فرهنگ روبه رو شد.
سید عباس صالحی در توئیتی نوشت: ««فرهنگ و هنر بخش مغفول مناظرات بود، حتی در دومین مناظره با عنوان فرهنگی و اجتماعی. ایران بدون فرهنگ و هنر، ایران نیست! از کدام برنامه سخن می‌گوئیم؟»