روح فرهنگی بندرعباس دراسارت آپارتمان نشینی

هرمزگان/ کلمه نیوز-معماری هر شهر آیینه تمام نمای روح فرهنگی آن شهر است. محیط و فضاهای شهری تاثیر عمیقی بر رفتار و هویت انسان و بروز رفتارهای اجتماعی خاص دارد به طوریکه احساس تعلق و دلبستگی به مکان و خاطرات آن قدرت انسان را تقویت می کند.

در این میان شهر را می توان محیطی برای تجلی هویت، ارزش های برگرفته از اعتقادات ، فرهنگ ساکنین و محلی برای گسترش و تحکیم روابط و مناسبات اجتماعی و پاسداری از ارزش های انسانی وهویت های ملی و محلی دانست.

از جهت تاریخی، معماری ایران ،تاریخی طولانی حدود هزارو چهارصد سال دارد که در زمان های مختلف و در جغرافیای وسیع ایران هر روز در مکانی متولد شده که گاهی در اوج بوده و گاهی نیز رو به تنزل گذاشته است .

شهرهایی که امروزه به شکل مدرن و با معماری امروز ساخته شده اند همواره در پی یافتن هویتی هستند که آنها را به گذشته پیوند دهد

مردمان جنوب خصوصا هرمزگان به لحاظ فرهنگی دارای تعاملات اجتماعی بسیار نزدیک با یکدیگر هستند که نمود عینی آن را می توان در معماری گذشته این استان خصوصا شهرهایی مانند بندرعباس،بندرلنگه ،بندرکنگ و… مشاهده کرد.

کوچه های باریک ، دیوار های کوتاه بین خانه های مجاور ، ساخت خانه های ویلایی وهمبستگی و دلبستگی ساکنان یک محله به یکدیگر  نشان از تعاملات و روابط تنگاتنگ و انسجام  اجتماعی بین ساکنین هر محله داشت که متاسفانه در چندین سال اخیر با ورود معماری انبوه سازی به شهر بندرعباس و ساخت و ساز بی رویه و قارچ گونه آپارتمان ها نه تنها چهره صمیمی و فرهنگی شهر خراشیده شد بلکه با گسترش آپارتمان نشینی وکثرت نوع معماری که در آن فردیت گرایی و خودمحوری وجه غالب است ،تعاملات اجتماعی و همبستگی ساکنین محلات نیزبه دست فراموشی سپرده شد و به وضوح انقطاع فرهنگی در لایه های مختلف اجتماعی بروز و ظهور کرد.

شهر بندرعباس در گذشته به واسطه معماری خاص خود که متناسب با اقلیم و جغرافیای آن بود از استقلال، شخصیت و هویت ویژه­ای برخوردار بود،این در حالی است که در شرایط کنونی و به واسطه آشفتگی که در معماری شهر دیده می شودبندرعباس به سمت کمرنگ شدن هویت خود حرکت می کند.

توجه ناکافی پدیدآورندگان فضاها و اماکن شهری به مفهوم زیبایی در کنار رواج روحیه سوداگری در بسیاری از ساخت و سازها باعث بروز و تشدید این مسأله شده است.

اگر به مفهوم هویت از دیدگاه شهرسازی و معماری نگاهی کوتاه داشته باشیم دو بخش مکمل یک دیگر مطرح است اول ایجاد خاطره و تداعی در شخص و دوم  تمایز و استقلال از شخص که مولفه اول در معماری کنونی شهر دیده نمی شود اما مولفه دوم به وضوح و فراوانی خود نمایی می کند و این مهم سبب بروز بحران “معنی” در معماری شهر و در نهایت تبلور کالبدی آن در سیمای شهرو آشفتگی فرهنگی شده است.

شاید در معماری معاصر به کارگیری همان عناصر و فضاهای معماری قدیم ممکن وجوابگو نباشد اما بسیاری از اصول رعایت شده در معماری گذشته را می توان در معماری مدرن  و امروزی الگو قرار داد.

اصولی مانند جهت گیری ابنیه، به کارگیری المانهای بومی و فرهنگی در ساخت و ساز های شهری و… با ترکیب رویکردهای اقلیمی گذشته که اکثرا امروزه نیز قابل اجرا و استفاده است می توان معماری اقلیمی و بومی را احیا کرد وهویت شهر بندرعباس را دوباره در کالبد آن دمید.

انتهای پیام/

شهین صادقی