۵ فاجعه تغذیه‌ای ایرانیان

گروه سلامت: بسیاری از ایرانیان رژیم غذایی مناسبی ندارند و در این بین باور و عادت‌های اشتباه نیز به پیامدهای این رژیم غذایی نامناسب دامن می‌زند و سبب می‌شود که زمینه برای ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها فراهم شود.  

نان غیر استاندارد
بی‌توجهی به کیفیت نان مصرفی از سوی خانواده‌ها می‌تواند سلامتی آنها را به خطر بیندازد. دکتر کوروش جعفریان، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و متخصص تغذیه و رژیم شناسی نیز چنین نظری دارد. او‌ درباره مشکلات تغذیه‌ای ایرانیان می‌گوید: به نظرم اولین مشکل‌ تغذیه‌ای ایرانیان نخوردن نان سالم است، زیرا ایرانیان بیشتر از نان تصفیه شده استفاده می‌کنند، نانی که‌ از لحاظ ریز مغذی‌ها، فیبر و سبوس فقیر است.

این درحالی است که در بسیاری از کشورهای موفق تلاش می‌شود از طریق مصرف نان مواد مغذی مورد نیاز ‌ شهروندان تامین شود.‌به گفته او دست‌کم ۵۰ درصد از کربوهیدراتی که می‌خوریم باید از غلات کامل باشد که در کشورمان این رقم نزدیک به صفر است‌.

دکتر جعفریان در پاسخ به این پرسش که شرایط نان‌های سنتی در کشورمان چگونه است؟ عنوان می‌کند: بیشتر نان‌های سنتی در کشورمان مناسب نیست، زیرا تصفیه شده و فاقد سبوس است. به همین دلیل بیشتر آن را نشاسته تشکیل می‌دهد و شهروندان با مصرف آن دچار مسائلی مانند چاقی یا بیماری‌های مزمن می‌شوند‌.
او ادامه می‌دهد: بیشتر نان‌های سنتی کشور به شکل استاندارد نیز آماده نمی‌شود و با‌ حرارت مستقیم پخت می‌شود و به این شکل زمینه برای ابتلای شهروندان به بیماری فراهم می‌شود.

آن طور که دکتر جعفریان توضیح می‌دهد، میزان نامناسب نمک و ‌ ترکیبات افزودنی مانند جوهر قند و جوش شیرین در نان‌های سنتی  نیز  سبب می‌شود، سلامت شهروندان با مصرف چنین نان‌هایی به خطر بیفتد.استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران توضیح می‌دهد: استاندارد نبودن شیوه پخت سبب می‌شود که بخشی از نان‌های سنتی بسوزد و بخشی دیگر ‌خمیر  شود که مصرف آن در هر دو حالت برای سلامتی افراد ضرر دارد.او می‌افزاید: در بیشتر مواقع برای پخت نان سنتی ‌فرایند تخمیر انجام نمی‌شود. به همین دلیل اگر مقداری مواد مغذی نیز در نان سنتی وجود داشته باشد، بدن براحتی نمی‌تواند به آنها دسترسی پیدا کند.

سرانه پایین لبنیات
این متخصص تغذیه و رژیم شناسی دومین مشکل تغذیه‌ای ایرانیان را کمبود سرانه مصرف لبنیات می‌داند و می‌گوید: ایرانیان به اندازه کافی لبنیات مصرف نمی‌کنند و می‌توان گفت به طور میانگین مردم ایران حدود ۲۰ کیلوگرم لبنیات در سال مصرف می‌کنند. این درحالی است که شهروندان برخی کشورها حدود ۳۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم لبنیات در سال مصرف می‌کنند. ‌به گفته او لبنیات منبع مناسب پروتئین با کیفیت و اصلی‌ترین منبع تامین کلسیم است.

خداحافظی با سبزیجات
دکتر جعفریان سومین مشکل تغذیه‌ای ایرانیان را سرانه پایین مصرف میوه و سبزیجات معرفی می‌کند و می‌افزاید:‌ حدود ۱۵ درصد از ایرانیان به اندازه کافی سبزیجات مصرف می‌کنند‌. این درحالی است که مصرف ناکافی سبزیجات زمینه را برای ابتلا به برخی بیماری‌ها فراهم می‌کند.او درباره مصرف میوه نیز توضیح می‌دهد: مصرف میوه نیز در کشورمان خوب نیست و در شرایط متوسط قرار دارد و نیاز است که بهبود پیدا کند‌.به گفته دکتر جعفریان قیمت بالای میوه سبب شده برخی خانواده‌ها نتوانند به اندازه کافی از میوه و سبزیجات استفاده کنند.

باورهای غلط درباره روغن
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران چهارمین مشکل تغذیه‌ای ایرانیان را مصرف نامناسب روغن می‌داند و تاکید می‌‌کند: برخی هنوز در کشورمان تحت‌ تاثیر تب سنتی از روغن جامدی که از قسمت‌های مختلف بدن حیوانات  تهیه می‌شود، استفاده می‌کنند که آن را باید معضلی جدی دانست.او ادامه می‌دهد: ‌برخی فکر می‌کنند روغن گیاهی مناسب نیست. در حالی که بهترین روغن، روغن گیاهی است و در این بین طبیعتا روغن زیتون بهترین گزینه است که سرانه مصرف ایرانیان در این خصوص فاجعه است.آن طور که دکتر جعفریان توضیح می‌دهد، بررسی ها نشان می دهد که هر ایرانی کمتر از ۲۰۰ گرم در سال روغن زیتون مصرف می‌کند.این متخصص تغذیه و رژیم شناسی  تاکید می‌کند: چنانچه روغن زیتون در برنامه غذایی ایرانیان گنجانده شود ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها مانند ‌سرطان، فشار خون، قلب و عروق و دیابت در کشور کاهش می‌یابد.

قوت غالب؛ فست فود
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره پنجمین مشکل تغذیه‌ای ایرانیان نیز عنوان می‌کند: افزایش مصرف فست‌فود نیز یکی دیگر از مشکلات تغذیه‌ای ایرانیان است که در ۲۰ سال اخیر روندی افزایشی به خود  گرفته است و در حال تبدیل شدن به قوت غالب بسیاری از شهروندان به ویژه‌ نوجوانان و جوانان است.دکتر جعفریان تاکید می‌کند: این رویکرد سبب می‌شود که ‌الگوی غذایی آیندگان ما نیز به خطر بیفتد، زیرا نوجوانان و جوانانی که اکنون فست‌فود می‌خورند در آینده ‌ پدر و مادرهایی می‌شوند که تغذیه مناسبی ندارند و این مشکل را به نسل‌های بعد منتقل می‌کنند.