توصیه‌های یک فیزیوتراپیست برای خانه‌تکانی ایمن

گروه سلامت: یک فیزیوتراپیست با بیان اینکه برای خانه‌تکانی به روش خوب و صحیح باید پوزیشن مناسب مد نظر قرار بگیرد، گفت: زمانی که برای بلند کردن اجسام، کمر به جلو خم می‌شود و یک جسم را به صورت ناگهانی و غیراصولی از روی زمین بلند می‌کنید، نیروی مخرب زیادی به ستون فقرات کمر وارد می‌شود و این مساله می‌تواند موجب وارد شدن آسیب به ستون فقرات شود.

دکتر مجید روانبخش با اشاره به لزوم رعایت نکات بهداشت بدنی و ایمنی در فرآیند خانه‌تکانی نوروز اظهار کرد: در خانه تکانی عید باید کارهای مختلف را در زمان‌های کوتاه و به صورت منقطع انجام داد و از انجام مستمر و طولانی کارهای تکراری اجتناب کرد؛ به طور مثال می‌توان یک اتاق را گردگیری کرد و بعد از آن به جارو کردن بخشی دیگر از خانه و بعد از مدتی به شست‌وشو پرداخت بنابراین با این شیوه به واسطه تبدیل شرایط فیزیکی یک کار به دیگر کارها، زمان قرار گرفتن در وضعیت ثابت و آسیب‌رسان در یک فرآیند به حداقل می‌رسد و آسیب‌های ناشی از تکرار و استمرار یک کار طولانی و خسته‌کننده و قطعا آسیب‌رسان در بستر زمان به حداقل ممکن کاهش می‌یابد.

رئیس انجمن فیزیوتراپی خوزستان گفت: بعضا مشاهده می‌شود یک زن خانه‌دار به صورت مستمر همه منزل را جارو می‌کند و در پایان کار دچار کمر درد و یا زانو درد و یا سایر آسیب‌ها در مفاصل و عضلات می‌شود در حالی که اگر این کار به بازه‌های زمانی کوتاه‌تر در زمان‌های منقطع تقسیم شود، منجر به آسیب کمتری به بدن زنان خانه‌دار می‌شود.

وی در خصوص شیوه درست جابه‌جا کردن اجسام بیان کرد: زمانی که برای بلند کردن اجسام، کمر به جلو خم می‌شود و یک جسم را به صورت ناگهانی و غیراصولی از روی زمین بلند می‌کنید، نیروی مخرب زیادی به ستون فقرات کمر وارد می‌شود که این مساله می‌تواند موجب وارد شدن آسیب به ستون فقرات شود.

روانبخش عنوان کرد: خم شدن رو به جلو و بلند کردن اجسام باید به گونه‌ای انجام شود که به آن آسیب وارد نشود. تقسیم بار به اجزای کوچک‌تر و کم‌وزن‌تر، یا بلند کردن اجسام با ستون فقرات کاملا صاف و بلند کردن آن‌ها از طریق عضلات اندام‌های تحتانی و صاف کردن زانوها، آسیب کمتری به ستون فقرات وارد می‌کند.

رئیس انجمن فیزیوتراپی خوزستان گفت: متاسفانه اغلب زنان جامعه ما کمتر ورزش می‌کنند و بیشتر در منزل کار می‌کنند؛ از طرف دیگر این باور در جامعه وجود دارد که کار کردن بدنی در منزل نوعی ورزش است در حالی که این تصور غلط است و باید توجه شود کار کردن هیچ‌گاه جای ورزش را نمی‌گیرد.

وی بیان کرد: انجام ورزش‌های دامنه‌ای در تمام جهات در ستون فقرات به همراه ورزش چرخش ستون فقرات، جزو ضروری‌ترین ورزش‌های بدنی است که باید همه افراد و به خصوص زنان این ورزش را به طور منظم و روزانه انجام دهند تا بدن آن‌ها برای بار جسمی و تنش فیزیکی وارده در خلال انجام کارهای منزل به ویژه در ایام خانه‌تکانی آماده شود.

روانبخش افزود: اگر ساعات کاری در طول روز تقسیم شود و بین هر مرحله از کار خانه‌تکانی کمی استراحت کنید، می‌توانید استرس‌های وارده به ستون فقرات و بدن را به حداقل برسانید تا فرآیند خانه‌تکانی در نهایت و در آغاز روزهای بهاری منجر به اتفاقات ناگوار و ناخواسته و عوارض و پیامدهای ناشی از صدمات بدنی ناشی از کار زیاد نشود.

وی با تاکید بر رعایت بهداشت تنفسی نیز عنوان کرد: مجاورت غیر اصولی با مواد شوینده بسیار مهم است و در صورت استفاده از این مواد برای تمیز کردن سرویس‌های بهداشتی و حمام باید از قرار گرفتن در معرض بخارهای سمی و خطرناک متصاعد از آن پرهیز شود.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: قرار گرفتن در وضعیت‌های یکنواخت و طولانی از جمله دو زانو نشستن و یا چهار زانو نشستن، چمباتمه زدن و ایستادن ثابت و سر پا برای مدت زمان طولانی می تواند منجر به وارد شدن آسیب به مفاصل زانو، ران و ستون فقرات شوند و مفاصل را به سمت آسیب و حتی تخریب ببرند.

روانبخش افزود: توصیه می‌شود زنان در خلال خانه‌تکانی هر چند دقیقه یک بار وضعیت‌های ثابت نشستن را تغیر دهند و در صورتی که فرد قرار است مدت طولانی بایستد حتما با جابه‌جایی روی پاهای خود، فشار بار را از روی مفاصل زانو و ران به طور متناوب بردارد یا از یک صندلی پایه بلند استفاده کند تا در حالت یکنواخت و ایستا قرار نگیرد.

وی بیان کرد: دو زانو و چهار زانو نشستن، به مفاصل زانو و بعضا مفصل لگن و مفاصل فقرات فشار زیادی وارد می‌کند و منجر به این می‌شود که بعد از خانه‌تکانی، منزلی تمیز اما بدنی آسیب دیده داشته باشند.رئیس انجمن فیزیوتراپی خوزستان گفت: در زمان گردگیری جاهایی که در دسترس نیست، باید از ابزار و وسایل مناسب استفاده شود زیرا بعضا نداشتن ابزار مناسب و یا دسترسی صحیح برای این کار منجر به کشیدگی و وارد شدن صدمه‌های عضلانی، مفصلی و بدنی و یا حوادثی نظیر سقوط از بلندی می‌شود.

روانبخش با بیان اینکه برای انجام کار خوب و صحیح باید پوزیشن مناسب برای انجام کار مد نظر قرار بگیرد، گفت: برای این کار باید از نرده‌بان مناسب استفاده کنید به گونه‌ای که به محل مورد نظر اشراف کافی داشته باشید.
وی افزود: ایمنی بدن نیز برای جلوگیری از وقوع حوادث بسیار مهم است؛ گاهی مشاهده می‌شود یک فرد روی صندلی لغزان می‌ایستد و خود را به سختی برای نظافت به جایی مانند بالای کابینت‌ها می‌رساند تا محلی را تمیز کند اما این  کار می‌تواند موجب تبدیل روزهای شیرین و پر خاطره و شاد تعطیلات عید به تلخی و درد ناشی از حوادث و بروز صدمات و طی کردن تمام روزهای نوروز در بیمارستان‌ها و یا حتی در اتاق‌های عمل شود.