تعزیه در دنیا به نام ایران ثبت شده است

نویسنده کتاب شبیه نامه در سال ۹۷، افزود: کتاب مجلس نامه غم و تاریخ تعزیه در همدان کتاب سال عاشورای ۱۴۰۰ و حدود ۳۰ مقاله نیز بعد از کتاب شبیه نامه نوشتم که آخرین مقاله در کنفرانس بین المللی گفتمان حسینی در دانشگاه کربلا پذیرفته شد و این برای اولین بار بود که چنین رویدادی در تاریخ تعزیه ایران رخ داده است.

وی با اشاره به اینکه کتاب شبیه نامه در حد صفر تا ۱۰۰ تعزیه را دربرگرفته و بیش از ۴۰۰ نسخه تعزیه را برای نگارش این کتاب بررسی کردم، اظهار کرد: فصل آخر کتاب فوق در مورد اجرای تعزیه در ۳۱ استان است که در ۷ نوبت در تهران، اراک، کرمانشاه، بوشهر، خوانسار، کرمان و نطنز رونمایی شد و خیلی زود به فروش رسید.

مجللی ادامه داد: امسال در سطح استان تمام تعزیه ها در اراک، خمین، تفرش و دلیجان توسط شبیه خوان بومی و غیر بومی برگزار می شود.

وی با اشاره به شیوع کرونا طی دو سال اخیر گفت: با وجود شیوع کرونا تعزیه باز هم تعطیل نبود؛ چرا که هنر مردمی است و روحیه توسل جویی و مذهبی بین مردم دارد و به نوعی با فرهنگ مردم آمیخته شده و متناسب با فرهنگ بومی هر منطقه ای اجرا می شود.

این پژوهشگر تعزیه افزود: عده ای از مردم بنابر نذری که دارند تعزیه را انجام می دهند و این روحیه توسل جویی را در بین مردم ایجاد کرده که امید داریم در آینده صحبت از زوال این هنر پیش نیاید، چرا که تعزیه نمایش ایران است و پله پایه آشنایی ایرانیان با نمایش با نسخه تعزیه شکل گرفته است.

وی گفت: الان هر کجا بخواهند از ایران نمایشی را معرفی کنند حتی خارج از کشور متوسل به تعزیه می شوند چون اختصاصا تعزیه متعلق به ایران و مالکیت آن برای ایران است که باشعر و موسیقی ایرانی آمیخته است و گفتمان شبیه خوان مخالف با موافق فرق دارد و این هنر به اسم ایران ثبت شده است و این افتخاری برای تاریخ ایران بشمار می رود.

مجللی با اشاره به اینکه بهتر است هیچ ارگان و نهادی در تعزیه و ساماندهی آن ورود نکند، بیان کرد: اگر هر ارگانی بخواهد به قصه تعزیه ورود کند و آن را انحصاری نماید به طور حتم بصورت سلیقه ای انجام می شود که نمونه های آن را در جشنواره ها شاهد هستیم و این امر با موضع گیری مواجه خواهد شد؛ چرا که تعزیه متعلق به مردم است.

وی گفت: از امتیازات تعزیه استان مرکزی این است که تعزیه در استان مرکزی با دو نوع زبان فارسی و ترکی اجرا می شود که در نقاطی مانند ضامنجان به زبان ترکی تعزیه را اجرا می کنند و ۴ فضای اختصاصی برای زمان اجرای تعزیه در تکیه محلات، فرمهین، باغ شیخ در استان وجود دارد و شاعر ملا آخوند آمره ای نیز از استان مرکزی اشعار تعزیه را به زبان ترکی سروده است و بسیاری از تعزیه های استان ثبت شده و در واقع اولین پله پایه تعزیه در زمان امیرکبیر اتفاق افتاد و این نشان می دهد استان مرکزی در تعزیه حرف برای گفتن دارد.

مجللی در بخش دیگری از سخنان خود بیان کرد: در نسل‌های قدیمی افرادی بانی برپایی مجلس تعزیه می‌شدند و یک گروه تعزیه‌خوانی را با هزینه شخصی به شهر یا محل سکونت خود دعوت می‌کردند ولی در سال های اخیر این سنت‌ها به فراموشی سپرده شده و تعزیه‌خوان‌ها با هزینه شخصی خود اقامه تعزیه می‌کنند.

 نویسنده کتاب تخصصی شبیه نامه افزود: تعزیه در ایران از زمان فتحعلی شاه قاجار شکل گرفت و نسخه‌های تعزیه حاصل یک رستاخیز ادبی است که از آن دوران به یادگار مانده است و اتفاق خوبی بود که در ادبیات ایران شکل گرفت و به نوعی یک بازگشت ادبی بوجود آمد و از دل محافل ادبی آن دوران محفل تعزیه بیرون آمد. گرچه برخی قدمت تعزیه را به دوران صفویه بر می گردانند و نسخه های آن دوران را عرضه می‌کنند که کاملا بی اساس و غیر مستند میباشد.

مجللی ابراز کرد: چون بنده تمامی اسناد را بررسی کرده ام و تاریخچه موسیقی و ادبیات را اگر بررسی کنیم به این نتیجه خواهیم رسید که تعزیه در دوره قاجار شکل گرفت و رشد نمود و در همان دوران نیز محو شد و این هنری را که امروز شاهد آن هستیم کپی برداری شده از دوره قاجاریان است.

وی یادآور شد: تعزیه متعلق به مردم و فرهنگ شیعی است و باید برای مردم و در نزد آنها نیز باقی بماند.

مجللی با اشاره به اینکه طی سال های اخیر از نظر برخی هنرمندان و اهالی فرهنگ اقدامات اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی نسبت به تعزیه خیلی گسترده شده است افزود: به نحوی این موضوع چشم گیر شده که با گوشه و کنایه از هنرمندان می شنوم که کادر جدید ارشاد به تعزیه توجه ویژه ای دارد و همه چیز به نفع شما تمام می‌شود که بنده ضمن رد این مطلب باید بگویم اینگونه نیست و این اقدامات ارشاد فقط به نفع یکی دو نفر تعزیه خوان تمام شده نه به نفع هنر تعزیه و خواهشی که دارم با این اظهارات هنر شبیه خوانی را زیر سوال نبرید زیرا چیزی عاید ما نشده است.

وی ادامه داد: امروزه شاهد آن هستیم که برای هر مناسبتی اعم از بزرگداشت شعرای کلاسیک و یا شهدای انقلاب و رویدادهای دفاع مقدس تعزیه هایی توسط یکی دو گروه اجرا می‌شود با وجودی که همه عوامل را شبیه خوانان تشکیل می‌دهند اما این موارد با واژه های جدیدی معرفی می‌شوند که در ادبیات نمایشی و تعزیه هیچ جایگاهی برای آنها نمی‌توان یافت و به نوعی در این کار با واژه سازی هم مواجه شده ایم.

مجللی گفت: وظیفه اصلی اداره ارشاد رفع مواردی همچون بیمه هنرمندان و…است اما متاسفانه در ورودی اداره با تراکتی مواجه می‌شویم که هیچ فعالیتی برای تعزیه خوانان صورت نمی‌گیرد که همین موضوع نیاز به بررسی است این مورد درحالی وجود دارد که در کنار مدیران ارشاد در بسیاری از جلسات یکی دو فرد تعزیه خوان حضور دارند که همین حضور نیز یک معما برای ما شده چرا که هر گونه تصمیمی برای این هنر قرار است گرفته بشود باید به تایید همه شبیه خوانان برسد که متاسفانه این چنین امری را نمی‌بینیم و در بحث صندوق هنر نیز در خیلی از محافل شبیه خوانان متهم به جعل سند شده اند که این موضوع نیز باید پیگیری بشود.

وی تاکید کرد: تعزیه هنری لست که بسیاری از مردم استان را درگیر خود کرده و در فحوای آن برکت نام امام حسین علیه السلام دیده می‌شود لذا از هنرمندان و اهالی فرهنگ عاجزانه تقاضا میکنم خدماتی که توسط یک اداره دولتی به یک یا دو نفر داده می‌شود را به پای جمع حساب نکنند.