پرتاب تحقیقاتی ماهواره به مدار ۳۶ هزار کیلومتری تا چهار سال آینده

نقشه راه صنعت فضایی کشور، قرار دادن ماهواره در مدار ۳۶ هزار کیلومتری در بازه زمانی ۱۰ ساله است اما رئیس جمهوری اخیرا تأکید کرده این زمان باید کاهش یابد و تلاشها بر این است حداقل تا سال ۱۴۰۴ پرتاب‌های تحقیقاتی‌ شروع شود.

به گزارش ایسنا، مرتضی براری – معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری با بیان اینکه از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۴، یک برنامه جامع فضایی۱۰ ساله داشتیم، اظهار کرده است: از سال ۱۳۹۵ برنامه‌های فضایی، بخش بخش شد و هر دستگاه برنامه خود را به‌طور مستقل انجام می‌برد و کشور فاقد برنامه جامع فضایی بود. در شورای عالی فضای مجازی ۹ عضو حقوقی از جمله رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، رئیس سازمان صدا و سیما، رئیس سازمان برنامه و بودجه و وزرای علوم، صنعت، راه، ارتباطات و دفاع و سه عضو حقیقی وجود دارند. اکنون با برگزاری جلسه شورای عالی فضایی، تکلیف همه این دستگاه‌ها مشخص شده و همه برنامه شفاف دارند.

وی ادامه داد: در ابتدای دولت سیزدهم، پیرو تاکید رئیس‌جمهوری که برنامه جامع فضایی تدوین شود، طی سه ماه گذشته برنامه تا پایان سال ۱۴۰۱ را تدوین کردیم که برنامه و تاریخ قرارگیری ماهواره‌ها در مدار مشخص است که این برنامه در جلسه شورای عالی فضایی تصویب شد. رئیس جمهور تأکید دارد که سند جامع ۱۰ ساله فضایی کشور دوباره تدوین و در جلسه اسفند شورا، این سند بررسی و تصویب شود. این برنامه جامع نقطه عطفی برای توسعه برنامه فضایی کشور است.

رئیس سازمان فضایی ایران با بیان اینکه مصوب شده در دولت سیزدهم، مدار لئو را تصویب کنیم، افزود: مدار ۳۶ هزار کیلومتری مدار راهبردی و کلید موفقیت و توفیق کشور در حوزه اقتصادی، نظامی و امنیتی است. ما باید سعی کنیم ماهواره‌هایمان را در نقطه‌های مداری این مدار قرار دهیم و بسیاری از سرویس‌های ناوبری، مخابراتی در این مدار است. حضرت آقا هم تاکید کردند که در اولویت است سریع‌تر به این مدار دست پیدا کنیم.

براری افزود: نقشه راه صنعت فضایی کشور، قرار دادن ماهواره در مدار ۳۶ هزار کیلومتری در بازه زمانی ۱۰ ساله است اما رئیس جمهور تأکید دارد این زمان کاهش یابد و ما به رغم پیچیده بودن این مسیر همه تلاش خود را انجام می‌دهیم که در زمان کوتاه‌تری به این مدار دست یابیم. ما تلاش می‌کنیم در سریع‌ترین زمان به این مدار دست یابیم و تلاش می‌کنیم حداقل تا سال ۱۴۰۴ پرتاب‌های تحقیقاتی‌مان شروع شود.

بسیاری از طراحی‌ها و فناوری‌ها را برای رسیدن به مدار ژئو آغاز کرده‌ایم

وی با اشاره به تثبیت فناوری‌ در مدار لئو گفت: اکنون نیز بسیاری از طراحی‌ها و فناوری‌ها را برای رسیدن به مدار ژئو آغاز کرده‌ایم که لازم است فناوری‌های آن توسعه پیدا کند. اکنون طراحی پایگاه پرتاب کامل شده و به‌سرعت ساخت آن آغاز می‌شود. در زمینه ماهواره‌بر نیز برای فرستادن ماهواره به این مدار تحقیقات آغاز شده است و بلوک انتقال مداری سامان آزمایش‌های نهایی خود را می‌گذراند. این بلوک انتقال مداری، ماهواره را از مدار ۴۰۰ کیلومتر به مدار ۷۰۰۰ کیلومتر، سامانه ۲ ماهواره را از مدار ۴۰۰ کیلومتر به ۱۰ هزار کیلومتر، سامانه ۳ به مدار ۲۱ هزار کیلومتر و سامانه ۴ ماهواره را به مدار ۳۶ هزار کیلومتر منتقل می‌کند.

رئیس سازمان فضایی ایران با بیان اینکه از ۲۰۰ تا ۲۰۰۰ کیلومتر مدار لئو و از ۲۰۰۰ تا ۳۶ هزار کیلومتر مدار مئو و ژئو نام دارد، افزود: ارتفاع ۸۵ کیلومتری به بالا، فضا و پس از آن فاصله ۸۵ تا ۲۰۰ کیلومتر زیرمداری محسوب می‌شود که صنعت حمل و نقل از این مدار استفاده می‌کند. تاکنون چهار ماهواره امید، نوید، فجر و رصد را در مدار ۳۰۰ کیلومتری قرار داده‌ایم و سال گذشته نیز ماهواره نور در مدار ۴۳۰ کیلومتری قرار گرفت. همه تلاش ما این است که در سریع‌ترین زمان در مدار ۵۰۰ تا هزار کیلومتری که بیشترین فعالیت ماهواره‌ها در فضا در این ارتفاع است، حضور یابیم.

براری با بیان اینکه ۷۶ درصد صنعت فضایی در دنیا در اختیار بخش خصوصی است، گفت: ما تلاش می‌کنیم نقش بخش خصوصی را در برنامه فضایی کشور پررنگ کنیم. زیرا از نظر نیروی متخصص در منطقه رتبه نخست و در دنیا رتبه ۱۱ تا ۱۳ را داریم و متخصصان بسیار ارزشمندی در کشور هستند. ایجاد زمینه اشتغال موجب می‌شود نیروی متخصص بیشتری در دانشگاه‌ها پرورش یابد. اکنون کنسرسیومی از شرکت‌های دانش‌بنیان خصوصی برای ایجاد منظومه‌های ماهواره‌ای و طراحی و ساخت آنها ایجاد شده است. در لایه اپراتوری نیز بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در حوزه ماهواره‌های سنجشی و مخابراتی ابراز علاقه کرده است. در حوزه بالادست برخی شرکت‌های خصوصی توانایی ساخت ماهواره را دارند.

وی افزود: ما به صورت روزانه داده‌های زمین‌های کشاورزی را به کمک شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه فضایی دریافت می‌کنیم که هر یک از این داده‌ها تبدیل به سرویس می‌شوند. در حال حاضر یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان کشور به صاحبان بیش از ۶۰ هزار هکتار زمین کشاورزی خرد مشاوره می‌دهد. ما ۱۴ میلیون هکتار زمین کشاورزی داریم؛ اگر در هر هکتار زمین کشاورزی بهره‌وری را به میزان هزار تومان هم افزایش دهیم نزدیک به ۱۴ میلیارد ارزش افزوده خواهیم داشت. برخی از کشورها با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای ۲۰ درصد بهره‌وری در حوزه کشاورزی را افزایش داده‌اند.

بیش از ۴۰ استارت‌آپ فضایی در حوزه هواشناسی، زیست محیطی و کشاورزی فعالیت می‌کنند

معاون وزیر ارتباطات خاطرنشان کرد: در حال حاضر بیش از ۴۰ استارت‌آپ فضایی در حوزه هواشناسی، زیست محیطی و کشاورزی فعالیت می‌کنند. ما پیگیرانه به دنبال ایجاد زیرساخت‌ها برای فعالیت استارت‌آپ‌های بیشتری در این حوزه هستیم. اکنون توانایی پایش اطلاعات ماهواره‌ای در بخش‌های مختلف را داریم که نمونه آن پایش دشت مغان در زمینه مصرف سموم و صرفه‌جویی ۵ میلیارد تومانی استفاده از سموم در این عرصه بود. حتی می‌توانیم به کشاورزان میزان رطوبت زمین آنها را گزارش دهیم و درباره آب‌های سطحی مدیریت مصرف آب، بحث جنگل‌کاری و غیره نیز به دستگاه‌های گوناگون گزارش ارائه دهیم.

وی گفت: زیرساخت‌های بسیاری از خدمات در دنیا در حال انتقال به فضاست مانند توسعه منظومه‌های ماهواره ای که نسل پنجم ارتباطات سیار و اینترنت پهن باند به آن بستگی دارد و کل اقتصاد این بخش را جذب می‌کنیم. البته کشورهایی در حال ایجاد منظومه‌های ماهواره‌ای برخلاف معاهدات سازمان ملل و در پی تسلیحاتی کردن فضا و انتقال سامانه‌های نظامی به مدارها هستند.

به گفته او کشورهای توسعه‌یافته به‌شدت در پی محدود کردن دسترسی دیگر کشورها به فضا هستند زیرا هر جا عرصه اقتدار باشد آنها می‌خواهند دیگران را محدود کنند. از جمله مصوبات جلسه شورای عالی فضایی، فعال کردن دیپلماسی فضایی و حضور مؤثر در سازمان‌های بین‌المللی برای جلوگیری از ایجاد این محدودیت‌ها بود. با توجه به اینکه عرصه فضایی، موتور محرک علم فناوری است و نخواهیم گذاشت جلوی توسعه کشورها در عرصه فضایی گرفته شود. به عنوان نمونه امریکا در سال ۱۹۶۱ و در بدترین شرایط اقتصادی هیجده و نیم میلیارد دلار در صنعت فضایی سرمایه‌گذاری کرد.

وی با بیان اینکه در چرخه صنعت فضایی، فناوری‌ها داخلی است تصریح کرد: فناوری فضایی بسیار پیچیده است و ماهواره باید در حدود یک ساعت و نیم اختلاف دمای ۳۰۰ تا ۴۰۰ درجه‌ای را تحمل و در امواج مغناطیسی فعالیت کند. در یکی از ماهواره‌های ما ۶۴ هزار قطعه به کار رفته است. ۸۷ زیرسیستم در بخش ماهواره وجود دارد که ۸۲ زیرسیستم به‌طور کامل بومی است و ۵ زیرسیستم نیز در برنامه دوساله بومی‌سازی می‌شود. دقت تصویر در نخستین ماهواره تصویربرداری  که ساختیم ۱۰۰۰ متر به صورت سیاه و سفید بود و امروز ماهواره‌ای ساخته‌ایم که وضوح تصویر در آن ۵ متر به صورت سیاه و سفید است و ساخت دوربین با وضوح ۵ متر به صورت رنگی را آغاز کرده‌ایم.

انتهای پیام