افزایش ۱۰۰ میلیون تنی تولیدات محصولات کشاورزی کشور

سید مجتبی خیام‌نکویی در آیین رونمایی از سند الگوی کشت استان مرکزی در اراک، افزود: در ابتدای انقلاب با جمعیت ۳۵ میلیون نفری کشور، ۲۵میلیون تن محصولات کشاورزی تولید می‌شد اما اکنون این رقم به ۱۲۵ میلیون تن افزایش یافته‌است.

وی ادامه داد: ۴۰ تا ۵۰ درصد از این افزایش تولید به دلیل فشار برمنابع آبی و خاکی و بخش دیگر ناشی از رسوخ فناوری و دانش در بخش کشاورزی است

خیام‌نکویی ضریب خودکفایی در بخش کشاورزی کشور را ۸۰ درصد عنوان کرد و گفت: برای جبران کمبود ۲۰ درصد تولید بخش کشاورزی، سالانه بین ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار ارز از کشور خارج می‌شود.

وی ادامه داد: ۹۰ درصد روغن ایران، از خارج کشور وارد می‌شود و الگوی مناسبی برای مصرف در این حوزه وجود ندارد.

رئیس سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج کشاورزی کشور اضافه کرد: ۱۵ محصول اساسی در کشور وجود دارد که هفت تا هشت محصول آن راهبردی و استراتژیکی است و باید در مکان مناسب و شرایط اقلیمی و بازه زمانی مناسب تولید شود.

خیام‌نکویی اظهار داشت: اجرای الگوی کشت، سالانه تا ۲ و ۲ دهم میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی برای کشور به همراه دارد و توسعه کشت گیاهان علوفه‌ای کم آب‌بر و اصلاح کشت سبزی و صیفی در راستای اجرای این طرح، در دستور کار قرار دارد.

رئیس سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج کشاورزی کشور افزود: در صورتی که تا ۲ سال آینده آمار واقعی از سطوح زیر کشت، میزان تولید و تمام داده‌های تاثیرگذار در بخش کشاورزی بهینه‌سازی شود، یعنی برنامه‌ریزی و اجرای الگوی کشت درست است.

خیام‌نکویی با یادآوری وجود چند رویکرد برای تدوین سند الگوی کشت، عنوان کرد: براساس توافق با وزارت نیرو، هم‌اکنون ۷۲ میلیارد مترمکعب آب به بخش کشاورزی کشور اختصاص یافت که باید ظرف مدت چهار سال به ۶۰ میلیارد مترمکعب برسد، یعنی سالانه سه‌میلیارد مترمکعب آب باید در بخش کشاورزی صرفه‌جویی شود.

وی ادامه داد: الگوی کشت برای ۱۳۳ محصول تدوین شده است که اکنون تمرکز وزارت جهاد کشاورزی بر روی ۱۵ محصول است، که این محصولات ۹۰ درصد سطح زیرکشت کشور را به خود اختصاص داده است و ۱۴ محصول از مجموع این محصولات در استان مرکزی کشت می‌شود که ۹۶ درصد سطح زیرکشت محصولات کشاورزی در این استان را شامل می‌شود.

رئیس سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج کشاورزی کشور افزایش سهم امنیت غذایی استان‌ها در اجرای طرح الگوی کشت را از برنامه‌های این وزارتخانه عنوان کرد و گفت: سهم محصولات آبی ۴۸ درصد و محصولات دیم ۵۲ درصد است و این مهم در استان مرکزی شامل ۵۶ درصد دیم و ۴۴ درصد محصولات آبی است.

خیام‌نکویی اضافه کرد: استان مرکزی رتبه‌های خوبی در حوزه کشاروزی دارد که زیر سایه صنعت گم شده است و این استان قابلیت کشت محصولات کشاورزی تا ۶۰۰ هزار تن در سه‌سال آینده را دارد و می‌توان در سال‌های آینده این رقم را به سه‌میلیون و ۶۰۰ هزار تن رساند تا سهم استان مرکزی از تولید محصولات کشاورزی از ۲ و ۲ دهم درصد به ۲ و ۶ دهم درصد افزایش یابد.

رئیس سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج کشاورزی کشور افزود: سه روش برای الگوی کشت درنظر گرفته شد که در روش واقع‌بینانه تولیدات بخش کشاورزی از ۸۲ میلیون تن با اجرای الگوی کشت در سال نخست به ۹۱ میلیون تن افزایش می‌یابد، در روش بدبینانه تولید محصولات کشاورزی از ۸۲ میلیون تن در این مدت به ۸۵ میلیون تن می‌رسد و در روش خوش‌بینانه، ۱۶ میلیون تن به تولیدات محصولات کشاورزی اضافه می‌شود.

خیام‌نکویی با بیان اینکه ایران ۹۵ درصد زعفران دنیا را تولید می‌کند و تنها کشور تولید زرشک بدون دانه است، گفت: گردش مالی زعفران در دنیا ۱۰ میلیارد دلار است که سهم ایران از این گردش، ۴۵۰ میلیون دلار است.

وی امنیت غذایی کشور را مدیون فعالیت کشاورزان دانست و عنوان کرد: در تدوین الگوی کشت تشکل‌های ملی بخش خصوصی مشارکت و حضور داشتند و امکان حضور تشکل‌های بخش خصوصی ۳۱ استان کشور وجود نداشت.

خیام نکویی گفت: سال گذشته حدود ۱۲ میلیون تن گندم در کشور تولید شد و کشور به مرز خودکفایی رسید.

معاون زراعت وزارت جهادکشاورزی نیز در این نشست گفت: ۷۰ درصد تولیدات بخش سبزی کشور به ضایعات تبدیل می‌شود و ۳۰ درصد هم که به دست مردم می‌رسد، کیفیت لازم را ندارد.

علیرضا مهاجر افزود: حمل و نقل در راستای تولیدات بخش کشاورزی نیست و نیاز است از کامیون‌های یخچال‌دار برای حمل محصولات سبزی و صیفی استفاده شود.

وی ادامه داد: در اجرای طرح اصلاح الگوی کشت چند شرط دیده شد و در این طرح علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب، ضایعات بخش کشاورزی کاهش می‌یابد و بهره‌وری در بخش کشاورزی و درآمد کشاورزان نیز افزایش پیدا می‌کند.

معاون زراعت وزارت جهادکشاورزی خاطرنشان کرد: ۱۲ میلیون هکتار اراضی زراعی در کشور وجود دارد که نیمی از آن آبی و نیم دیگر دیم است و در اراضی دیم با اصلاح الگوی کشت، افزایش عملکرد در واحد سطح، کاهش هزینه‌ها و استفاده از تکنولوژی‌های نوین در دستور کار قرار دارد.

مهاجر گفت: اصلاح اجرای الگوی کشت در کشور توسط کشاورزان به صورت طبیعی و از صدها سال پیش با توجه به نیاز و اقلیم اجرا شده و اصلاح این الگوی کشت برای تامین نیاز کشور و بدون اینکه به آب و خاک لطمه‌ای وارد شود، در دستور کار قرار دارد.

وی هدف از اجرای الگوی کشت محصولات کشاورزی را، ایجاد امنیت غذایی پایدار عنوان کرد و گفت: استقلال واقعی بدون تامین امنیت غذایی پایدار، از معنا تهی است.

معاون زراعت وزارت جهادکشاورزی گفت: سند الگوی کشت محصولات کشاورزی بر سه پایه نیاز جامعه، اقلیم و اقتصاد طراحی شده است و استان مرکزی یکی از استان‌های استراتژیک تولید محصولات کشاورزی محسوب می‌شود.

در پایان این نشست، از سند الگوی کشت استان مرکزی رونمایی شد.