فرسودگی ۷۰ درصد بیمارستان‌های کشور

مهندس امیر ساکی درباره وضعیت فرسودگی بیمارستان‌ها در کشور، گفت: در دهه ۸۰ در کشور ارزیابی لرزه‌ای بیمارستان‌های کشور در دستور کار قرار گرفت و نتایج این ارزیابی نشان داد که حدود ۷۰ درصد ساختمان‌های درمانی یا همان بیمارستان، در کشور فرسوده‌اند. این میزان در تهران به دلیل قدمت بیمارستان‌ها بیش از ۸۰ درصد بوده است. نتایج همچنین نشان داد بیش از ۹۰ درصد بیمارستان‌های فرسوده امکان مقاوم‌سازی نداشته و به عبارتی مقاوم‌سازی آن‌ها توجیه‌پذیر نیست و بنابراین این بیمارستان‌ها باید جایگزین شوند.

۴۰ درصد فرسودگی ترمیم یافته در بیمارستان‌های کشور
وی افزود: باتوجه به اینکه سیاست نهضت بیمارستان‌سازی در کشور از سال‌های گذشته و به‌ویژه در ۱۵ سال اخیر با ساخت بیش از ۴۰ هزار تخت بیمارستانی که بعضی از این بیمارستان‌ها جایگزین بیمارستان‌های فرسوده قبلی بوده‌اند، آغاز شده؛ درصد فرسودگی ترمیم یافته در حوزه بیمارستانی به حدود ۴۰ درصد رسیده است. با این وجود وزارت بهداشت برنامه جایگزین کردن ۵۰ هزار تخت فرسوده فعلی را در یک برنامه میان مدت در دستور کار قرار داده است که این برنامه بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان برای دولت هزینه دارد که باید توسط سازمان برنامه و بودجه و همچنین مجلس شورای اسلامی مورد حمایت جدی قرار گیرد.

چرا در برخی بیمارستان‌ها امکان تامین «ایمنی حریق» با استانداردهای جدید نیست؟
ساکی درباره آمار بیمارستان‌هایی که در کشور و به ویژه در تهران به عنوان یکی از قطب‌های درمانی مهم کشور که اخطار ایمنی از سوی آتش نشانی دارند و با اشاره به مشکلات ایمنی در این بیمارستان‌ها، گفت: برای پاسخ دقیق به این موضوع باید باید از سازمان آتش نشانی سوال شود. البته باید توجه کرد که در برخی از بیمارستان‌ها به دلیل ساختار قدیمی امکان تامین ایمنی حریق با استانداردهای جدید مقدور نیست. از طرفی تامین ایمنی حریق بیمارستان‌ها که مورد تایید سازمان آتش نشانی قرار گیرد، برای بسیاری از بیمارستان‌ها به‌ویژه بیمارستان‌های دولتی هزینه‌بر بوده که سازمان برنامه و بودجه باید اقدام جدی در این زمینه انجام دهد. وزارت بهداشت بارها و بارها از سازمان برنامه و بودجه برای ایجاد ردیف اختصاصی تامین ایمنی در بیمارستان‌های موجود، به‌ویژه ایمنی حریق و بازسازی و نوسازی سیستم‌های تاسیساتی بیمارستانی که از نقاط آسیب‌رسان در این زمینه است، درخواست داشته و باید پیگیری شود.

لزوم ۳ برابر شدن اعتبارات عمرانی وزارت بهداشت
وی درباره برنامه وزارت بهداشت برای بهبود وضعیت ایمنی در بیمارستان‌ها و مقاوم‌سازی آن‌ها در برابر سیل، زلزله، آتش سوزی و …، اظهار کرد: برنامه جامع برای بهبود وضعیت ایمنی بیمارستان‌ها با توجه به میزان فرسودگی بیمارستانی در کشور، جایگزینی است؛ چرا که مقاوم‌سازی بیمارستان‌ها به دلایلی چون هزینه‌های بالای مقاوم‌سازی نسبت به جایگزینی، عدم برخورداری ساختار معماری بیمارستان‌های قدیمی از مدل‌های استاندارد و… مقرون به صرفه نیست. در عین حال مقاوم‌سازی بیمارستان‌ها در حین فعالیت بیمارستان و ارائه خدمت به بیمار عملا مقدور نیست و از طرفی امکان تعطیل کردن بیمارستان هم وجود ندارد. بر این اساس جایگزینی گزینه مناسب برای تامین ایمنی بیمارستانی در کشور است که برای تحقق این برنامه، باید اعتبارات عمرانی حوزه سلامت حداقل سه برابر حالت فعلی شود و همچنین حداکثر استفاده از حضور خیرین و بخش خصوصی در تامین زیرساخت‌های حوزه سلامت انجام شود که نیازمند توجه ویژه شهرداری‌ها و مسئولین استان‌ها و شهرستان‌ها برای اتمام پروژه‌ها است.

ایجاد «فضای ایمن» در بیمارستان‌های جدید
مدیرکل منابع فیزیکی وزارت بهداشت درباره وضعیت ایمنی بیمارستان‌های جدید ساخت و امکان تخلیه فوری پرسنل و بیماران در بیمارستان‌ها در صورت بروز حوادث غیرمترقبه نیز گفت: در بیمارستان‌های جدید با توجه به ضوابط جدید آتش‌نشانی، فضایی به نام فضای ایمن در طبقات بیمارستان‌ها تعبیه می‌شود تا در زمان بروز حادثه بیمارستان و پرسنل در آن مکان به طور موقت مستقر شوند. در ساختمان‌های قدیمی امکان ایجاد فضا به دلایلی از جمله ساختار قدیمی و غیر استاندارد اماکن، وجود ندارد.

اخذ وام برای انتقال بیمارستانی که تاکنون ۱۰ بار اخطار آتش‌نشانی گرفته است
ساکی در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به وضعیت بیمارستان سوختگی شهید مطهری که گفته می‌شود تاکنون ۱۰ بار اخطار آتش نشانی دریافت کرده و وضعیت جایگزینی آن، گفت: برای این بیمارستان قرار شد تا قبل از پایان سال نسبت به اخذ وام بانکی به مبلغ ۲۰۰۰ میلیارد ریال از بانک ملت جهت تکمیل باقیمانده عملیات اجرایی در بیمارستان ۱۶۰۰ تخت‌خوابی جدید سوختگی «کن» اقدام کنند و به دنبال این اقدام، به سرعت نسبت به انتقال و جابجایی بیمارستان سوختگی شهید مطهری به بیمارستان جدید اقدام شود که این موضوع در سفر رییس جمهور تامین منابع شده است.

«تأمین اعتبار»؛ ‌ چالش اصلی ایمن‌سازی بیمارستان‌ها
وی در ادامه صحبت‌هایش درباره چالش‌های وزارت بهداشت برای ایمن‌سازی و نوسازی بیمارستان‌ها، گفت: معضلات و چالش‌های بسیاری برای ایمن‌سازی بیمارستان‌ها وجود دارد. بسیاری از شاخص‌های ایمن‌سازی صرفا با جایگزینی بیمارستان‌ها امکان تحقق دارند که این موضوع نیازمند اعتبارات لازم در حوزه عمرانی سلامت است. بنابراین چالش اصلی تامین اعتبار است. در حال حاضر سهم سلامت از تملک‌های دارایی سرمایه‌ای یک درصد است که بسیار ناچیز است؛ این در حالی است که وزارت بهداشت ۴۶۰۰۰ تخت بیمارستانی نیز در دست ساخت دارد که باید اعتبارات آن‌ها نیز تامین شود. از طرفی تامین اعتبار ۵۰ هزار تخت فرسوده که بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان است و در سال حداقل باید ۳۰ هزار میلیارد تومان تامین شود تا در یک برنامه پنج ساله بیمارستان‌ها جایگزین شوند، یک چالش بسیار جدی است. از طرفی ارتقاء و بهبود ایمنی بیمارستان‌هایی که از یک ایمنی نسبی برخوردار هستند، اما باید ارتقاء یابند نیز مستلزم تامین اعتبار و هزینه است.

اجرای دستورالعمل “بهبود تاب‌آوری بیمارستان‌های جدید”
ساکی درباره وضعیت نظارت بر ساخت و ساز با کیفیت و ایمن بیمارستان‌های جدید در جهت عدم تکرار حوادثی مانند آنچه در زلزله کرمانشاه و سرپل ذهاب در زمینه تخریب بیمارستان‌های تازه ساز شاهد بودیم، گفت: نظارت‌های جدی، اعم از انجام آزمایش‌های بتن، انجام نظارت در مرحله ساخت سازه، اخذ تاییدیه سازمان‌های ذیربط، همکاری بین سازمانی از جمله با راه و شهرسازی، شهرداری، نظام مهندسی و… در زمان ساخت بیمارستان‌های جدید انجام می‌شود. همچنین راهنمای خاص طراحی بیمارستان تحت عنوان دستورالعمل “بهبود تاب‌آوری بیمارستان‌های جدید” با همکاری دفتر برنامه اسکان بشر ملل متحد در ایران تهیه شده که در مرحله ویرایش نهایی و ابلاغ است. باید توجه کرد که در دستورالعمل بهبود تاب‌آوری بیمارستان‌های جدید، علاوه بر تغییر رویکرد طراحی، بررسی تاب‌آوری بیمارستان در برابر مخاطرات چندگانه اعم از زلزله، سیل و…مورد توجه قرار گرفته است. انجام آزمایشات سازه‌ای پس از پایان اسکلت بیمارستان و تحویل از پیمانکار نیز مورد توجه قرار دارد.