کودکان بلوچ، طعمه هوتک‌ها؛ آنها فقط آب می‌خواهند

گروه جامعه: این روزها که کاندیداهای ریاست جمهوری با وعده و وعیدهای فراوان و ادبیاتی خاص و جدید مشغول رقابت بر سر صندلی پاستور هستند و افکار عمومی نیز مشغول بحث در مورد کاندیداها، هوتک روستای «شیخان کرگ» از توابع دشتیاری در استان سیستان و بلوچستان یک کودک دیگر را بلعید و به کام مرگ فرو برد.

یحیی شش ساله سومین کودکی است که در یک سال گذشته‌ در برکه‌ این روستا میافتد و غریبانه می‌میرد. در شهریور سال گذشته نیز دو کودک حدوداً دو و سه ساله در همین روستا شیخان کرگ قربانی هوتگ‌ها شدند‌.

کاظم گرگیج، دهیار روستا شیخان کرگ در مورد مرگ یحیی بلوچ‌ به رسانه‌ها گفته: «این کودک شش ساله به کنار هوتگ روستا رفته بود که یک دفعه پایش لیز می‌خورد و به درون هوتگ می‌افتد و بعد از این اتفاق دوستانش برای نجات او به سراغ اهالی روستا می‌آیند. در همین حال یک مرد محلی که در همان حوالی در حال ساخت بود به سراغ هوتگ می‌رود و به درون آن می‌پرد تا جان کودک را نجات دهد، اما چون از افتادن کودک در آب زمان نسبتاً زیادی گذشته بود کار زیادی از وی ساخته نشد؛ در نتیجه کودک نیمه جان را با استفاده از اورژانس به درمانگاه می‌برند، اما‌ قبل از رسیدن به درمانگاه، کودک جانش را از دست داده بود. قصه تلخ ماجرا اینجاست که با یک اقدام ساده مانند حصارکشی اطراف هوتک، می‌توان از بروز این حوادث تلخ جلوگیری کرد، اما حتی انجام این کار ساده‌ از مردم محروم بلوچستان دریغ می‌شود.»

خطر بالقوه هوتک‌ها برای کودکان
روستای شیخان کرگ در ۲۵ کیلومتری مرز قرار دارد و از روستاهای تابعه شهرستان دشتیاری است که ساکنان آن همچنان در محرومیت از امکانات اولیه زندگی چون آب لوله‌کشی به سر می‌برند در روستای شیخان کرگ ۱۳۰ خانوار و جمعیتی بالغ بر ۶۰۰ نفر زندگی می‌کنند که آب لوله کشی آن غیرقابل شرب و بهداشتی‌ است. بنابراین ماهانه تنها  ۲بار با تانکر آبرسانی آب شرب و سالم بهداشتی در این روستا انجام می‌شود که‌ کفاف نیاز مردم به آب را نمی‌دهد، بنابراین‌ بسیاری از اهالی روستا ناچارند‌ برای تامین نیاز خود از آب هوتگ‌ها استفاده کنند.

گفتنی است؛ هوتک یا هوتگ منبعی برای تامین آب آشامیدنی و مصرفی روستاییان و احشام و توسعه کشاورزی و دامداری در برخی از مناطق سیستان و بلوچستان مانند‌ دشتیاری، پلان، باهوکلات و … است. در واقع هوتک‌ گودال مصنوعی با طبیعی نسبتاً بزرگی است که آب حاصل از بارندگی به آن هدایت و جمع آوری می‌شود و در طی سال به مصرف آشامیدنی انسان و حیوانات مختلف در آن منطقه می‌رسد. عمق هوتگ‌های احداث‌شده حدود ۱۵متر و توانایی ذخیره بیش از ۲۰هزار مترمکعب آب را دارند؛ مردم و کودکان روزانه برای رفع نیازشان به این هوتگ‌ها مراجعه می‌کنند، غیر از عمق بالا این هوتگ برای کودکان در مناطق جنوب بلوچستان این هوتگ‌ها مملو از تمساح‌های پوزه کوتاه ایرانی یا اصطلاحاً «گاندو» هستند که تهدیدی نه فقط برای کودکان بلکه بزرگسالان نیز محسوب می‌شوند.

سریال قربانی شدن کودکان بلوچ بخاطر کمبود آب
یحیی ۶ ساله اولین کودکی نیست که قربانی هوتک‌ها شده است،‌ کودکان زیادی مثل یحیی یا در هوتک غرق شدند، یا طعمه گاندوهای اطراف آن شده‌اند. شهریور پارسال‌ زینب ده ساله از اهالی روستای جکیگور در حال شستن لباس در کنار هوتک، پایش سر خورد و داخل هوتک غرق شد. علیرضا بزرگزاده کودک ۱۰ ساله‌ای‌ نیز ۴ سال پیش از فرط گرما تنی به آب زد و در جنگی تن به تن و نابرابر طعمه گاندو شد. حوا رئیسی ۸ ساله نیز دو سال پیس دستش را در دهان گاندو جا گذاشت و معجزه‌آسا نجات پیدا کرد، مرداد پارسال امیرحمزه کودک ۱۰ ساله دیگری براثر حمله گاندو دستش به شدت آسیب دید و‌ دستش از مچ قطع شد.

ابن موارد تنها چند مورد ار کودکانی هستند که کمبود آب آنان را در دام گاندوها یا هوتک‌ها انداخته است. تصور این‌که کودکانی چه برای تأمین منابع آب چه برای بازی و آب تنی برای همیشه معلول شوند یا در خطر مرگ قرار بگیرند غم‌انگیز و رعب آور است. اما‌ بسباری از کودکان بلوچ در روستاهای محروم‌ استان سیستان و بلوچستان هر روز این خطر و‌ تهدید را به خاطر کمبود آب زندگی می‌کنند. کمبود آب و نیاز به آب بهداشتی، مردم بلوچ را مجبور می‌کند تا با مراجعه به هوتک‌ها هم جان کودکانشان را در معرض خطر قرار دهند و هم از آبی بیاشامند که همزمان حیوانات آن اطراف نیز از همان مصرف می‌کند.

مشکلات آبی نیازمند نگاه ویژه دولت جدید
مشکل اصلی بلوچستان آب است؛ مایه حیاتی که مهم‌ترین نیاز هر انسانی برای ادامه زندگی است و دولت‌ها موظف به تامین سالم ترین نوع آن برای تمام شهروندان هستند. در طول ۴ دهه دولت‌های مختلف‌ در زمان تبلیغات انتخاباتی قول حل مشکلات آبی سیستان و بلوچستان را به مردم این استان داده‌اند. اما مشکل بی‌آبی این استان هنوز پابرجاست و تبعاتش روشن. اکنون و با نزدیکی به پایان دولت دوازدهم، رئیس دیگری در راه پاستور است و کمتر از سه ماه دیگر قرار است یک رئیس جمهور جدید ردای ریاست جمهوری ایران را به تن کند. مردم محروم سیستان و بلوچستان امیدوارند رئیس جدید پاستور بی‌آبی این استان‌ را در اولویت قرار دهد که تا دیگر کسی شاهد مرگ کودکی بر اثر حمله گاندو و غرق شدن در هوتک نباشد، یا مادری بخاطر گالنی آب تن خود را نفروشد که ناچار به خودکشی شود.

گفتنی است مهرماه سال گذشته معین الدین سعیدی، نماینده چابهار در مجلس با اشاره به مشکلات آب آشامیدنی در سیستان و بلوچستان در‌ مجلس گفت:«یک زن در سیستان و بلوچستان به منظور تامین آب شرب تمییز برای کودکانش، مجبور به تن فروشی شده است. نماینده مردم چابهار گفت که این زن پس از تن فروشی، خودکشی کرده است.»