غول پیکرها در ایزو ایکو جان می گیرند/ ایزوایکو پشتیبان صنعت حمل و نقل دریایی کشور

هرمزگان/ شهین صادقی /کلمه نیوز-دریانوردی درایران پیشینه دیرینه دارد و به گفته خسرو معتضد در کتاب «تاریخ دریانوردی ایران» ايرانيان ازسال 511 قبل از ميلاد نيروي دريايي داشته‌اند.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به این سوابق دریانوردی ایرانیان درگذشته که باعث انتقال فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی به مناطق دیگر دنیا شد، بیان کردند: “با وجود این سابقه وسواحل طولانی دریایی درشمال و بخصوص جنوب ایران، فرهنگ استفاده ازفرصت‌های دریا در کشور مورد غفلت واقع شده و باید به فرهنگ عمومیِ مردم تبدیل شود.”

ایران در جنوب از طریق خلیج‌فارس با عمده‌ترین کشورهای تولیدکننده نفت، در شمال، غرب و شرق هم با کشورهایی همجوار است که با جمعیت زیاد خود بازاری چند صدمیلیونی را برای ایران به‌وجود آورده‌اند.

از طرف دیگر ایران خط اتصال کشورهای اروپایی با شرق آسیا و آسیای میانه با خلیج ‌فارس است.شرایط اقلیمی و ژئوپلتیک ایران در مسیر راهروهای ترانزیتی شمال- جنوب، ایران را با یک موقعیت متمایز در چهارراه ترانزیت جهانی قرار داده که می‌تواند با ارتقای این جایگاه در زمینه ترانزیت دریایی به یک قدرت جهانی تبدیل شود.

به علاوه موقعیت ژئواستراتژیکی ایران در شمال تنگه هرمز وخلیج‌فارس، به‌دلیل اهمیت زیاد در مبادله بین‌المللی انرژی، ترانزیت دریایی ایران از جایگاه منحصر به فردی برخوردار ساخته است.

جابه‌جایی ۹۰ درصد کالاهای کشور از طریق حمل‌ونقل دریایی، توانمندی ناوگان کشتیرانی ایران برای جابه‌جایی بیش از ۶.۵ میلیون تن کالا در سطح بین‌المللی و رتبه بیست‌ودوم ایران در زمینه ناوگان بزرگ کشتیرانی در جهان، حاکی از ظرفیت بالای ترانزیت دریایی کشور است.

با این اوصاف ایران به دلیل شرایط جغرافیایی مناسب از مزایا و ویژگی‌هایی ویژه در زمینه ترانزیت دریایی برخوردار است و این قابلیت خود منبعی بزرگ برای درآمدهای ارزی به ‌شمار می‌رود. که توجه به فرصت‌های فراوان برای رونق صنعت حمل‌ونقل دریایی کشور، رشد اقتصادی قابل‌توجهی ازطریق کسب درآمدهای ترانزیتی رقم می‌خورد که نباید از آن غافل بود.

توجه به اقتصاد دریا از تمرکزگرایی و مرکزگرایی جمعیتی هم جلوگیری می‌کند. به عنوان نمونه، با ایجاد بندر شهید رجایی، جمعیت استان هرمزگان دو برابر شد وبا اضافه شدن صنایع مادر در ناحیه بندرعباس مانند صنایع پتروشیمی، آلومینیم، کشتی‌سازی، فولاد و سیمان هرمزگان، جمعیت این ناحیه بیش از پنج برابر شده است.

حال اگر بدانیم اکوسیستم‌های ساحلی و دریایی تا ۱۱.۵میلیارد دلار به گردشگری جهانی کمک می‌کنند؛ عزم دولت برای برنامه‌ریزی و مهندسی این شاخه از اقتصاد کشورمتفاوت و عمیق‌تر خواهد شد.

در حال حاضر بسیاری از کشورهای جهان سهم عمده ای از تولید ناخالص ملی خود را از دریا تأمین می کنند.در این میان ویتنام و سپس چین با بیش از ۵۰ درصد، در صدر قرار دارند.ایران نیز حدود ۱۰ درصد از تولید ناخالص ملی خود را از دریا تأمین می کند که با توجه به پتانسیل های موجود در کشور، رقم پایینی تلقی می گردد.

ایران حدود یک درصد اقتصاد دریایی دنیا را بدون احتساب منابع نفتی و گازی و حدود ۵/۲ درصد را با احتساب این منابع به خود اختصاص داده است. این در حالی است که از نظر پتانسیل موجود در اختیار کشور، ایران از بین ۱۸۴ کشور در رتبه چهلم قرار دارد .

از آنجا که صنعت دریایی با بسیاری از صنایع و مشاغل ارتباط تنگاتنگ دارد، توسعه این صنعت، اشتغال پایدار را تضمین می کند. صنایع دریایی و کشتی سازی از جمله صنایعی هستند که ایجاد اشتغال در آن ها به مدت زمان ساخت سازه محدود نمی شود بلکه اتمام طرح مورد نظر ایجاد فرصت های شغلی فراوانی را نیز به دنبال دارد .

بررسی ها نشان می دهد که به ازای ایجاد یک شغل در بخش اقتصاد دریا، چهار شغل جدید ایجاد می گردد که در مقایسه با سایر بخش ها بسیار قابل توجه است.

کشتی سازی و صنایع دریایی بخش عظیمی از فعالیت های صنعتی ، که شامل ساخت ، تعمیر و نگهداری و تامین لوازم و قطعات بخش ساحلی و فراساحلی است را دربر می گیرد. این صنعت همچنین شامل بخش حمل و نقل دریایی، خدمات و تسهیلات بندری ، ساخت و تعمیر کشتی ، ساخت و تعمیر سکو های نفتی ، سازه های دریایی ساحلی و فراساحلی، صنایع نظامی و ماهیگیری می شود.

بر اساس تحقیقات Sea News Agency نزدیک به ۶۷ درصد هزینه های ساخت یک کشتی به فعالیت های خارج از کارخانه کشتی سازی اولیه مربوط می شود که می  تواند بازار خوبی در صنایع بالادستی بوجود بیاورد .

در حقیقت به ازای هر شخصی که در یک کارخانه ی کشتی سازی کارمی کند چهار نفر در خارج از کارخانه در صنایع وابسته مشغول به کارند .

برای ساخت یک کشتی ۲۰۰۰۰ تنی ، ۲/۱میلیون ساعت کار نیاز است. استفاده از تکنولوژی روز در ساخت کشتی موجب می شود تا ۵۰ % نیروی کار درگیر درساخت را کارگر معمولی تشکیل بدهد و این سیستم می تواند بازار کار خوبی را در نواحی ساحلی بوجود آورد .

بعنوان نمونه در کشور ژاپن ۱۲۰۰۰۰ نفر درصنایع کشتی سازی مشغول به کارند که از این تعداد ۴۸۰۰۰ نفر به طور مستقیم و ۳۳۰۰۰ نفر برای پیمانکاران این بخش و ۳۹۰۰۰ نفر دیگر در صنایع وابسته مشغول به کار می باشند . بکارگیری این روش در ایران می تواند کاملا انجام پذیر باشد .اگر بتوان ۲۵ % اقتصاد کشور را درگیر این صنعت کرد ، می توان علاوه بر پایین آوردن نرخ تولید میزان بیکاری در مناطق حاشیه ای ، عواقب مر بوط به آن را کاهش داده و بازار کار ۲ میلیارد دلاری را بوجود آورد .

ازدیگر مزیت های رشد صنعت کشتی سازی توجه به مهارت های تعمیرات در ساخت کشتی است . صرف نظر از میزان اشتغالی که این صنعت در مناطق جنوبی کشور ایجاد می کند توسعه ی صنعت کشتی سازی می تواند در کنار خود بازار پررونقی را برای ایران به ارمغان آورد.

قطعا تولید کشتی بدون وابسته های آن یعنی قطعه سازی و تعمیرات یا به اصطلاح خودروسازان، خدمات پس از فروش امکان پذیر نیست .

در کنار رشد صنعت کشتی سازی صنایع دیگر ی هم متولد خواهند شد

قطعه سازی می تواند منبع درآمد مناسبی برای سرمایه گذاران در این صنعت شود . از سو ی دیگر بخش تعمیرات کشتی هم در نوع خود می تواند سرمایه گذاران را به این سو جلب کند .

باتوجه به میزان اهمیت صنایع دریایی در ایجاد اشتغال پایدار و خودکفایی کشور، فراهم کردن زیرساخت ها،نقدینگی، حمایت گسترده ی مالی و سازمانی دولت برای توسعه ی این صنایع ضروری است .

صنعت دریایی وکشتی سازی با ارتباط با رشته های مختلف و متعدد مهندسی و صنعتی علاوه بر ایجاد مشاغل گوناگون، زمینه ی توسعه ی صنعت حمل و نقل و بازرگانی را بصورت گسترده در سطح کشور فراهم می کند.

صنعتی به درازای تاریخ ایران

به گواه مهری قدیمی که در منطقه‌ی”چغامیش”خوزستان کشف‌شده دریانوردی در فلات ایران سابقه‌ای به درازای چندین هزار سال دارد، این مهر که تصویر یک کشتی را با سرنشینان آن نشان می‌دهد تنها یکی از مواردی است که می‌توان با تکیه‌بر آن بر این موضوع صحه گذاشت، در زمان حفر کانال جدید سوئز نیز کتیبه‌ای از داریوش شاه هخامنشی کشف شد که گواه دیگری بر این مدعاست. از ساخت و خرید کشتی‌ها و قایق‌های جنگی در دوران ساسانی گرفته تا ناوگان‌هایی که برای مطالعات استراتژیک در عصر افشاریه مأمور کشف و بررسی سواحل همسایه می‌شدند نیز نشان دیگری از قدمت و اهمیت صنعت کشتی‌سازی در درازای تاریخ این مرزوبوم است.

ایزوایکو پشتیبان صنعت حمل و نقل دریایی کشور

به گفته سلمان ضربی ،مدیرعامل مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) ، این مجتمع در سال ۱۳۵۲ با طراحی شرکت آلمانی «بلو اند فوس» در ۳۷ کیلومتری غرب بندرعباس احداث و پس از پیروزی انقلاب اسلامی به‌مرور بخش‌های مختلف آن به‌عنوان طرح توسعه ایجاد گردیـد و از سال ۱۳۷۹ در زمینه پروژه های ساحلی و فراساحلی فعالیت خود را در قالب گروه مبین سازه گستر خلیج فارس آغاز کرده و تاکنون توانسته رکوردهای بی نظیری را از خود برجای بگذارد .

رکورد زنی در راه اندازی سکوی ۱۸B  پارس جنوبی و متعاقب آن شکستن رکورد شرکت شل انگلیس با انجام عملیات فلرینگ سکوی ۱۷B پارس جنوبی طی ۲۶ روز از جمله عملکردهای بی نظیر این شرکت فعال ایرانی است که تحسین بسیاری از کارشناسان و فعالان حوزه صنعت نفت را به همراه داشته است.

این شرکت توانسته تمامی مراحل مهندسی ، خرید ، ساخت ، پیش راه اندازی و  راه اندازی و نصب سکوهای نفتی و گازی را به صورت کاملاً بومی به مرحله اجرا در آورد و علاوه بر صرفه جویی ارزی فراوانی که برای کشور به همراه داشته ، سهم قابل توجهی در ایجاد اشتغال داشته و دارد.

ایزوایکو به عنوان یکی از برندهای معتبر در پروژه های فراساحلی کشور

ایزوایکو همچنین به عنوان پیمانکار EPCI خطوط لوله دریایی و کابل گذاری ، تعمیر و نگهداری سازه دریایی ، برچیدن و بازیافت سکوهای از کار افتاده ، پروژه های نفت و گاز ساحلی ، ساخت سکوهای حفاری جک آپ ، حمل و نقل دریایی و عملیات نصب دریایی دارای تخصص و مهارت کافی است که همگی این عوامل باعث شده است از ایزوایکو به عنوان یکی از برندهای معتبر در پروژه های فراساحلی کشور یاد شود ، که این عملکرد مثبت زمینه رایزنی شرکت های خارجی نظیر توتال را برای همکاری در برخی از پروژه های فراساحلی و مهم به همراه داشته است.

گروه سازه های دریایی ایزوایکو تاکنون در پروژه فازهای «یک ، دو ، سه ، شش ، هفت ، هشت و دوازده پارس جنوبی» مشارکت داشته و «ساخت سکو و متعلقات فاز ۱۶» ، «ساخت دو سکو و تمامی متعلقات آن مربوط به فازهای ۱۷ و ۱۸ پارس جنوبی» ، ساخت دو سکو و متعلقات مربوط به فاز ۱۴ پارس جنوبی ، طرح توسعه مجموعه فراساحلی هندیجان شامل دو سکو و متعلقات آن را به اتمام رسانده و اکنون در چرخه تولید و بهره برداری قرار گرفته است.

پروژه طرح توسعه فراساحلی هنگام شامل یک سکوی اصلی و دو سکوی اقماری نیز از جمله پروژه های جاری ایزوایکو است که با توان و همت مهندسان داخلی این مجتمع در حال اجراست.

ایزو ایکو بزرگترین کارخانه و زیرساخت صنایع دریایی خاورمیانه

مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) به عنوان بزرگترین کارخانه و زیرساخت صنایع دریایی خاورمیانه و ایران توانسته در سالهای اخیر ضمن رکورد زنی در راه اندازی سکوهای گازی و رسیدن به تولید و صدور گاز ، در حوزه ی ساخت کشتی های اقیانوس پیما نیز ساخت ۳ کشتی اقیانوس پیما کانتینربر با ظرفیت ۲۲۰۰TU کانتینر ، ساخت یک کشتی فراورده بر با ظرفیت ۳۵۰۰۰ تن ، یک شناور پشتیبان صیادی که رشد ۴۰ درصدی ظرفیت صید کشور را به همراه داشته و ده ها شناور مختلف را در کارنامه چند سال اخیر خود داشته باشد.

مجموعه کارخانجات ایزوایکو شامل پنج گروه تابعه شامل گروه طراحی وساخت سازه های دریایی (نفت وگاز) ، گروه طراحی، ساخت و تعمیرات شناورهای بزرگ، گروه طراحی، ساخت و تعمیرات شناورهای متوسط ، گروه طراحی، ساخت و تعمیرات شناورهای کوچک ، گروه  تعمیرات شناورهای متوسط پرشیا هرمز ، در قالب منطقه ویژه اقتصادی کشتی سازی خلیج فارس با مدیریت واحد مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) به عنوان یک هولدینگ منسجم در ۳۷ کیلومتری غرب بندرعباس قرار گرفته است.

ایزوایکوبه عنوان بزرگترین زیرساخت صنایع دریایی و فراساحل کشورهمچنین استارت ساخت اولین ریگ حفاری داخلی ، ساخت پیشرفته ترین شناور جمع آوری آلودگی های نفتی ، ساخت اولین آمبولانس دریایی آلومینیومی و پروژه های نوسازی و تعمیرات متعدد دیگری که ضمن جلوگیری از خروج ارز از کشور کمک بسزایی نیز در اشتغالزایی و رونق صنایع مرتبط داشته موفق عمل کرده است .

مجتمع کشتی‌سازی و صنایع فراساحل ایران (ایزوایکو) یک منطقه صنعتی اقتصادی معتبر و شناخته شده است که مجموعه‌های صنعتی و مدرن به ویژه مرتبط با کشتی‌سازی و صنایع وابسته به آن را در خود جای داده است. ایزوایکو تلاش می‌کند در افق ایران ۱۴۰۴، مجتمعی سرآمد و الگو در صنایع کشتی‌سازی، سکوسازی و ترمینا‌ل‌های نفتی و معدنی در منطقه خلیج فارس باشد.

بر اساس اعلام IMO ( سازمان بین المللی دریانوردی که یکی از موسسات تخصصی وابسته به سازمان ملل متحد می باشد ) و موارد ایمنی ،امنیت ، کشتیرانی کارآمد در اقیانوسهای عاری از آلودگی را دنبال می کند با توجه به گرایش خدماتی و صنعتی بودن این منطقه که محوطه های مجاور اسکله ها به صنعت و خدمات فعالیت دارد بهترین فرصت برای فعالیتهایی مانند احداث مینی پالایشگاهها ، احداث مخازن جهت عملیات بانکرینگ ( سوخت رسانی به کشتیها ) احداث مخازن جهت صادرات ، ترانزیت و سوآپ ، احداث و بهره برداری از آب شیرین کن ، احداث و بهره برداری از نیروگاه برق ، دریافت و پردازش مواد زائد کشتی ها ، احداث ذوب آهن های کوچک و احداث کارگاه های کوچک وابسته به صنعت کشتی سازی و .. می باشد.

ایزوایکو تاریخ ساز تعمیرات شناورهای غول پیکر در کشور است 

لازم به ذکر است که ایزوایکو تاریخ ساز تعمیرات شناورهای غول پیکر در کشور است و تیرماه ۱۳۹۸ در این مجتمع و برای اولین بار در تاریخ کشتی سازی و کشتی رانی جمهوری اسلامی ایران یک نفتکش غول پیکر ۳۲۰ هزار تنی (نفنکش Dore) در خاک این مرز و بوم، آبگیری و اورهال شد، ورود دوباره یک نفتکش از این کلاس به مجموعه ایزوایکو نشان از رضایت ، کیفیت کاروپایبندی به تعهدات این مجتمع عظیم صنعتی دارد.

رکورد نصب ، راه اندازی و بهره برداری سکو در دستان ایزو ایکو

مدیر عامل مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل در نشستی خبری که در اواخر سال گذشته برگزار شد گفت: پیش از این عملیات دریا ۶ ماه تا یک سال زمان می برد اما ما راه اندازی سکوها را یک ماهه انجام دادیم. حتی توتال و شل هم نتوانستند به این اعداد برسند.

سلمان ضربی خاطرنشان کرد: در گذشته شرکتهای خارجی به ما اجازه اظهار نظر نمی دادند، که با مهندسی و برنامه ریزی خودمان و با روش های نوآورانه پیشتازترین پیمانکار اجرای ابرپروژه انتقال سکو به دریا ،جایگزین پیمانکار خارجی شدیم و توانستیم در حوزه اندازه گیری دقیق حجم عملیات دریا را کاهش دهیم

وی ادامه داد: یکی از چالش های ما نصب جکت بود که با صخره آهکی مواجه شدیم اما با مشارکت شرکتهای داخلی توانستیم به خوبی کار حفاری را در عمق ۶۰ تا ۷۰ متری انجام دهیم.

ایزوایکو پشتیبانی قدرتمند و مطمئن برای صنعت حمل و نقل دریایی کشور

در حال حاضر ایزوایکو پشتیبانی قدرتمند و مطمئن برای صنعت حمل و نقل دریایی کشور است و طی ماه های اخیر عملکرد این مجتمع در پروژه های انجام شده گواه این مسئله است تا جایی که مراجعاتی از خارج مرزهای کشور جهت انجام تعمیرات نیز داشته است.

ایزوایکو به عنوان زیرساختی ارزشمند در راستای توسعه اشتغال، اقتصاد و محرکی برای صنایع پایین دستی می تواند فرصتهای خوبی را پیش روی کشور قرار دهد و با ارائه خدماتی با کیفیت و دارای استانداردهای بین المللی از خروج ارز جلوگیری  نموده و درآمدزایی قابل توجهی ایجاد نماید.

پذیرش پروژه هایی در سایز های کوچک، متوسط و بزرگ شامل انواع شناورهای تخصصی، نفتکش، کانتینربر، ریگهای حفاری و… نشان از تخصص و کارآمدی ایزو ایکو در صنایع مادر واستراتژیک کشتی سازی دارد.

اهتمام به اقتصاد دریایی می‌تواند به ایجاد و رشد صنایع استراتژیک مانند صنعت ساخت و تعمیر شناورها کمک نماید که خود عامل موثری در توسعه صنعتی و اقتصادی هرکشور و زمینه‌ای برای رشد صنایع جانبی مختلف است که در نهایت به افزایش تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی به عنوان شاخص و ارکان اصلی اقتصاد مقاومتی منجر شود.

ایزوایکو به عنوان یک زیرساخت بزرگ صنعتی ظرفیتی بسیار قوی و ارزشمند جهت تحقق تولید دانش بنیان و توسعه اشتغال در کشور و جلوگیری از خروج ارز و سرمایه کشور است .

پایان خبر/

خبرنگار : شهین صادقی

منابع:

روزنامه کیهان/اقتصاد دریا محور راهبردی در راستای اقتصاد مقاومتی

مجموعه مقالات نهمین همایش صنایع دریایی/انجمن مهندسی دریایی ایران