بازار کم‌فروشی داغ شد

گروه اقتصادی: در شرایطی که فشار رشد قیمت‌ها، حذف برخی اقلام و کالاها را از سفره خانوارها، به‌خصوص اقشار کم‌درآمد، فراهم کرده، رواج پدیده کم‌فروشی، فشار مضاعفی را به مصرف‌کنندگان ایرانی تحمیل کرده است.
مشاهدات میدانی نشان می‌دهد برخی تولید‌کنندگان و عرضه‌کنندگان کالاها برای جبران هزینه تمام‌شده تولید، به کم‌فروشی روی آورده‌اند. حالا علاوه برگرانی، کم‌فروشی در بازار اقلام مصرفی، خدمات و حتی برخی کالاهای سرمایه‌ای به دغدغه مصرف‌کنندگان ایرانی تبدیل شده است.

مروری بر بازار اقلام کالایی نشان می‌دهد؛ با بالاگرفتن مناقشه تعیین نرخ شیر و لبنیات، این روزها علاوه بر عرضه چندنرخی، کم‌فروشی به رویه‌ای جاری در بازار لبنیات مشمول قیمت‌گذاری دستوری و خارج از شمول قیمت‌گذاری تبدیل شده است. کم‌فروشی در صنایع لبنی به دو شیوه کاهش وزن (خالی‌ترشدن محتویات بسته‌بندی) انواع لبنیات مانند پنیر، بطری و پاکت‌های حاوی دوغ و شیر، ماست، بستنی، خامه، انواع پنیر پیتزا، سایر فراورده‌های لبنی یا افت کیفیت و کاهش درصد چربی این محصولات اعمال می‌شود.

اگرچه محصولات لبنی پرچرب مشمول قیمت‌گذاری دولتی نیستند و مثلا نرخ شیر و ماست پرچرب، طعم‌دار و لوکس، در شرکت‌های تولید‌کننده و در چارچوب ضوابط سازمان حمایت تعیین می‌شود اما کاهش درصد چربی، حذف برخی افزودنی‌های مجاز و افت کیفی این اقلام شیوه دیگر تولید‌کنندگان لبنیات برای جبران هزینه تمام‌شده تولید از جیب مصرف‌کنندگان است.

آن دسته از عمده‌فروشان و خرده‌فروشانی که با همشهری گفت‌وگو کرده‌اند می‌گویند که این روزها بسته‌بندی محصولات به لفافی برای کم‌فروشی از طریق کاهش وزن و افت کیفیت کالاها تبدیل شده است؛ موضوعی که به‌تازگی مورد توجه مصرف‌کنندگان در فضای مجازی هم قرار گرفته است.

اخیرا یک مصرف‌کننده پنیر با انتشار تصویر میزان حجم و وزن پنیر قرار گرفته روی بسته‌بندی نوشت: «آقای شرکت پنیر‌ساز و پنیرفروش! نصف ظرف پنیرتان خالی است! چرا؟ آقای دستگاه ناظر! کم‌فروشی مکمل گرانفروشی شده است و بر ملت فشار مضاعفی می‌آورد. شما کجایید؟ دقیقا کجایید؟» مصرف‌کننده دیگری که یک کیلوگرم گوشت بسته‌بندی گوسفندی را به نرخ ۱۴۴هزارو۶۰۰تومان خریداری کرده، با ارائه تصویر آن گفت: «متأسفانه هر روز قیمت‌ها افزایش می‌یابد اما ماجرا فقط به گرانی ختم نمی‌شود و کیفیت و وزن گوشت‌های بسته‌بندی‌شده روزبه‌روز کاهش می‌یابد».

او با بیان اینکه کیفیت گوشت‌های بسته‌بندی از نظر میزان چربی، دورریزو تازگی کاهش پیدا کرده است، تأکید کرد: «زمان خرید گوشت بسته‌بندی خریدار مجبور است بسته‌بندی‌های مختلف را کنترل کند زیرا تولید‌کننده، گوشت قرمز را به‌گونه‌ای صحنه‌آرایی می‌کند که به‌طور قطع قسمت مورد پسند مشتری جلوی دید قرار می‌گیرد و چربی‌ها و مواد ناخالص گوشت که بیشتر شامل چربی‌هایی است که اصلا قابل استفاده نیست زیر بسته‌بندی قرار می‌گیرد».

این شهروند با بیان اینکه وزن مواد زائد گوشت‌های بسته‌بندی هم با همان قیمت اصلی محاسبه شده و خریدار متضرر می‌شود، افزود: «هفته قبل یک بسته ران یک کیلویی گوساله را به قیمت ۱۴۴هزارو۶۰۰تومان خریداری کردم اما در این بسته دست‌کم ۳۰۰گرم چربی و مواد دورریز دیگر وجود داشت که اصلا قابل استفاده نبود و درواقع گرچه هزینه یک کیلو گوشت ران گوساله را پرداخت کردم اما مقدار واقعی گوشت گوساله محتوی این بسته‌بندی با درنظرگرفتن دورریز و استخوان کمتر از ۷۰۰گرم بود».

کم‌فروشی نه‌تنها در انواع مرغ و محصولات فراوری‌شده گوشتی بسته‌بندی به امری رایج تبدیل شده و موجب نارضایتی و گلایه مشتریان را فراهم کرده است، بلکه بسیاری از اقلام خوراکی و کالاهای اساسی از حبوبات و نان گرفته تا انواع قندوشکر، روغن و… بسته‌بندی نیز گواهی بر این شیوه جبران هزینه قیمت‌گذاری دستوری است.
علاوه بر کالاهای اساسی و مواد پروتئینی اکنون کم‌فروشی در سایر اقلام خوراکی و مصرفی، از تنقلات و نوشیدنی گرفته تا محصولات بهداشتی، آرایشی و سلولزی نیز به‌خوبی مشهود است. مشاهدات میدانی خبرنگاران همشهری حاکی است محصولاتی چون انواع نوشابه‌ها و برخی تنقلات نه‌تنها هر روز با افزایش قیمت مواجه می‌شوند بلکه وزن بطری و بسته‌بندی‌های محتوی این اقلام نیز مدام در حال کاهش است.