هشدار نسبت به مهاجرت عام  از ایران

گروه جامعه: مدیر رصدخانه مهاجرت ایران می‌گوید که از دو سال پیش نسبت به روند احتمالی مهاجرت عام مانند آنچه در ونزوئلا و افغانستان رخ می‌دهد، هشدار داده است. بهرام صلواتی می‌گوید فشارهای اقتصادی یکی از عوامل رانشی مهاجرت از ایران است.
ایرنا در مصاحبه با بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت ایران به مسئله مهاجرت به ویژه خروج نیروهای متخصص  پرداخته است. صلواتی در رونمایی “سالنامه مهاجرت ایران ۱۴۰۱” از افزایش مهاجرت، به ویژه مهاجرت دانشجویان خبر داد و نسبت به سرعت‌گیری این روند در سال‌های آینده هشدار داد.
رصدخانه مهاجرت ایران در ۱۳۹۷ در پژوهشکده سیاست‌گذاری دانشگاه شریف و با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تاسیس شد و بهرام صلواتی مدیریت آن را بر عهده دارد. این نهاد از سال ۱۳۹۹ آمارهای مربوط به مهاجرت را در قالب سالنامه مهاجرت ایران منتشر می‌کند.
صلواتی در مصاحبه خود با ایرنا گفته که عوامل رانشی و کششی مهاجرت اکنون در حداکثر حالت خود قرار دارند. به گفته او، از یک سو، کشورهای مهاجرپذیر برای حفظ بازار کار خود پذیرش نیروهای جوان، تحصیل‌کرده و متخصص را تسهیل کرده‌اند؛ و در سوی دیگر، عوامل رانشی در بسیاری از کشورها به وضعیت حداکثری خود رسیده است.
صلواتی درباره آمار مربوط به مهاجرت گفت که کشورهای مهاجرپذیر غالبا آمار دقیقی در دست دارند؛ اما کشورهای مهاجرساز از جمله ایران اطلاعات دقیقی دراین زمینه ندارند. او گفت: «در ایران هم عقب‌افتادگی آماری از جهت نظام آماری و زمان وجود دارد و این عقب افتادگی رفع نشده است.»
صلواتی گفت که برخی از نهادها از ارائه داده‌ها درباره مهاجرت به رصدخانه مهاجرت ایران خودداری کرده‌اند. او گفت که «هر قدر آمار دقیق‌تر و روشن‌تر شود، ضرورت پاسخگویی در خصوص چرایی موضوع، از طرف رسانه‌ها مطالبه می‌شود. برخی نهادها آگاهانه آمار و داده‌ها را منتشر نکرده و فقط ابراز نگرانی می‌کنند که مهاجرت نخبگان یا دانشجویان را داریم». او به عنوان مثال گفت که رئیس سازمان امور دانشجویان اخیرا اعلام کرده که ۹۵ هزار و هفت دانشجو ایرانی در خارج از کشور هستند اما این آمار به شکل مکتوب و مستند در دسترس نیستند.
مدیر رصدخانه مهاجرت ایران در بخش دیگری از مصاحبه‌اش گفته است:‌ «مهاجرت معمولا معلول و نتیجه تنش‌های اجتماعی و اقتصادی است، اما اکنون مهاجرت از معلولیت خارج شده و خود عامل است. امروز مهاجرت برخی نیروهای متخصص مثل نیروهای بهداشت و درمان باعث می‌شود نظام سلامت به مشکل بخورد.»
به گفته این مقام، کشورهای مهاجرپذیر که بازار کارشان به مهاجران اقتصادی وابسته است، روند مهاجرپذیری را تسهیل کرده‌اند و در واقع “عوامل کششی خارجی با عوامل رانشی داخلی مانند مسائل اقتصادی در بسیاری از کشورها هم‌راستا شده‌اند.”
صلواتی با تقلیل عوامل مهاجرت به “فشارهای اقتصادی” و بدون اشاره بهنقش “آزادی‌های سیاسی – اجتماعی”، در پایان مصاحبه‌اش می‌گوید: «در تحلیل‌های پویایی مهاجرت، امروز فشارهای اقتصادی به عنوان یک نیروی رانشی در کشور ما وجود دارد و همزمان کشورهای دیگر بالاترین فرصت‌های انگیزشی را مطرح می‌کنند؛ در این شرایط نمی‌شود افراد را وادار کرد در کشور بمانند».