عباس زاده: احزاب با نگاه ابزارگرایانه ای که دارند نمی توانند نقش سازنده ای ایفا کنند/ در کدام کشور ۳۰۰ حزب وجود دارد؟

محمود عباس زاده مشکینی در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به نقش احزاب در کارآمد سازی نظام سیاسی و اجرایی کشور، بیان کرد: در وهله اول یک سوال اساسی وجود دارد که آیا ما در کشور احزاب کارآمد داریم یا نه؟ بنده به عنوان فردی که سالیان سال دبیر کمیسیون ماده ۱۰ احزاب بودم، از دوران دانشجویی در تشکل‌های سیاسی دانشگاهی کار کردم،  سپس با احزاب مختلف ارتباط داشتم و نزدیک به ۲۰ سال به صورت حرفه‌ای روزنامه نگاری کردم باید در پاسخ به این پرسش بگویم که متاسفانه ما در کشور احزاب به معنی درست کلمه نداریم. اکثر احزاب ما فصلی بوده و اکثرا تشکیل می شوند تا سهمی از قدرت ببرند، نه اینکه برای قدرت اندیشه آفرینی کرده و برای امور اجرایی کشور برنامه ارائه دهند.

حزبی که دارای مانیفست و برنامه برای اداره کشور و کمک به دولت نباشد، قطعا به شکل ناکارآمد، ژله ای و باندی عمل خواهد کردوی در ادامه اظهار کرد: احزاب حاضر نیستند که  هزینه پرداخت کرده و بر اساس مانیفست و برنامه خود دولت را در دست بگیرند. به طور کلی احزاب در کشور ما شکل می گیرند تا کوپن حزب را گذاشته و سهمی از قدرت به دست آورند. طبیعتا این احزاب ناکارآمد، بیمار، ژله‌ای، خانواده‌ای و باندی می شوند. به تعبیری دیگر قبل از اینکه  احزاب در کشور ما هدف محور باشند، ابزار محور هستند. زمانی که ما در حال تغییر قانون احزاب برای اولین بار بودیم، ما با چند نفر از شخصیت های حزبی کشور که همه آنان را شناخته و معروف نیز هستند صحبت کردیم. از دبیرکل یکی از این احزاب که فرد معروفی نیز هست پرسیدیم که چرا سالانه بر اساس اساسنامه خود کنگره تشکیل نمی دهید؟ درپاسخ گفت مگر به سر ما ضربه خورده است که هر سال کنگره تشکیل داده و یکسری جوان آمده و با اخذ رای حزب را از دست ما بگریند.

نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: حزبی ۱۵ سال پیش تاسیس شده بود، اما هنوز کنگره برگزار نکرده بود. چراکه می خواست قدرت را حفظ کند. چرا نمی خواستند از ظرفیت نخبگان و جوانان استفاده کنند؟ پاسخ این است که این حزب به بخشی از قدرت موجود راضی است. نمی خواهد کارکرد یک حزب کارآمد را داشته باشد. نمی‌خواهد نیرو پرورش دهد. برنامه داشته باشد. بر همین اساس می توانم بگویم ما در کشور مطلقا حزب قوی و کارآمد نداریم. متاسفانه احزاب ما هدف محور نیستند. مسئله محور کار نمی کنند.

متاسفانه امروز احزاب در کشور به ابزاری برای به دست آوردن بخشی از قدرت تبدیل شده است، که نقد سیستمی و برنامه محور جای خود را به موضع گیری های سهم طلبی داده است

وی در ادامه تاکید کرد: امروز حزب به ابزاری برای عده ای تبدیل شده است تا سهمی از قدرت موجود ببرند. طبیعتا این حزب ها نمی توانند نقش موثری را در جامعه ایفا کنند. یک فرد بیمار نمی‌تواند در جامعه موثر باشد. یک حزب بیمار نیز نمی تواند نقش موثری در جامعه داشته باشد. حزبی که هدفش بردن سهمی از قدرت است، قطعا به نحوی موضع گیری خواهد کرد تا سهمی از قدرت را به دست بیاورد. این حزب به سراغ نقد سیستمی و اساسی نمی رود. مثلا اکنون دولت اصلاح طلب است. اغلب احزاب به نوعی پرچم اصلاح طلبی برداشته اند.

وی افزود: این احزاب و این تحزب در کشور ما با این ساختار و نگاه ابزارگرایانه نمی‌توانند نقش سازنده ایفا کنند. در فصل انتخابات ۱۰ حزب به یکباره از یک کاندیدا حمایت می کنند. اگر بررسی کنیم می بینیم که پشت هر کدام از این پرچم ها و تابلوها ۱۰ نفر بیشتر نیست. اکنون شرایط با قانون جدید بهتر شده است. زمانی که یارانه به احزاب می دادند، به خاطر یارانه خیلی از کارمندان اداره کل سیاسی و دبیرخانه  ماده ۱۰ احزاب خودشان حزب تشکیل داده بودند. اغلب این کار را انجام داده بودند. بنده زمانی که در این قسمت مدیر کل شدم اعلام کردم افرادی که در این بخش کار می‌کنند، خودشان نباید ذی نفع باشند. بیشترین مجوز تاسیس احزاب سیاسی در دولت اصلاحات داده شده است. بنده نمی گویم همه انگیزه ها دریافت یارانه بوده است، اما بخشی از انگیزه ها و اهداف بهره مندی از یارانه احزاب بود. بنده می دانم که خیلی از این یارانه ها اخذ شده و به باغ  و ویلا تبدیل شده و به اسم اشخاص درآمده است.

اکنون این سوال وجود دارد که مگر اندیشه های مختلف در ساحت سیاست کشور چقدر است که ما ۳۰۰ حزب داریم

وی در ادامه خاطر نشان کرد: با این چارچوب، ساختار و نگاه ابزارگرایانه احزاب ما کارکرد مردم محور و منافع ملی محور خود را نخواهند داشت. کشور ما یکی از کشورهایی است که بیشترین حزب را دارد. ما حدود ۳۰۰ حزب دارای پروانه در سطح کشور داریم. مگر اندیشه های مختلف در ساحت سیاست چقدر است که ما ۳۰۰ حزب داریم. در آمریکا چند حزب وجود دارد؟ در کشورهای پیشرفته تعداد احزاب به اندازه تعداد انگشت های یک دست است. هر چیزی که زیاد باشد تبدیل به زیادی می شود. به عنوان مثال فردی که هر روزچلوکباب بخورد بعد مدتی چلوکباب برای او دیگر دلپذیر نیست.

سخنگوی سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: هر چیزی حدی دارد. حزب هم حدی دارد. ۳۰۰ حزب برای کشوری مانند ما خیلی زیاد است. اینقدر تعداد احزاب زیاد است دیگر زیادی شده اند. دیگر کسی به احزاب اعتبار نمی دهد. ما باید در کشور ۱۰ تا حزب دارای استخوان، عده، مانیفست، برنامه و هدف تشکیل شود. امروز می بینیم یکی به همراه همسرش و بردار همسرش یک کاغذی از وزارت کشور گرفته و اسم خود را حزب گذاشته‌اند. با این  شرایط احزاب کارآمد و موثر در اداره کشور و موثر در اصلاحات امور نخواهیم داشت.

انتهای پیام