توزیع مرغ همچنان نابسامان!

گروه اقتصادی: در ایام پایانی سال قیمت مرغ در مغازه‌های سطح شهر به حدی افزایش یافت که مردم برای خرید مرغ با نرخ مصوب مجبور به ایستادن ساعت‌ها در صف دریافت بودند که به رغم وعده‌های مسئولان مبنی بر عرضه مکفی مرغ، این نابه سامانی‌ها تا اصلاح قیمت ادامه داشت.با وجود اعتراض مکرر مرغداران به نرخ ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومانی مرغ زنده، قرارگاه ساماندهی در ۱۱ فروردین نرخ مصوب را اصلاح کرد که این امر در جلوگیری از تلاطم بازار و برچیده شدن صف دریافت تاثیر بسزایی داشت، اما از این ماجرا دیری نگذشت که کارگروه تنظیم بازار نرخ مصوب ذرت و کنجاله سویا را افزایش داد که این موضوع در کنار التهاب بازار جوجه و گرانی ۳۱ درصدی حمل و نقل با واکنش مرغداران روبرو شد چرا که قیمت مصوب ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومانی مرغ زنده و ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومانی مرغ گرم بر مبنای جوجه ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی و قیمت قبلی ذرت و کنجاله اعلام شده بود.

علی رغم تاکید کارگروه تنظیم بازار مبنی بر جوجه ریزی ماهانه ۱۲۵ میلیون قطعه مرغ برای تامین نیاز کشور، اما در ماه گذشته ۱۳ میلیون قطعه کمتر از این میزان جوجه ریزی شد که بسیاری از مسئولان به واسطه اُفت جوجه ریزی، التهاب مجدد بازار مرغ را از اواخر اردیبهشت پیش بینی کردند.بررسی‌ها از سطح بازار نشان می‌دهد که ماجرای کمبود و گرانی مرغ مجدد در بازار تکرار شده که این موضوع دهک‌های ضعیف جامعه را در تامین مایحتاج خود با مشکلاتی روبرو کرده است، هر چند مسئولان هر یک دلایلی برای این گرانی‌ها مطرح می‌کنند، اما آنچه حائز اهمیت است دولت برای مدت زمان محدود هم نتوانست قیمت مرغ را ثابت نگه دارد.

بسیاری از تشکل‌ها و تولیدکنندگان معتقدند که دولت و مسئولان ستاد تنظیم بازار همانند سنوات گذشته بعد از اعلام قیمت مصوب مرغ اقدام به افزایش نرخ مصوب هزینه‌های تولید کرد که این موضوع با افزایش قیمت تمام شده منجر به بر هم زدن نظم بازار می‌شود، کما اینکه در شرایط فعلی بسیاری از مغازه و فروشگاه‌های سطح شهرمرغی برای عرضه ندارند یا در صورت موجودی هم با قیمت‌های بالای ۳۰ هزار تومان توزیع می‌کنند که این امر اجحاف در حق مصرف کننده است.حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین وضعیت عرضه مرغ و علل گرانی جوجه و کمبود عرضه در واحد‌های مرغداری با خبر شویم:

احتمال عرضه مرغ با نرخ بالاتر در برخی مغازه‌های سطح شهر!
محمد علی کمالی سروستانی مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی  اظهار کرد: تاکنون گزارشی مبنی بر کمبود مرغ نداشتیم و همچنان مرغ به میزان کافی در تهران توزیع می‌شود.وی از ثبات نسبی قیمت مرغ طی یک ماه اخیر در بازار خبر داد و گفت: در میادین میوه و تره بار و فروشگاه‌هایی که مرغ با نرخ مصوب ۲۴ هزار و ۹۰۰ تومان عرضه می‌کنند، خبری از کمبود یا تشکیل صف دریافت نکردیم.

کمالی سروستانی ادامه داد: برخی مغازه‌ها بسته به این موضوع که در کدام نقطه از شهر است، احتمال عرضه با قیمت بالاتر وجود دارد، اما در اکثر مغازه‌ها مرغ با نرخ مصوب عرضه می‌شود.این مقام مسئول با اشاره به اینکه مشکلی در تولید گوشت مرغ نخواهیم داشت، بیان کرد: با توجه به ازدیاد تقاضا برای جوجه ریزی، برآورد‌ها حاکی از آن است که ۱۱۵ تا ۱۱۶ میلیون قطعه جوجه تولید شود که با وجود اجازه پرورش در دوره ۴۵ تا ۵۰ روزه، مشکل جدی در تولید گوشت مرغ نخواهیم داشت.

وی حداکثر نیاز روزانه استان تهران را یک هزار و ۱۰۰ تا یک هزار و ۲۰۰ تن اعلام‌کرد.مشاور ارشد اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه عرضه جوجه یکروزه بالاتر از نرخ مصوب ۴ هزار و ۲۰۰ تومان را قبول نداریم، بیان کرد: برخی از سالن‌ها که طی ۲ تا ۳ سال اخیر خالی بودند، اقدام به جوجه ریزی کردند که همین امر منجر به ایجاد صف برای خرید جوجه شده است که ورود مراجع نظارتی از گرانفروشی جوجه جلوگیری می‌کند.

وی ادامه داد: انجمن تولیدکنندگان جوجه و مرغ مادر موظف هستند که با توجه به دریافت نهاده، جوجه یکروزه به جای عرضه توسط واسطه‌ها به چند برابر قیمت از طریق اتحادیه و تشکل‌ها عرضه کنند تا جوجه با نرخ مصوب بدست مرغدار برسد و در صورت کمبود اجازه واردات جوجه را برای رفع مشکل دهند.مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به چالش پیش روی بازار نهاده‌های دامی بیان کرد: با توجه به تاخیر در تخصیص ارز و مشکلات توزیع، وزارت جهاد کشاورزی تمهیداتی اندیشیده تا واردات نهاده به صورت اعتباری انجام شود، بدین منظور توافقاتی با واردکنندگان مبنی بر واردات اعتباری نهاده انجام شده، اما انتظار می‌رود که تخصیص ارز سریعا صورت گیرد.

سیاست سرکوب قیمت و اثر کالای جایگزین ۲ علت اصلی گرانی مرغ
برومند چهارآیین رئیس هیئت مدیره شرکت تعاونی مادر تخصصی توسعه صنعت طیور کشور با اشاره به دلایل گرانی مرغ در بازار اظهار کرد: هم اکنون مرغ‌هایی که وارد بازار می‌شوند، مربوط به جوجه ریزی ۵۰ روز گذشته است که در آن‌مقطع زمانی قیمت هر کیلو مرغ زنده ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومان بود و همین امر موجب شده بود تا مرغدار انگیزه‌ای برای تولید نداشته باشد.وی افزود: در سنوات گذشته، کارگروه تنظیم بازار تا پایان ماه رمضان قیمت مرغ را ثابت نگه می‌داشت که همین امر در واپسین روز‌های سال ۹۹یکی دیگر از دلایل عدم انگیزه برای جوجه ریزی بود، لذا کمبود فعلی مرغ در بازار ناشی از سیاست سرکوب قیمت ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومانی است که تا ۱۱ فروردین ۱۴۰۰ ادامه داشت.

چهارآیین ادامه داد: در ۱۰ فروردین امسال قرارگاه تشکیل شد که سپس در ۱۱ فروردین نرخ مصوب اصلاح شد، که موجب ترغیب تولید کنندگان به جوجه ریزی شد. از این رو اثر این تصمیم در بازار مرغ حدود ۷۰ روزطول می‌کشد که اثر گذاری این تصمیمات بر بازار گذاشته شود.

رئیس هیئت مدیره شرکت مادر تخصصی صنعت طیور با اشاره به اینکه ازدیاد تقاضا برای خرید مرغ ناشی از اثر کالای جایگزین یکی دیگر از دلایل کمبود عرضه در بازار محسوب می‌شود، بیان کرد: اگر ۵۰ روز به گذشته برگردیم، قیمت ۱۴ هزار و ۴۰۰ تومانی هر کیلو مرغ زنده منجر به کاهش انگیزه مرغداران به تولید شد که در شرایط فعلی ازدیاد تقاضا برای خرید مرغ ناشی از شرایط خشکسالی و تاثیر گذاری بر عرضه گوشت قرمز و گیاهان خوراکی بهاره که در این فصل به طور مرسوم مورد مصرف مردم قرار می‌گیرد فشاری مضاعف بر خرید مرغ وارد کرد که این امر در کنار کمبود جوجه ریزی ناشی از سرکوب قیمت زمینه را برای التهاب بازار مرغ فراهم کرده است.

وی در واکنش به عرضه جوجه یکروزه ۲ برابر نرخ مصوب در بازار گفت: در حال حاضر تولیدکنندگان جوجه یک روزه، هر قطعه جوجه یکروزه را با نرخ ۵ هزار و ۵۰۰ تومان عرضه می‌کنند که تفاوت تا نرخ ۸ هزار تومان ناشی از دلال بازی و سفته بازی است، به همین خاطر پیشنهاد داده ایم که جوجه یکروزه همانند ذرت و کنجاله در قالب سامانه بازارگاه یا سامانه دیگر زیر پرتال بازارگاه عرضه شود تا با حذف دلالان و توزیع به شکل مستقیم به مرغدار، بازار مدیریت شود.

عضو هیئت مدیره سابق کانون سراسری مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه واردات مرغ راهکار مناسبی برای تامین نیاز کشور نیست، بیان کرد: علی رغم صدور مجوز برای واردات ۵۰ هزار تن مرغ، تاکنون کمتر از ۱۰۰ تن وارد شده که ظاهرا به دلایل بهداشتی هنوز ترخیص نشده است که با این وجود نباید به واردات امیدوار بود.

چهارآیین ادامه داد: عدم موافقت سازمان دامپزشکی با ترخیص مرغ وارداتی بنابه دلایل مختلف همچون فقدان ویژگی‌های بهداشتی لازم، مورد تقدیر است.وی تاکید کرد همین موضوع نشان می‌دهد که اتکا و حمایت از تولید داخل رویکردی اجتناب ناپذیر به شمار می‌رود.

فروش جوجه یک روزه بیش از قیمت درج شده در فاکتورها!
حبیب اسداله نژاد نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی افزایش قیمت جوجه یکروزه خبر داد و گفت: مرغداران در تامین جوجه با قیمت بیش از ۷ تا ۷ هزار و ۵۰۰ تومان هم با مشکلاتی روبرو هستند که این موضوع در کنار افزایش هزینه‌های حمل و نقل و نرخ مصوب ذرت و کنجاله بر قیمت تمام شده تولید تاثیر گذاشته است که با این وجود در قیمت فروش باید لحاظ شود.

وی افزود: دولت باید به گونه‌ای برنامه ریزی کند که قیمت مولفه‌ها افزایش نیابد و در صورت گرانی بر نرخ تمام شده تولید باید لحاظ شود تا آرامش بازار استمرار یابد.اسداله نژاد ادامه داد: با وجود عرضه جوجه با نرخ‌های بالا، از دستگاه‌های مسئول انتظار می‌رود که با توزیع کنندگان برخورد کند.

این مقام‌مسئول کمبود نظارت را یکی از دلایل افزایش قیمت جوجه در بازار اعلام کرد و گفت: گرچه توزیع کنندگان قیمت مصوب جوجه را در فاکتور لحاظ می‌کنند، اما در واقعیت تمامی واحد‌ها بالاتر از قیمت مصوب خریداری کردند و این بین دستگاه‌های مسئول نیازی به ارائه فاکتور ندارند و این موضوع تنها بهانه‌ای برای عدم برخورد با متخلفان است که دستگاه‌های نظارتی تنها با مرغداران برخورد می‌کنند و به سایر حلقه‌ها کاری ندارند.

نایب رئیس کانون مرغداران گوشتی در واکنش به اظهارات مسئولان مبنی بر اعمال افزایش قیمت نهاده‌های دامی بر نرخ مصوب مرغ بیان کرد: این اظهارات به هیچ عنوان قابل قبول نیست و نوعی فرار رو به جلو است که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی انجام می‌دهند چرا که در مقطعی هم که قیمت ۱۷ هزار و ۱۰۰ تومان تعیین شد، نرخ تمام شده مرغ ۱۷ هزار و ۵۰۰ تا ۱۷ هزار و ۸۰۰ تومان بود.

وی از کاهش جوجه ریزی در واحد‌های مرغداری افزود: کار گروه تنظیم بازار اعلام کرده که ماهیانه ۱۲۵ میلیون قطعه باید جوجه ریزی صورت گیرد که میزان جوجه ریزی ماه اخیر ۱۳ میلیون قطعه کمتر از رقم پیش بینی شده است.اسداله نژاد ادامه داد: با توجه به افت جوجه ریزی نسبت به پیش بینی کارگروه تنظیم بازار، برآورد‌ها حاکی از آن است که از اواخر اردیبهشت بازار مرغ دچار چالش شود.

وی از آشفتگی بازار مرغ در برخی استان‌ها خبر‌ها داد و گفت: هم اکنون در برخی استان‌ها وضعیت بازار مرغ مساعد نیست و انتظار بر این است که در عرضه مرغ از واحد‌های مرغداری به کشتارگاه یا از کشتارگاه به مصرف کننده سوء استفاده رخ ندهد.اسداله نژاد محدود کردن یا حذف قطعه بندی در سطح کشور را یکی از راهکار‌های تعادل بازار مرغ برشمرد و افزود: در مقاطع قبلی که بحران ایجاد می‌شد، بار‌ها مشاهده کردیم که هیچ نظارتی از کشتارگاه تا واحد صنفی صورت نگرفته، مضاف بر اینکه فشاری که در خصوص تخلیه مرغ در برخی استان‌ها وجود دارد، باید کم شود تا مرغ در واحد‌های مرغداری به وزن مورد نظر برسد.

این مقام مسئول در پایان قیمت هر قطعه جوجه یکروزه را بیش از ۷ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: بنابر آمار برخی واحد‌ها ۲ ماه است که به علت قیمت بالا امکان جوجه ریزی ندارند. از این رو واردات جوجه می‌تواند راهگشای مشکل فعلی باشد، هر چند به اعتقاد بنده در توزیع باید مدیریت صورت گیرد چرا که به سبب تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات جوجه امکان سودجویی وجود دارد.

با گذشت حدود ۵۰ روز از اصلاح قیمت مصوب، بازار مرغ به بهانه‌های مختلفی همچون کمبود یا گرانی جوجه، افت جوجه ریزی، افزایش قیمت مصوب ذرت و کنجاله و سایر هزینه‌های تولید دچار نوسان شد که این امر با واکنش شدید جامعه مصرف و تولید روبرو شده است چرا که قیمت این محصول پروتئینی حتی برای مدت زمان کوتاه هم نتوانست ثابت بماند تا دهک‌های ضعیف جامعه برای خرید مرغ با نرخ مصوب مجبور به ایستادن صف دریافت خرید نباشند.