معیشت‌مردم‌درگرو گشایش‌های‌اقتصادی است؛نه وام‌و یارانه

گروه اقتصادی: اقتصاد ایران دهه‌ها است که با مشکلات ریز و درشت زیادی درگیر است و در این سال‌ها مدیران اقتصادی دولت‌ها نتوانستند زیرساخت‌های توسعه را به خوبی مدیریت کنند و همین موضوع سبب شده تا اقتصاد ایران آسیب‌پذیر باشد و با هر فشار و تهدیدی دچار نوسان شود؛ به همین دلیل دولت آینده وظیفه […]

گروه اقتصادی: اقتصاد ایران دهه‌ها است که با مشکلات ریز و درشت زیادی درگیر است و در این سال‌ها مدیران اقتصادی دولت‌ها نتوانستند زیرساخت‌های توسعه را به خوبی مدیریت کنند و همین موضوع سبب شده تا اقتصاد ایران آسیب‌پذیر باشد و با هر فشار و تهدیدی دچار نوسان شود؛ به همین دلیل دولت آینده وظیفه سنگینی برای بهبود وضعیت اقتصادی خواهد داشت.

 یکی از ضروریات توسعه اقتصاد در همه کشورهای جهان توسعه روابط بین‌الملل و تجارت خارجی است که اقتصاد کشور ما سال‌هاست از این بحث به دلیل تحریم‌ها دور مانده است. تنگ بودن دایره تجارت با اقتصادهای بزرگ باعث بسته شدن راه‌های توسعه و کوچک ماندن اقتصاد در سال‌های اخیر شده است. ضرورت اتصال اقتصاد ایران به اقتصادهای جهانی بارها و بارها از سوی کارشناسان اقتصادی مطرح شده است و این انتظار وجود دارد که دولت آینده ایران بتواند در این زمینه با کشورهای توسعه یافته و صاحب قدرت اقتصادی وارد مذاکره و معامله شود.

نمی‌توان مشکلاتی را که تحریم‌ها برای اقتصاد ایران ایجاد کرده دست‌کم گرفت، اما در دهه‌های گذشته صادرات ایران وابسته به نفت بوده و واردات سهم بزرگی را در اقتصاد آن داشته که این واردات در چند سال اخیر شکل دیگری پیدا کرده است. واردات صرفا به کالاهای مورد نیاز کشور محدود نشده و امروز از «شیر مرغ تا جان آدمیزاد» را وارد می‌کنند.

انحصار در واردات نیز باعث ولع واردکنندگانی شده که معمولا وصل به  دولت‌ها هستند. ‌رشد واردات غیرضروری باعث فلج شدن بخش مولد کشور شده و حتی بسیاری از این مراکز که دهه‌ها فعالیت می کردند دچار ورشکستگی کامل شدند.در کنار همه این موضوعات تورم ایجاد شده در حداقل دو دولت گذشته به قدری بوده که باعث شده تا رشد سرسام‌آور قیمت‌ها را شاهد باشیم. از طرفی گران شدن مواد اولیه به گران شدن محصولات نهایی و نهایتا کاهش قدرت خرید مردم و کمتر شدن مصرف منجر شده است.

کاهش مصرف کالا به کم شدن حجم فروش و کم شدن حجم فروش به کمتر شدن درآمدها و در نهایت به رسوب کالا و ایجاد زیان برای تولیدکنندگان منجر می‌شود. دولت آینده ایران که کمتر از ۲۰ روز دیگر رئیسش معرفی میشود مشکلات زیادی در حوزه اقتصادی خواهد داشت.  میراثی که از دولت‌های گذشته باقی مانده در دولت آینده خودش را بیشتر نشان خواهد داد، با این حال این امید وجود دارد که مذاکرات وین به نتیجه برسد و برجام هم طبق گفته مقامات احیا و به روش اولیه خودش اجرا شود. در این صورت برخی از تحریم‌های اقتصادی برداشته خواهد شد. با برداشته شدن تحریم‌ها، ایران فرصت‌‌های بیشتری برای صادرات بویژه نفت پیدا خواهد کرد ولی همچنان یک نگرانی بزرگ وجود دارد و آن هم وابسته شدن دوباره کشور به بودجه نفتی به اندازه گذشته است. 

توسعه اقتصادی نیازمند ارتباط بیشتر جهانی است درحالیکه ایران عضو سازمان تجارت جهانی هم نیست! سازمانی که به کشورها امکان توسعه اقتصادی و روابط تجاری را با یکدیگر می‌دهد. ایران در اغلب معاهده‌های تاثیرگذار بین‌المللی هم نیست، معاهده‌هایی که به توسعه روابط شبکه بانکی و مبادلات بین‌المللی کمک می‌کند.
دور ماندن از معادلات بین‌المللی بویژه در حوزه بانکداری باعث شده تا ایران نتواند از امتیازات فاینانس و سرمایه‌گذاری خارجی نیز بهره ببرد. البته در کنار این موضوع نبود امنیت سرمایه‌گذاری خارجی در کشور نیز موجب شده تا سرمایه‌گذاران کمتری وارد اقتصاد ایران شوند. 

هرچند که تحریم نیز خود مانع بسیار بزرگی برای رشد اقتصاد ایران محسوب می‌شود، اما بزرگتر از آن مشکل خودتحریمی است و انحصار موجود در اقتصاد کشور است که فضایی بسته را ایجاد کرده است. به‌نظر می‌رسد دولت‌ آینده کار بسیار سختی در حوزه اقتصادی دارد. برداشتن موانع سرمایه‌گذاری و جذب سرمایه خارجی، برداشتن تحریم‌ها و توسعه اقتصادی از جمله مواردی هستند که به آن باید توجه شود.

معیشت مردم، در گرو همین گشایش‌های اقتصادی است و با دادن یارانه ۴۵۰ هزار تومانی یا وام ۵۰۰ میلیونی و … مشکلی حل نمی شود. بسیاری از کارشناسان اقتصادی در مورد آینده اقتصاد نگرانی‌هایی را مطرح می‌کنند که به‌نظر می‌رسد اگر به این نگرانی‌ها پاسخی داده نشود، وضعیت از این چیزی که هست بدتر خواهد شد. بنابراین دولت آینده باید قبل از اینکه اقدام به کاری کند هشدارهای نخبگان اقتصادی را مورد توجه قرار دهد.