چرا بحران آب در ایران به نقطه جوش رسید؟

گروه اقتصادی: موقعیت جغرافیایی و وضعیت بارندگی ایران باعث شده در تمام تحلیل‌های دهه‌های گذشته، این کشور در فهرست کشورهای کم آب طبقه بندی شود، اما به نظر می‌رسد این وضعیت امروز به یک بحران رسیده است. در طول ماه‌های گذشته موضوع کم آبی به عنوان یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های اقتصاد ایران مطرح بوده و از قطعی برق در خرداد ماه گرفته تا مشکلات تامین آب در تعدادی از استان‌های کشور به خصوص خوزستان در روزهای اخیر، کاهش منابع آبی کشور به عنوان یک نگرانی جدی مطرح شده است.

به گزارش ایسنا، هرچند بخش قابل توجهی از تولیدات برق ایران مستقیما با نیروگاه‌های برق آبی ارتباط ندارد اما نبود بارندگی و استفاده بی رویه از سفره‌های آب زیرزمینی باعث شده در فصل گرم سال از تامین برق لازم برای خانه‌ها و واحدهای صنعتی گرفته تا تامین آب کشاورزی، دام پروری و حتی شرب مردم با اما و اگرهای فراوانی مواجه باشد، موضوعی از علت اصلی آن از سوی رئیس اتاق بازرگانی ایران، نبود آینده پژوهی و نهایی نکردن تصمیمات بلندمدت بوده است.

غلامحسین شافعی در شورای گفت‌وگوی دولت و بهش خصوصی خراسان رضوی گفته: در قریب به سه دهه گذشته، هر بار در جلسات، نوبت به گزارش‌دهی مسئولان رسید، تلاش کردند تا شرایط را مطلوب نشان دهند چنانکه انگار همه‌چیز ایده آل بوده و وضعیت ما رو به تعالی است تا کارنامه عملکردی آن‌ها درخشان جلوه کند. آن نگاه معطوف به حال بود و نسبت به آینده اغماض داشت. همین رویه باعث شد تا مکرر دچار افول شویم و امروز بحران در بخش منابع و انرژی دامن‌گیر ما باشد.

وی ادامه داد: امروز کشورهایی در حال حرکت به سمت روش‌های نوین آبیاری و حفظ منابع آبی هستند که ازقضا رنگ بحران ندیده‌اند و در مناطق پرآب واقع شده‌اند. آن‌ها خلاف ما، سال‌های بسیار و منافع نسل‌های آینده را مدنظر دارند. در کشور ما متأسفانه ابتدا باید مشکلی بروز کند و به مرحله بحران برسد تا مسئولان برای آن چاره‌ای بیندیشند.

وی با اشاره به تلاش‌های مطالعاتی پارلمان بخش خصوصی در جهت عمل به مسئولیت اجتماعی خود و با هدف هشدار دادن نسبت به چالش‌های آینده، عنوان کرد: موضوع اصلاح الگوی کشت یک دغدغه جدی به شمار می‌آید که کمتر موردتوجه قرار گرفته است. بخش خصوصی بارها نامه نوشته و تقاضا داده که زعفران در مناطق سردسیر که منابع آبی خوبی دارند مثل استان‌های شمال غربی کشت نشود و اولویت با مناطق خشک باشد اما به این موضوع توجه نشد. نتیجه آن است که امروز در تربت‌جام خربزه کشت می‌شود و در اردبیل زعفران.

شافعی با طرح این سؤال که چرا باوجود بحران در منابع آبی، موضوع کشت فرا سرزمینی توسعه‌نیافته، بیان کرد: با تداوم خشک‌سالی‌ها و بی‌تدبیری‌ها، قطعاً مردم به خاطر تشنگی از روستاها مهاجرت خواهند کرد. مسئله خشک‌سالی و آب برای استان ما بسیار مهم است و فردا به چالشی غیرقابل‌حل تبدیل خواهد شد و باید از هم‌اکنون فکری اساسی کنیم.