تجمع و اعتراض دامداران در سه استان

گروه اقتصادی: ظهر روز یکشنبه ششم تیرماه ۱۴۰۰ جمعی از دامداران استان‌های خراسان رضوی، فارس و کرمان در مقابل ساختمان جهاد کشاورزی مشهد و استانداری در شیراز و کرمان جمع شدند تا اعتراض خود را نسبت به سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی اعلام کنند.

دامداران چند استان کشور در دو روز گذشته با تجمع مقابل نهاد‌های دولتی در مراکز استان و ریختن شیر دام‌های خود به کف خیابان اعتراض خود را نسبت به قیمت‌گذاری شیر و کمبود و گرانی نهاده‌های دامی اعلام کردند. ظهر روز یکشنبه ششم تیرماه ۱۴۰۰ جمعی از دامداران استان‌های خراسان رضوی، فارس و کرمان در مقابل ساختمان جهاد کشاورزی مشهد و استانداری در شیراز و کرمان جمع شدند تا اعتراض خود را نسبت به سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی اعلام کنند.

آن‌ها خواستار افزایش قیمت شیر و حذف نشدن دلار ۴۲۰۰ تومانی از نهاده‌های دامی شدند هر چند وزارت صنعت، معدن و تجارت موافق افزایش قیمت شیر خام است، اما تصمیم‌گیری در این خصوص را به اواخر تیرماه که وزارت جهاد کشاورزی مسوولیت تنظیم بازار محصولات کشاورزی را برعهده خواهد گرفت، موکول کرده است. محمدرضا بنی‌طبا معتقد است؛ ۶۵ درصد قیمت تمام شده تولید لبنیات وابسته به نرخ شیرخام است و با توجه به افزایش قیمت شیرخام به ۶۴۰۰ تومان، با احتساب افزایش سایر هزینه‌های تولید مانند بسته‌بندی و حقوق و دستمزد و هزینه‌های سربار، قیمت لبنیات نیز احتمالا قریب به ۷۰ درصد افزایش می‌یابد.

قیمت علوفه۴ برابر شد
سخنگوی انجمن لبنیات ایران در واکنش به تجمع اعتراضی دامداران در ادامه به «اعتماد» توضیح داد: این روز‌ها در صنایع لبنیات و دامداری‌ها با افزایش هزینه‌های سرسام‌آور تولید مواجه هستیم و در دامداری‌های کوچک و خرد با افزایش هزینه‌های نهاده‌های دامی و بالاخص علوفه که با رشد ۳ تا ۴ برابری قیمت‌ها به دلیل خشکسالی‌های سال جاری همراه بوده مواجه هستیم.

بنی‌طبا ادامه داد: همین موضوع باعث شد تا صورت‌مساله هزینه‌های تولید و ضرورت اصلاح قیمت شیرخام و محصولات لبنی روی میز مسوولان قرار گیرد و تقاضای تغییر و اصلاح قیمت‌ها از چند ماه قبل به وزارت جهاد و ستاد تنظیم بازار و سازمان‌های مربوطه ارایه شود.

او ادامه داد: در این مدت در کارگروه‌های ستاد تنظیم بازار سناریوی‌های مختلف حل این مساله و چگونگی اصلاح قیمت‌ها روی میز بود، اما اتفاقی که افتاد این بود که یکی از سناریو‌هایی که منجر به شوک قیمتی به مصرف‌کننده خواهد شد به شکل عجولانه‌ای از سوی یکی از تشکل‌های دامداری رسانه‌ای گفته شد که قرار است قیمت شیرخام به ۶۵۰۰ تومان افزایش پیدا کند. سخنگوی انجمن لبنیات ایران افزود: پس از آن انجمن در واکنش به این اقدام در مصاحبه‌ای عنوان کرد که این هزینه در کنار سایر هزینه‌ها نظیر بسته‌بندی، حقوق و دستمزد و هزینه‌های سربار تولید و حمل‌و‌نقل و … منجر به افزایش حدود ۷۰ درصدی قیمت محصولات لبنی به خصوص ۱۰ قلم کالای مشمول کالای دولتی خواهد شد.

گریزی از اصلاح قیمت شیرخام نیست
بنی‌طبا با بیان اینکه گریزی از اصلاح قیمت شیرخام نیست، تصریح کرد: البته سناریوی جایگزین و بهینه‌ای هم وجود دارد که قیمت محصولات لبنی و شیرخام نه بر اساس قیمت تمام شده و دستوری بلکه بر اساس نظام عرضه و تقاضا تعیین شود و سناریوی درست در تمام دنیا هم همین است و شیر هم مانند گوشت از گروه یک به دو منتقل شود تا نظام عرضه و تقاضا قیمت را تعیین کند تا به جای شوک قیمتی ۷۰ درصدی این افزایش قیمت حداکثر بین ۱۰ تا ۲۰ درصد باشد که باز این نرخ هم در بلندمدت به تعادل خواهد رسید و رقابت هم سرکوب نمی‌شود و مشتری قدرت انتخاب دارد.

بنی‌طبا با اشاره به ماجرای قیمت‌گذاری دستوری گفت: ابتدای آذر ماه سال گذشته در مصوبه ستاد تنظیم بازار قیمت شیر خام کیفی۴۵۰۰ تومان تعیین شد البته این نرخ برای شیر خام دامداری‌های صنعتی است که شیر خام تولیدی آن‌ها دارای بار میکروبی کمی هستند و باید دارای چربی ۳.۲ باشند و در گاوداری‌های صنعتی و چند هزار راسی تولید می‌شوند که دارای دستگاه‌های مکانیزه هستند و روزانه ۳ تا ۴ هزار تن تولید دارند.

این عضو انجمن لبنیات ایران در ادامه گفت: شیر خام غیر کیفی که عموما در گاوداری‌های خرد تولید می‌شود در بخش صنایع لبنیات وارد نمی‌شود و در لبنیاتی‌های سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.او افزود: دامدار‌هایی که در این روز‌ها در تجمعات حضور دارند نیز اغلب دامداران خردی هستند که اصلا صنایع لبنی بزرگ از آن‌ها شیری نمی‌خرد، یا بخش کمی از شیر خام مورد نیاز کارخانه‌ها را تامین می‌کنند. شیر خام صنعتی ما عموما از سوی گاوداران صنعتی هم در بخش خصوصی و هم گاوداری‌های وابسته به بنیاد‌های خصولتی تامین می‌شود و بخش بسیار کمی از شیر‌هایی که وارد کارخانجات می‌شود و استاندارد‌های کیفی حداقلی هم دارد و توسط دامداری‌های خردتر تولید می‌شوند به صورت مستقیم تحویل ما نمی‌شود، بلکه تحویل مراکز جمع‌آوری شیر می‌شود که آن‌ها با قیمت مصوب به کارخانه‌ها می‌فروشند.

بنی‌طبا گفت: اگر قیمت شیرخام تعیین نشود مسلما نمی‌توان قیمت محصولات لبنی را مشخص کرد زیرا ۶۵ درصد ضریب تاثیر هزینه محصولات لبنی وابسته به قیمت شیرخام است و مابقی یعنی بسته‌بندی و… به آن اضافه می‌شود.او افزود: در آذر ماه سال گذشته به‌رغم اینکه در جلسات کارشناسی قیمت شیرخام ۴۱۵۰ تومان مشخص شده بود و همه اعداد هم ارزیابی شده بود در روز شنبه اول آذر ماه که مصوبه ستاد تنظیم بازار آمد این قیمت از ۴۱۵۰ به ۴۵۰۰ تومان افزایش پیدا کرد، بدون اینکه این تفاوت قیمت را روی ۱۰ قلم کالای مشمول قیمت‌گذاری دولت لحاظ کرده باشند. یعنی همان زمان شیر پاستوریزه ساده و ماست ساده و پنیر یواف و مجموع ده قلمی باید با نقطه سر به سر وارد بازار می‌شد و سود ۱۰ درصدی یا حتی کمتر از آن ۳ درصدی هم برای تولیدکننده در نظر گرفته نشد.

نارضایتی‌ها بیشتر مربوط به دامداران خرد است
سخنگوی انجمن لبنیات ایران با بیان اینکه عموم دامدارانی که امروز از قیمت‌ها رضایت ندارند، دامداران خرد هستند که خواستار عدم حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نهاده‌های دامی هستند، افزود: البته نظر ما این است که در این مدت ارز ۴۲۰۰ تومانی تاثیر چندانی برای دامداران خرد نداشته است و دامداری‌های بزرگ صنعتی دسترسی خوبی به نهاده‌های دامی با نرخ مصوب داشته‌اند و دامداری‌های کوچک این دسترسی را ندارند و در نتیجه متضرر هم شده‌اند.

بنی‌طبا در مورد بهترین گزینه در شرایط فعلی خاطرنشان کرد: اصلاح این ماجرا وابسته به این است که شیر خام از گروه ۱ به گروه ۲ منتقل شده و در صورتی که عرضه و تقاضا و قیمتی که در بازار قابل معامله است کمتر از هزینه‌های تولید تعیین شد، دولت خرید تضمینی شیر خام را انجام دهد و یارانه‌های سیاه را به مصرف‌کنندگان و ۵ دهک محروم جامعه برساند.

او با بیان اینکه در اواخر دولت دوازدهم این جسارت تصمیم برای قیمت‌گذاری وجود ندارد، ادامه داد: افزایش هزینه‌های تولید در دامداری‌ها و صنایع لبنی چشمگیر است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت و فشار‌ها هم از سوی تولیدکنندگان شیرخام کم نیست.

سخنگوی انجمن لبنیات ایران با بیان اینکه اقتصاد نه دستوری است و نه با قول و وعده و وعید قابلیت اجرا دارد، گفت: رییس‌جمهور جدید در اولین بازدیدش پس از تایید صلاحیت‌ها از اتاق بازرگانی ایران به اقتصاد دستوری انتقاد کرد و توقع ما هم همین است زیرا قیمت‌گذاری دستوری آفت تولید است و امروز هم هیچ کس ارز ۴۲۰۰ تومانی نمی‌خواهد. بگذارید هر کسی که توان واردات دارد آن را انجام دهد. بنگاهی که سودآور نیست باید تعطیل شود. نمی‌توان منابع مردم و مالیات را خرج کرد تا بنگاهی که سودده نیست باقی بماند، از اواخر سال ۸۹ از ۱۲۰۰ کارخانه صنایع لبنی حدود ۸۰۰ کارخانه به تعطیلی کشیده شد و این تعطیلی‌ها هم با منطق اقتصادی بوده که بنگاهی که ضررده بوده امروز تعطیل شده است.

او افزود: در ۱۶ سال گذشته به دلیل اتخاذ برخی سیاست‌های کلان، شاهد افزایش هزینه‌های تولید از یک سو و همزمان کاهش قدرت خرید مردم از سوی دیگر بوده‌ایم. شرایط امروز در همه بخش‌های اقتصادی معلول سیاست‌های کلانی است که بیش از گذشته نیاز به اصلاح آن احساس می‌شود.