برای‌داشتن مسکن‌ملی چه‌شرایطی باید داشت؟

گروه اقتصادی: شهریورماه ۱۳۹۸ طرح اقدام ملی مسکن با حضور رییس جمهور کلنگ‌زنی شد و ۱۸ آبان ماه همان سال ثبت نام از متقاضیان در چهار استان کشور آغاز و سپس به دیگر استان‌ها تسری پیدا کرد. برای این پروژه ۴۰۰ هزار واحد تعریف شد که در دور اول و دوم نام نویسی ۱.۶میلیون نفر از طریق سایت tem.mrud.ir و پیامک، ثبت‌نام کردند که ۴۶۰ هزار نفر واجد شرایط شناخته شدند.

اولین واحد‌ها به تعداد ۱۱ هزار و ۵۶۰ واحد در روز یکم آبان ماه ۱۳۹۹ به دستور رئیس جمهور افتتاح شد و مسئولان وزارت راه و شهرسازی، پیشرفت پروژه اقدام ملی مسکن را حدود ۲۵ درصد اعلام کردند و آن طور که وزیر مسکن قول داده در نیمه اول سال ۱۴۰۰ ماهانه ۲۰ هزار واحد افتتاح شود.

قیمت هر متر مسکن ملی چند؟
همزمان با افزایش نرخ ارز و تأثیری که به صورت سنتی بر قیمت همه کالا‌ها و خدمات می‌گذارد، افزایش قیمت مصالح ساختمانی از جمله آهن و میلگرد ساخت‌ و ساز مسکن ملی را با مشکل مواجه کرد و باعث شد هزینه واقعی ساخت واحد‌های طرح ملی مسکن طی دو سال اخیر به دلیل افزایش شدید قیمت نهاده‌های ساختمانی بالا برود و متقاضیان هم مجبور به پرداخت ارقامی بالاتر از میزانی که از ابتدا عنوان شده بود، بشوند.

طبق اعلام فعالان بازار مسکن، هزینه ساخت هر مترمربع واحد مسکونی به حدود ۴.۵ میلیون تومان افزایش یافته است درحالی‌ که در ابتدا هزینه ساخت مسکن ملی ۲.۵ تا ۳.۵ میلیون تومان در کلانشهر‌ها اعلام شده بود.
بر اساس گفته متقاضیان مسکن ملی، وجوه درخواستی از طرف پیمانکاران دائما افزایش می‌یابد، زیرا برآورد اولیه هزینه ساخت مسکن ملی ۳۵۰ میلیون تومان اعلام شد، اما بعدا به ۴۵۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد که با وام ۱۵۰ میلیونی به ۶۰۰ میلیون تومان می‌رسد.

خانه‌های مسکن ملی کجا ساخته می‌شوند؟
دولت یازدهم از ابتدا انتقاد‌های زیادی را متوجه مسکن مهر کرد که در دولت احمدی‌نژاد کلید خورده بود و طرح مسکن ملی را جایگزین مسکن مهر کرد. در طرح مسکن مهر، برای ساخت مسکن از اراضی خارج از شهر‌ها استفاده می‌شد، ولی طرح اقدام ملی توجه به درون شهر‌ها دارد. اغلب خانه‌های مسکن ملی در شهر‌های تازه تاسیس شهرستان‌ها ساخته می‌شود. به عنوان مثال متقاضیان مسکن ملی تهران در شهر‌های تازه تاسیس پردیس و پرند صاحب خانه خواهند شد. حداکثر تعداد طبقات این خانه‌ها قرار است ۷ طبقه باشد.

گفته شده تعدادی از واحد‌های بازسازی شده در بافت‌های فرسوده که با تسهیلات جداگانه و یارانه‌ای احداث می‌شوند، به طرح اقدام ملی مسکن منتقل شوند، اما تا کنون آماری از واحد‌های نوسازی شده در بافت‌های نابه سامان شهری که ذیل طرح اقدام ملی بوده اند، اعلام نشده است.

برای داشتن مسکن ملی چه شرایطی باید داشت؟
هدف طرح مسکن ملی، خانه‌دار کردن ۶ دهک جامعه است که این روز‌ها در حال عملیاتی شدن است. تخصیص مسکن برای دهک‌های یک و دو توسط نهاد‌هایی مانند کمیته امداد و بهزیستی صورت می‌گیرد که در این زمینه وزارت راه به میزان گسترده‌ای در اختیار آن‌ها زمین قرار داده است. در واقع شرایط طرح مسکن ملی به این صورت است که برای کسانی قابل استفاده است که پیش از این تاریخ از اقدامات دولتی برای خانه‌دار شدن استفاده نکرده باشند به عبارت دیگر در ثبت نام طرح مسکن ملی شما یک بار اجازه دارید تا از امکانات دولتی استفاده کنید.

همچنین تمامی کسانی که در صندوق پس انداز یکم مسکن برای دریافت تسهیلات خرید خانه سرمایه‌گذاری کرده‌اند نیز می‌توانند در این طرح ثبت نام کنند. علاوه‌ بر این فرهنگیان نیز می‌توانند از طرح مسکن ملی، برای خانه‌دار شدن استفاده کنند به این صورت که در این طرح یکی از شروط این تفاهم نامه برای خانه دار شدن فرهنگیان این است که متقاضیان باید فاقد زمین و واحد مسکونی باشند و تاکنون از امکانات دولتی مانند زمین، واحد مسکونی، تسهیلات یارانه‌ای خرید یا احداث مسکن استفاده نکرده باشند.

به طوری کلی می‌توان شروط ثبت نام مسکن ملی را این گونه برشمرد: افراد از سال ۸۴ زمین یا ملک نداشته باشند و همچنین از بعد از انقلاب از هیچ یک از امکانات نهاد‌های عمومی غیردولتی مربوط به تأمین مسکن شامل زمین، واحد مسکونی و یا تسهیلات یارانه‌ای خرید و یا ساخت واحد مسکونی استفاده نکرده باشند.

دیگر شروط نام‌نویسی شامل، متقاضی متأهل و یا سرپرست خانوار باشد، زنان خودسرپرست مشروط به داشتن حداقل ۳۵ سال سن باشند، افراد دارای حداقل ۵ سال سابقه سکونت در پنج سال اخیر در شهر مورد تقاضا باشند، در شهر‌های جدید سابقه سکونت حداقل ۵ سال در شهر جدید مورد تقاضا و یا در شهر مادر ملاک است، نداشتن منع قانونی برای دریافت تسهیلات بانکی (نظیر چک برگشتی، تسهیلات معوقه و …)، توانایی تأمین هزینه ساخت مسکن (مازاد بر تسهیلات بانکی)، امکان سپرده‌گذاری حداقل سی درصد هزینه ساخت مازاد بر تسهیلات بانکی، در خصوص متقاضیان واجد شرایط بر اساس اعلام دستگاه یا نهاد مربوطه و توانایی پرداخت اقساط ماهیانه بانکی تسهیلات دریافتی، می‌شود.

آخرین به روز رسانی شرایط ثبت نام برای مسکن ملی چیست؟
ثبت‌نام مسکن ملی از شهریور سال ۹۸ به صورت پایلوت شروع شد و ثبت‌نام عمومی آن از آبان همان سال شروع شد. از همین حالا یعنی ساعت ۱۲ چهارشنبه ۱۹ خرداد نیز پنجمین مرحله آن آغاز شده است.در هفته گذشته نیز سامانه «طرح اقدام ملی مسکن» اطلاعیه به این شرح منتشر کرد: «مرحله پنجم ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن در بیش از ۲۴۰ شهر کشور از ساعت ۱۲ روز چهارشنبه مورخ ۱۴۰۰/۰۳/۱۹ آغاز می‌گردد و به مدت یک هفته ادامه خواهد داشت. متقاضیان واجد شرایط می‌توانند به سایت https://tem.mrud.ir مراجعه و با دریافت اطلاعات تکمیلی مورد نیاز جهت ثبت نام اقدام نمایند»

براساس اظهارات معاون وزیر راه و شهرسازی، حدود ۸۰ هزار نفر متقاضی در لیست انتظار هستند که در مراحل مختلف سیستم تایید نشده‌اند یا تایید شده، اما سایر مراحل را تکمیل نکرده‌اند. این افراد هم می‌توانند در محله جدید ثبت‌نام کنند. همچنین افرادی که انصراف داده‌اند اگر در محدوده ۲۴۰ شهر اعلام شده باشند، می‌توانند باز هم نسبت به ثبت‌نام در مرحله جدید اقدام کنند.