اجساد زیادی همچنان زیر آوار هستند

گروه حوادث: از روز دوشنبه ۱۷ بهمن (۶فوریه ۲۰۲۳) در ساعت ۴ و ۱۷ دقیقه بامداد که زمین در زیر پای مردمان آدیامان لرزید و خسارات و ویرانی زیادی بر جای گذاشت، زندگی عادی در شهر آدیامان مختل شده و تحت تاثیر زلزله قرار گرفته است. شهروندان در بیشتر مناطق آدیامان به اردوگاه‌ها رفته‌اند و آب و گاز در بیشتر مناطق قطع است. اکثر خانه‌های شهر یا به طور کامل ویران شده و یا خسارت‌های بسیاری دیده است.

به گزارش ایلنا، شهروندان شهر آدیامان در اردوگاه‌ها یا محل‌هایی مانند ورزشگاه‌ها و تالارهای عروسی یا ساختمان‌های اداری شهر مانند ساختمان والی یا استانداری مستقر هستند اگر چه این ساختمان‌ها نیز بی‌نصیب از زلزله نبوده و ترک‌های عمیقی در آنها ایجاد شده است.

اما فضای شهر با روزهای پیش از زلزله کاملا متفاوت است اگر در روزهای قبل در ساعاتی شهر آدیامان شاهد ترافیک خودرو و رفت و آمد و جنب و جوش مردم بود اما این روزها خیابان‌های شهر آدیامان در قرق کامیون‌ها، لودرها و ماشین آلات سنگین است که از صبح زود تا حدود ساعت ۱۰ الی ۱۱ شب مشغول آواربرداری هستند و امدادگران بیش از مردم عادی در شهر حضور دارند. مردمی هم که در شهر دیده می‌شوند اغلب برای پیدا کردن عزیزانشان که زیر آوار هستند به شهر آمده‌اند و یا در حال جمع‌آوری وسایلشان از خانه‌های نیمه آوار شده‌شان هستند.

پدر و مادرم هم در زیر آوار مانده‌اند
در یکی از خیابانهای فرعی مرکز شهر و در نزدیکی ساختمان والی پسرکی ۱۳ الی ۱۴ساله بر روی آوارهای یک ساختمان فروریخته ایستاده و هر از چندگاهی وسیله‌ای را از زیر آوار بیرون می‌کشد. نزدیکش می‌شوم و به او تسلیت می‌گویم و می‌پرسم اینجا خانه شماست پسرک که محمت نام دارد و حال و حوصله‌ای برای صحبت ندارد، می‌گوید: «این آوارها که می بینی خانه ما بود که وقتی زلزله شد به این روز در آمد. پدر و مادرم هم در زیر آوار مانده‌اند.»

وی که هنوز نتوانسته پدر و مادرش را از زیر آوار خارج کند، ادامه می‌دهد: «مستاجرمان هم در زیر آوار است و همه خانواده آن‌ها نیز مرده‌اند و همچنان زیر آوار هستند.»محمت که در حال حاضر به یکی از روستاهای اطراف شهر آدیامان نقل مکان کرده می‌گوید: «همه چیزم از دست رفته و حوصله صحبت کردن ندارم. پدر و مادرم و همه زندگی‌ام از دستم رفتند. هیچ کسی برای من باقی نمانده  خانه‌ام اینجاست.»

عملیات مشترک جستجو برای یافتن یک خواهر و برادر توسط امدادگران ایرانی و چینی
کار آواربرداری در برخی از ساختمان‌ها با شدت بیشتری انجام می‌شود و در برخی از ساختمان‌ها با توجه به اینکه احتمالا اجسادی در زیر آوار مدفون شده باشند عملیات کندتر پیش می‌رود. همچنین برای جلوگیری از ازدحام جمعیت به خانواده‌هایی که هنوز نتوانسته‌اند پیکر عزیزانشان را از زیر آوار خارج کنند گفته شده چه روزی به محل آواربرداری مراجعه کنند تا بتوانند در شناسایی اجساد به امدادگران کمک کنند. عصر یازدهمین روز پس از وقوع زلزله تعدادی از بازماندگان یکی از ساکنان یک آپارتمان ۵ طبقه ۱۰ واحدی که به طور کامل فروریخته در نزدیکی محل تجمع کرده‌اند و امدادگران چینی و تیم‌های امداد و نجات از استانهای فارس و کرمان در حال جستجو برای یافتن جسدهای سه نفر از اعضای یک خانواده ۵ نفره هستند. به گفته اقوام این خانواده ترک که در نزدیکی محل آواربرداری حضور داشتند جسد پدر و مادر این خانواده همان روزهای اول بعد از زلزله از زیر آوار خارج شده‌اند.

عملیات جستجو از حوالی ساعت ۳ عصر شروع شد تیم جستجوی چینی در حال جستجو در بخش میانی این ساختمان فروریخته بود که با حضور نیروهای استان فارس و کرمان و از طریق بوی تعفن که در محوطه پر شده بود متوجه می‌شوند که ساختمان در زمان زلزله چرخیده و اتاق خواب این دو کودک به سمت ضلع شمالی کشیده شده است پس از تلاش‌های بسیار ابتدا جسد پسر خانواده و پس از سه الی چهار ساعت جسد دختر این خانواده از زیر آوار خارج شد.

بستگان این خانواده ۵ نفره که همگی آن‌ها در زلزله جان خود را از دست داده بودند می‌گفتند این خانواده یک فرزند دیگر هم دارد که همچنان در زیر آوار مدفون است. در طول مدت جستجو خانواده این کودکان با فاصله از محل عملیات در کنار آتشی جمع شده و برای شادی روح اعضای از دست رفته کودکانشان دعا می‌خوانند. در لحظاتی که نیروهای امدادی به بقایای جسد نزدیک می‌شدند نیروهای امنیتی ترکیه با در دست گرفتن پتوهایی در اطراف امدادگران مانع از دیدن اجساد شده و اجازه هیچ گونه عکاسی و فیلمبرداری به خبرنگاران نمی‌دادند.

این عملیات غم‌انگیز در ساعت ۸ شب به پایان رسید و این در حالی بود که پیکر بی‌جان یکی دیگر از اعضای این خانواده همچنان در زیر آوار بود.یکی از اقوام این خانواده می‌گوید: «مردم بر اثر زلزله شرایط بسیار بدی دارند همه ناراحت و غمگین هستند در این ساختمان ۱۰ خانواده زندگی می‌کردند که همه آن‌ها بر اثر ریزش آوار جان خود را از دست داده‌اند و هنوز هم در زیر آوار مدفون هستند.»

این روزها اکثر خانه‌های شهر آدیامان در خاموشی و سکوتی مرگبار است برخی کوچه‌ها به دلیل ریزش تمام خانه‌ها مسدود شده‌اند و امکان تردد وجود ندارد. این روزها دیگر در هیچ یک از خانه‌های آدیامان بوی غذا نمی‌آید و همه مردم و امدادگران و نیروهای امنیتی و پلیس با تشکیل صف در مقابل کانکس‌های توزیع مواد خوراکی، غذا و چای گرم می‌گرفتند. غذا، آب، پوشاک، مواد بهداشتی و… به اندازه نیاز در شهر آدیامان وجود دارد و مرکز مدیریت حوادث اضطراری (آفاد) با یک برنامه ریزی مشخص وظیفه همه امدادگران خارجی و داخلی را مشخص کرده و هر گروهی بدون تداخل در کار سایر گروه‌ها وظیفه خود را انجام می‌دهد.

در یک کوچه که با آوار خانه‌ای مسدود شده با پیرمردی که در حال جابجایی برخی لوازم منزل است هم صحبت می‌شوم و بعد از عرض تسلیت از او می‌پرسم آیا اینجا خانه شماست و وی پاسخ می‌دهد: «اینجا ایل‌مان زندگی می‌کرد و ما در دهات زندگی می‌کنیم که ۱۵ کیلومتر از اینجا فاصله دارد.» از من می‌پرسد تو اهل کجا هستی می‌گویم: «خبرنگارم و از ایران آمدم» بابت کمک‌هایی که شده از من تشکر کرده و می‌گوید انشالله بلا نبینید.

مهم جان آدم‌هایی است که از دست رفته
به ساختمان والی یا همان استانداری برمی گردم زن جوانی که ماسک بر صورتش زده در مقابل در ورودی والی نشسته است خودم را معرفی کرده و به او تسلیت می‌گویم و می‌پرسم آیا شما هم در زلزله اخیر کسی را از دست داده‌ای و او در پاسخ می‌گوید: «خانه ما آوار شده و دیگر نمی‌توانیم وارد خانه شویم خانواده‌ام زنده هستند. شبها در هرجایی که شد می‌مانم و مشکلی ندارم و هر کجا جایی برای خواب پیدا کنم می‌مانم.»
این دختر جوان که حدودا ۲۵ساله است و راحله نام دارد ادامه می‌دهد: «ما به خانه برنگشتیم الان کسی به خانه و ماشین و زندگی فکر نمی‌کند مهم جان آدم‌هایی است که از دست رفته و ما به آن‌ها فکر می‌کنیم نه به از دست رفتن خانه و ماشین.»

در رسانه‌های ترکیه اعلام شده است که در روز اول زلزله در شهر آدیامان استاندار این شهر اعلام کرده بود که تعداد معدودی خانه تخریب شده و زلزله خسارت جدی به این شهر وارد نکرده است و این امر باعث نارضایتی مردم شده و در مقابل استانداری تجمع می‌کنند. پس از آن نیز براساس اعلام رسانه‌های ترکیه تحقیقات گسترده‌ای درباره سازه‌های این شهر آغاز شده بود. از همین رو کارشناسان پس ازعملیات جستجو، اقدام به نمونه برداری از مصالح ساختمانی بکار رفته در خانه‌های تخریب شده کردند.

در سه روز اول هیچ کمکی به ما نشد
در یکی از کوچه‌های منتهی به مرکز شهر آدیامان چند مرد مشغول تخلیه یک مغازه هستند نزدیک می‌روم و خودم را معرفی می‌کنم و از او درباره شرایطی که پیش آمده و کمک‌هایی که از سوی دولت و سایر کشورها صورت گرفته است می‌پرسم، این مرد که حدود ۵۰ سال دارد می‌گوید: «خانواده‌ام در اورفا زندگی می‌کنند و به من زنگ زده‌اند که دکانم براثر آوار ریخته است. من هم آمدم وضعیت اینجا را ببینم. وقتی به این جا رسیدم خدا را برای اینکه سالم هستیم شکر کردم چراکه کسی در دکان نبوده و کشته نشده است مهم نیست که دکان رفت.»
وی ادامه می‌دهد: «کمک کم هست و منتظر هستیم چاره‌ای برای ما بیندیشند. خیلی‌ها هنوز زیر آوار مانده‌اند و هنوز اجساد کامل در نیامده است. در سه روز اول هیچ کمکی به ما نشد و الان هم اجساد زیادی همچنان زیر آوار هستند.»

در پی زلزله ویرانگر در ۱۰ استان ترکیه و بخش‌هایی از سوریه همه مردم از سراسر جهان کمک‌هایی را برای زلزله زدگان جمع آوری کرده و برای آن‌ها ارسال کردند. ایرانیان مقیم استانبول نیز که به صورت NJO فعالیت می‌کنند اقدام به جمع آوری کمک‌هایی برای کمک به زلزله زدگان در بخش‌های مختلف ترکیه کرده و در گروه‌های مختلف این کمک‌ها را به شهرهایی که براثر زلزله ویران شده است ارسال کرده اند.در شهر آدیامان اگر چه اکثر خانه‌ها به ویژه در بخش مرکزی شهر فرو ریخته و به طور کامل بر سر ساکنانش آوار شده است اما برخی از خانه‌ها در برخی از مناطق شهر به طور کامل سالم مانده و هیچ ترکی بر آن‌ها ایجاد نشده است.

شهر خالی از جنب و جوش و هیاهوی روزانه 
معصومه که اهل بناب است و ۸ سالی است با همسر و فرزندانش در شهر آدیامان زندگی می‌کند یکی از ایرانیان مقیم آدیامان است، درباره شب زلزله و امدادرسانی بعد از آن به خبرنگار ایلنا گفت: «خانه ما کاملا سالم است. اما هر دوبار که زلزله شد، ما در خانه بودیم و خیلی ترسیدیم. دفعه اول که ساعت حدود ۴ صبح بود ما با لرزش خانه از خواب بیدار شدیم و سریع لباس پوشیدیم و به سمت ماشین رفتیم. خانه ما براثر زلزله به طوری می‌لرزید که گویا در حال چرخش است اما خوشبختانه فرو نریخت و حتی ترک هم بر نداشت.»

وی ادامه می‌دهد: «ما تا ظهر روز بعد در خیابان بودیم که حوالی ظهر به خانه برگشتیم و مشغول صرف ناهار بودیم که دوباره زلزله شد و دوباره به بیرون از خانه آمدیم.»او با بیان اینکه بیشتر مناطق مرکزی شهر آسیب دیده و خانه‌ها کاملا فروریخته تصریح می‌کند: «ما در روزهای اول در یک تالار عروسی مستقر شدیم چون می ترسیدیم به خانه برویم. بعد گفتند ممکن است پس لرزه‌ها تا دوسال هم ادامه داشته باشد و برای همین تصمیم گرفتیم به خانه برگردیم تا با شرایط عادت کنیم. البته در حال حاضر آب و گاز در برخی از مناطق از جمله محله‌ای که ما در آن زندگی می‌کنیم قطع است.»

معصومه درباره امدادرسانی می‌گوید: «روز اول کسی برای امدادرسانی به شهر نیامد اما بعد از آنکه امدادرسانی در شهر آغاز شد همه چیز به خوبی مدیریت شد و همه چیز از غذا، پوشاک، آب و… در اختیار همه وجود دارد و هیچ تفاوتی بین ترک‌ها و سایر اقوامی که اینجا زندگی می‌کنند نیست. اما همان روز اول برای امدادرسانی نیامدند.»

وی با تاکید براینکه روزهای اول زندگی در این شهر بسیار سخت بود، تصریح می‌کند: «سرویس بهداشتی و حمام وجود دارد و مشکلی در زمینه امدادرسانی نیست. روز گذشته هم مبالغ زیادی توسط مردم جمع شده و دولت به همه آن‌هایی که در زلزله آسیب دیده‌اند کمک نقدی خواهند کرد.»معصومه خاطرنشان می‌کند: «قبل از زلزله این شهر پر جنب و جوش بود و همه مردم باهم صمیمی و خونگرم بودند اما متاسفانه زلزله باعث شد افراد زیادی از اهالی شهر جان خود را از دست بدهند و شهر به ویژه بخش‌های مرکزی به ویرانه‌ای تبدیل شده است.»

براساس گزارش اسپوتنیک، مرکز مدیریت حوادث اضطراری (آفاد) از جان باختن ۳۶ هزار و ۱۸۷ تا این لحظه در زلزله خبر داده و اعلام کرده پس از این زلزله شدید، بیش از ۲۱۶ هزار نفر مجبور به ترک محل سکونت خود شده اند.
همچنین بر اساس اعلام مرکز مدیریت حوادث اضطراری ترکیه، پس از وقوع زلزله شدید در هفته گذشته ۴ هزار و ۳۲۳ پس لزله ثبت شده است.

 «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه نیز در روزهای گذشته اعلام کرده است؛ حدود ۴۷ هزار ساختمان در زلزله آسیب دیده و حدود ۲۰ هزار ساختمان از آن‌ ها تخریب می شود. ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر هم در این حادثه خانه و کاشانه خود را از دست داده اند.گفتنی است در پی وقوع زلزله ۷.۷ ریشتری در مناطق جنوبی ترکیه، رئیس‌جمهور این کشور دستور اعلام وضعیت اضطراری در ۱۰ استان را صادر کرد که از هفته گذشته اجرایی شد. استان‌های «آدانا، آدی یامان، دیاربکر، غازیانتپ، قهرمان ماراش، کیلیس، مالاتیا، عثمانیه، هاتای و شانلی اورفا» ۱۰ استانی هستند که در آنها اعلام وضعیت اضطراری شد.