شایع ترین بیماری عروقی در ایران

گروه سلامت:فوق تخصص جراحی عروق و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، در خصوص بیماری واریس و مشکلاتی که این عارضه به دنبال دارد، توضیحاتی ارائه داد.علی صابری، در برنامه ضربان شبکه سلامت سیما، در پاسخ به این سوال که بیماری واریس چیست، گفت: هرگونه طولانی و مارپیچی شدن سیاهرگ‌های پا را، واریس می‌نامند. وظیفه سیاهرگ‌های پا، رساندن خون از سمت پا به قلب است و چون در خلاف نیروی جاذبه حرکت می‌کند، نیاز به وجود دریچه‌هایی دارد که خون را در خلاف جاذبه به حرکت درآورد، اگر به هر دلیل این دریچه‌های وریدی، از کار بیفتند و یا تنبل شوند، با بیماری واریس، مواجه خواهیم شد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا وریدهای تیره رنگ پا، واریس است، افزود: این وریدها، گاهی پیش درآمد بیماری واریس هستند ولی به خودی خود، واریس محسوب نمی‌شود.عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: دریچه‌های لانه کبوتری حرکت خون به سمت قلب را تسهیل می‌کنند که در صورت تخریب این دریچه‌ها، خون به سمت پاها پس می‌زند و باعث گشاد و مارپیچ شدن وریدها و در نهایت ورم پاها می‌شود.

وی، واریس را، شایع‌ترین بیماری عروقی در جامعه دانست و افزود: ۲۰ درصد خانم‌ها و ۱۰ درصد آقایان جامعه، مبتلا به بیماری واریس هستند.این فوق تخصص عروق، شیوع سنی این بیماری را، ۲۵ سال به بالا دانست و گفت: واریس معمولاً در ساق پا و در بعضی از موارد در ران‌ها مشاهده می‌شود، البته گاهی ممکن است در اندام‌های فوقانی نیز اتفاق بیفتد که در این صورت، این نوع واریس، به دلیل تخریب دریچه‌های لانه کبوتری نیست و دلایل دیگری دارد.

وی افزود: وراثت نقش مهم و کلیدی در ابتلاء به بیماری واریس دارد. اگر پدر و مادر هر دو به بیماری واریس مبتلا باشند، شانس ابتلاء در فرزندان به ۸۰ درصد می‌رسد و در صورتی که تنها یکی از والدین مبتلا باشد، احتمال ابتلاء در فرزندان به ۵۰ درصد کاهش می‌یابد.صابری یادآور شد: اضافه وزن و چاقی و همچنین، ایستادن و نشستن طولانی، از عوامل خطر آفرین برای ابتلاء به واریس هستند، در این بین، آگاهی از عوامل ایجاد کننده بیماری واریس، نقش مؤثری در پیشگیری از ابتلاء به این بیماری ایفا می‌کند.

این فوق تخصص جراحی عروق، در پاسخ به این سوال که چند نوع واریس داریم، گفت: واریس‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند؛ ۱- واریس‌های تار عنکبوتی (وریدهای زیر پوستی نازک و کمتر از ۱ میلیمتر) ۲- وریدهای واریسی مویرگی (قطر ۱ تا ۳ میلی متر دارند و به رنگ آبی و بنفش در زیر جلد نمایان هستند) ۳- وریدهای های طنابی شکل (وریدهای پرپیچ و خم با قطرهای بیش از ۳ میلیمتر) که عموماً در ساق پا و در موارد پیشرفته‌تر، در ران‌ها دیده می‌شوند.

صابری در پاسخ به این سوال که آیا فشارهای ناگهانی یا زور زدن، هنگام بلند کردن اجسام سنگین، ممکن است باعث ایجاد واریس شود، گفت: هر عاملی که باعث افزایش فشار داخل شکم شود (حتی فشار شکمی به دنبال یبوست)، چون بازگشت خون وریدی را دچار مشکل می‌کند، می‌تواند باعث بروز واریس شود، همچنین در کسانی که استعداد ابتلاء به واریس را دارند، برداشتن وزنه‌های سنگین، مضر است.

وی یادآور شد: واریس خود به خود درمان نمی‌شود و درمان دارویی نیز ندارد، این بیماری پیشرونده است و بهتر است در مراحل اولیه درمان شود، زیرا هرچه مراحل بیماری، پیشرفته‌تر شود، درمان نیز سخت‌تر می‌گردد.
صابری به افرادی که فاکتورهای خطر این بیماری را دارند، توصیه کرد: از روش‌های پیشگیرانه این بیماری که شامل استفاده از جوراب واریس و دوری از عوامل خطر، مانند: اضافه وزن و چاقی است، از ابتلاء به این بیماری تا حد امکان پیشگیری کنند.(جوراب واریس، قبل از بلند شدن از رختخواب پوشیده می‌شود و تا هنگام رفتن مجدد به رختخواب، از پاها خارج نمی‌گردد)

وی افزود: جوراب‌های واریس، به چهار دسته تقسیم بندی می‌شوند، که بر اساس شدت بیماری، نوع آن توسط جراح عروق، معین می‌گردد.صابری یادآورشد: تغذیه نقش بسیار مؤثری در پیشگیری و حتی پیشرفت بیماری ایفا می‌کند، او مصرف آب فراوان را، برای جلوگیری از یبوست ضروری دانست و گفت: استفاده از سبزیجات و میوه‌های تازه و همچنین، مصرف میان وعده‌هایی، مانند: انجیر خشک، برگه هلو برگه زردآلو و…، راهکار بسیار مناسبی برای پیشگیری از یبوست است.

وی در پاسخ به این سوال که، به افرادی که شغل ایستاده دارند، چه توصیه‌ای دارید، گفت: مهم‌ترین توصیه این است که پس از ایستادن‌های طولانی، مدت کوتاهی تغییر وضعیت داشته باشند و پاها را از سطح بدن بالاتر قرار دهند، افرادی هم که به طور ممتد و ساعتها پشت میز می‌نشینند، به طور مداوم پاها را منقبض کنند و تغییر وضعیت دهند.این فوق تخصص جراحی عروق، به افراد در معرض خطر توصیه کرد: با مراجعه به فوق تخصص جراحی عروق، از جوراب واریس مناسب استفاده کنند.

صابری، راهکارهای درمانی واریس را، از لیزر درمانی وریدی، تا عمل جراحی باز ورید واریسی، متفاوت دانست ک ه بسته به شرایط و علائم بیمار، توسط جراح عروق انتخاب می‌گردد.وی گفت: بهترین راه درمان واریس‌های تار عنکبوتی، لیزر است، همچنین در مورد واریس‌های مویرگی که معمولاً پشت زانو و ساق پا وجود دارند، انجام اسکلروتراپی را توصیه کرد.(با تزریق موادی داخل مویرگ‌های واریسی، آنها را از بین می‌برند)

صابری همچنین برای درمان وریدهای واریسی طنابی، لیزر داخل وریدی را توصیه کرد: که با راهنمایی سونوگرافی انجام می‌شود و توسط این لیزر، وریدهای واریسی از بین می‌روند. روش رادیوفرکوئنسی نیز از راه‌های دیگر درمان است، که با لیزر و یا امواج رادیویی، وریدهای واریسی را از بین می‌برند. آخرین روش، جراحی باز است که توسط برش‌های کوچک بر روی پوست، ورید واریسی را از زیر پوست خارج می‌کنند.