انجام یک کار سخت در شرایط سخت

گروه فرهنگی: آیین رونمایی و نشست رسانه‌ای آلبوم «بخارا» روز چهارشنبه سیزدهم مرداد ماه با حضور اصحاب رسانه و برخی از عوامل تولید این مجموعه موسیقایی در طبقه دوم تالار وحدت تهران برگزار شد. در این نشست صادق چراغی آهنگساز و وحید تاج خواننده آلبوم ضمن ارائه توضیحاتی درباره محتوای اثر، به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ دادند.

صادق چراغی آهنگساز آلبوم «بخارا» در ابتدای این نشست گفت: رودکی و فردوسی همواره دغدغه‌ای دیرینه‌ای برای من بودند که چندی پیش اثری درباره فردوسی تولید و خوشبختانه با استقبال خوبی هم مواجه شد. در حوزه رودکی هم من همواره به عنوان یک پژوهشگر دغدغه‌های زیادی روی کار کردن آثارش داشتم و بر این باورم تمرکز روی آثار این شاعر کار بسیار سختی است که امروز بعد از ۱۵ سال به بار نشسته و من از همه دوستان بنیاد رودکی قدردانی می‌کنم که در این راه همراهم بودند.

وی افزود: آن هنگام که روی فردوسی کار می‌کردیم، به ارشاد مراجعه کردم و گفتم کاری درباره این شاعر دارم ولی دوستان گفتند که چرا روی کارهای فردوسی پافشاری می‌کنی؟ من در همان زمان بود که تاکید داشتم اشعار شاعرانی چون فردوسی و رودکی باید در جریان زندگی حضور داشته باشند. شرایطی که باید برای جوانان بیشتر از قبل نشان داده شود تا این انسان‌های بزرگ به مردم شناسانده شوند.

تمام تلاشمان تولید یک اثر مردمی بود
این آهنگساز و پژوهشگر در ادامه این نشست خبری با قدردانی از همه دست‌اندرکاران این آلبوم که در ایام کرونایی تولید شده، بیان کرد: در این کار به دو موضوع بیشتر دقت داشتم که خیلی از ما به آن توجهی نمی‌کنیم. اول اینکه ما در بسیاری از موارد دچار فراموشی می‌شویم و سعی نمی‌کنیم که بیاییم برای یک بار هم که شده کارهای رودکی را بخوانیم و با مفاهیم آن آشنا شویم. بنابراین یکی از اهداف ما در تولید این آلبوم ایجاد شرایطی برای معرفی بهتر و بیشتر رودکی به مردم بود. از سوی دیگر استفاده از سازهای محلی ایرانی که متاسفانه در کشورمان به عنوان سازهای درجه دوم برای مردم معرفی شده در کنار توجه به هم افزایی به کشورهای فارسی زبان با هم از دیگر نکاتی بود که به آن توجه داشتیم و من از افضل شاه شادی خواننده تاجیکستانی قدردانی می‌کنم در این پروژه و همراهی با وحید تاج مشارکت ویژه‌ای داشت.

چراغی تصریح کرد: من باید اعتراف کنم که در زمینه فرهنگ و ادبیات ایرانی بسیار کم کارتر از کشورهای فارسی زبان هستیم و این بسیار ناراحت کننده است که خیلی از آهنگسازان و هنرمندان موسیقی ما آنچنان که باید روی کارهای شاعران بزرگی چون رودکی تمرکز نمی‌کنند. این در حالی است که حتی بسیاری از کارهایی که توسط اهالی موسیقی تولید و اجرا می‌شوند دربرگیرنده اشتباهاتی است که ما باید روی آن تمرکز ویژه‌تری داشته و از اشتباهات پرهیز کنیم. ما باید این اعتراف را داشته باشیم که در این زمینه بسیار کم کار هستیم.

چرا با یک خواننده تاجیکستانی کار کردیم؟
این پژوهشگر در بخش دیگری از این نشست رسانه‌ای با اشاره به ملزومات همکاری و استفاده از خواننده تاجیکستانی در کنار وحید تاج به عنوان یک خواننده ایرانی گفت: من بر این باورم این طرف موسیقی شرقی داریم که جان کلامش یکی است و تفاوت ماهیتی با هم ندارند. بنابراین در زمینه موسیقی که با خواننده تاجیک کار کردیم جان کلام یکی است. در واقع اینجا یک کلیتی مطرح شده که در قالب فرهنگ شرقی توانسته در کنار هم به خوبی گنجانده شود.

چراغی در پاسخ به این پرسش که چه تمهیداتی برای بهتر شنیده شدن آلبوم «بخارا» در نظر گرفته شده، گفت: تمام تلاشم را کردم که این کار بتواند با مخاطب ارتباط خوبی برقرار کند و فضایی را به وجود آورد تا آحاد جامعه اثر را گوش کنند. این فضا در آلبوم فردوسی هم که سال ۸۴ دیده شد و ما شاهد این بودیم که فضای موسیقایی توانست در عرصه اقتصادی نیز مورد اقبال مخاطب قرار بگیرد. من آن موقع انتظار این فروش و استقبال را نداشتم اما یک اشتباه داشتم اینکه مردم را دست کم گرفته بودم ولی بعد فهمیدیم با یکسری تمهیدات می‌توان مردم را به سمت شنیدن آثار اینچنین سوق داد. ما این روزها با شرایطی مواجه هستیم که جان بسیاری از کارهای مرتبط با موسیقی ایرانی، با موسیقی ایرانی فاصله گرفته است. ما در این آلبوم تلاش کردیم جذابیت‌های سازهای نواحی ایران را محوریت اصلی سازبندی این اثر قرار بدهم تا این اشعار کهن دست اول در کنار سازهای نواحی و سازهای موسیقی ایرانی تبدیل به یک کار درجه یک شوند.

حضور در یک کار سخت در شرایط سخت
وحید تاج خواننده آلبوم «بخارا» هم در این نشست خبری گفت: این کار در روزهای پایانی سال ۹۹ به من پیشنهاد شد و باید بگویم کار بسیار سختی بود این در حالی است که تا به آن روز هم پیش نیامده بود که به اشعار رودکی تا این حد متمرکز نگاه کنم. اما با توجه به نزدیکی مفاهیم اشعار این شاعر بزرگ که بازندگی امروز همه ما در ارتباط هست پذیرفتم که در پروژه حضور داشته باشم. پروژه‌ای که در قالب یک کار با هنرمندان تاجیکستانی صورت می‌گیرد و امیدوارم بتواند بیشتر از اینها میان مردم دیده شود. ما اگر بتوانیم بچه‌های خودمان را با ادبیات ایران بیشتر از اینها آشنا کنیم قطعاً با اتفاقات خوشایندی مواجه می‌شویم که می‌تواند در پیشبرد اهداف فرهنگی ما تاثیرگذار باشد.

این خواننده موسیقی ایرانی در ادامه از این نشست خبری تصریح کرد: خیلی جالب است که فرزند چهارساله من وقتی با کارهای این سال‌ها مواجه می‌شود، می‌گوید پدر اغلب این کارهایی که الان خوانده می‌شود چرا ضعیف‌تر از کارهای قدیمی است. من به او جواب می‌دهم اینها به طور کامل به محتوا و شعر باز می‌گردد. که اگر ما به اصل ادبیات و محتوای ارزشمند توجه کنیم قطعاً شاهد اتفاقات بهتری هستیم. از سوی دیگر من معتقدم موسیقی اقوام ایران هم می‌تواند در هم نشینی با موسیقی ایرانی شرایط بسیار ارزشمندی را فراهم کند. فضایی که هم اکنون به دلیل شرایط کرونایی هنرمندان این عرصه را نیز تحت تاثیر قرارداده است.

۱۰ سال بعد متوجه ارزش‌های «بخارا» می‌شوید
وی درباره اهمیت نقش آواز در موسیقی ایرانی و تولیدات آن گفت: متاسفانه ذائقه‌ها عوض شده و اکنون ما در شرایطی هستیم که شاید خیلی از آوازهای یک آلبوم خوششان نیاید، اما من معتقدم ما باید حافظ آواز ایرانی به عنوان یکی از اصلی‌ترین تکنیک‌های موسیقی ایرانی بوده و معتقد باشیم که آواز همچنان طرفداران خود را دارد. البته در این روزهای وقتی به برخی از تهیه کنندگان مراجعه می‌شود و به آنها گفته می‌شود که این کار فقط دو تصنیف دارد و بقیه آواز است تهیه کننده محترم می‌گوید: فقط دو تصنیف؟ در حالی که اگر متوجه این موضوع باشیم که اگر همین آواز با مولفه‌های درست و تخصصی خوانندگی اجرا شود قطعاً با استقبال مردم مواجه می‌شود.
تاج در بخش دیگری از صحبت‌های خود بیان کرد: ممکن است این آلبوم در این مدت مخاطب چندانی نداشته باشد، اما شما مطمئن باشید که ۱۰ سال آینده متوجه اندیشه نهفته در این آلبوم می‌شوید که دربرگیرنده چه ارزش‌ها و توانمندی‌هایی است. آلبوم «بخارا» به اعتقاد من یک اتفاق بسیار ارزشمند موسیقایی است که آیندگان می‌توانند متوجه زحمات آهنگساز و دست‌اندرکاران شوند. البته که این امیدواری وجود دارد که در این روزها مخاطبان متوجه ارزشمندی‌های این اثر موسیقایی شوند که ترکیبی از سازهای موسیقی نواحی و موسیقی ایرانی است و می‌تواند در چارچوب جذابیت‌های شنیداری قرار گیرد که شنوندگان هم می‌توانند با آن ارتباط بگیرند.