یادداشتی به قلم' زینب پاک‌پور

تاثیر انواع اختلالات شخصیت در روابط میان فردی

انسان به عنوان موجودی اجتماعی، دائما در حال برقراری تعامل با دیگر افراد جامعه است. اختلالات شخصیتی تاثیر بسزایی در کیفیت برقراری رابطه ی عاطفی و اجتماعی دارند و می توانند زندگی فردی و اجتماعی افراد را تحت تاثیر خود قرار دهند.

کلمه نیوز_ زینب پا‌ک‌پور، در یادداشتی با عنوان “تاثیر انواع اختلالات شخصیت در روابط میان فردی” به پایگاه خبری کلمه نیوز آورده است:

اختلال شخصیت شامل الگوهای رفتاری غیرقابل انعطاف و مشکل ساز است. واکنش های متمایز و مخرب افراد دارای اختلال شخصیت، روابط آنها را متاثر می‌سازد. تشخیص اختلال شخصیت در یک فرد بسیار دشوار است و گاها خود فرد نیز از وجود اختلال در رفتار خویش نااگاه است؛ اما با گذشت زمان و با برقراری روابط میان فردی می توان به وجود اختلال در شخص پی برد. انواع اختلالات شخصیتی شامل: پارانوئید، اسکیزوئید، اسکیزوتایپال، ضداجتماعی، مرزی، نمایشی، خودشیفته، اجتنابی، وابسته و وسواسی می باشند که زندگی فرد دارای اختلال را دشوار می کنند و گاها اطرافیان نیز از این اختلال دچار صدمه می شوند.

افراد دارای اختلال شخصیت پارانوئید به خصوص در رابطه ی عاطفی، شکاک هستند. این افراد نسبت به قصد و نیت اطرافیان دچار سوظن می باشند و همواره حس می کنند که مورد سواستفاده و فریب واقع شده اند و دیگران قصد آسیب رساندن به آنها را دارند.

در اختلال شخصیت اسکیزوئید، افراد تمایلی به برقراری ارتباط صمیمانه ندارند. تنهایی و انزوا را به ایجاد روابط اجتماعی و فردی ترجیح می دهند، که در این شرایط انجام فعالیت های فردی را در اولویت قرار می دهند. این افراد در روابط میان فردی با مشکالت عدیده ای روبه‌رو هستند.

افراد دچار اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، افکار و گفتاری عجیب و غریب دارند؛ که ذهن و افکار این افراد غالبا معطوف به وقایع خارق عادت و غیرمنطقی است. در نتیجه ی این افکار شاهد؛ رفتار، باورها، عواطف و هیجانات غیرمعقول خواهید بود.

لفظ کلمه ی ضداجتماعی به معنای نقض احترام و ارزش برای حقوق دیگران و جامعه است. افراد دارای اختلال شخصیت ضداجتماعی، تمایل شدیدی به نقض قوانین دارند و عموما نسبت به اعمال مخرب خویشتن احساس گناه نمی کنند و در واقع درست و غلط اعمال برایشان اهمیتی ندارد.

نوسانات خلقی شدید، نگرش دوپارگی، خودپنداره ی ضعیف و تحریف شده، ترس از رهاشدن در افراد دچار اختلال شخصیت مرزی به وضوح قابل روئیت است. مجموعه رفتارهای نامتعارف این افراد، زندگی آنها را با چالش های گوناگونی همراه میکند.

افراد مبتلا به هیستریونیک (اختلال شخصیت نمایشی) تمایل شدیدی به جلب توجه دیگران دارند و از طریق ظاهرسازی به صورت اغواگرانه؛ سعی دارند تایید طلبی دیگران را برانگیزند.

افراد خودشیفته، نسبت به موفقیت و جایگاه خویش اغراق میکنند و از پذیرش واقعیت کناره‌گیری میکنند. این افراد خود را از هر جهت خاص و متفاوت میدانند، در صورتی که این افکار واقعیت خارجی ندارد.

در اختلال شخصیت اجتنابی افراد از تعامل با دیگران و برقراری روابط اجتماعی امتناع میکنند. این افراد دارای حس اضطراب و ترس درونی هستند، که مبادا از جانب دیگران طرد شوند و یا مورد ارزیابی منفی دیگران قرار گیرند.

در اختلال شخصیت وابسته، افراد به تنهایی قادر به اتخاذ تصمیم نیستند و نظر دیگران در تمامی مسائل زندگی برای آنها ارجعیت دارد. افراد دارای اختلال شخصیت وسواس نیز دارای افکار کمال گرایانه هستند، این افراد با توقعات سرسختانه و کمالگرایانه ای که نسبت به اعمال خود و دیگران دارند، توقع دارند دیگران نیز همه ی کارها را بدون هرگونه نقص و کاستی انجام دهند.

کودکی یکی از مهم ترین و سرنوشت سازترین دوران زندگی هر انسانی به شمار می رود، چراکه ابعاد مهم شخصیتی هر فردی در ان دوران شکل می گیرد که متاثر از عوامل؛ محیطی، فرهنگی، اجتماعی و وراثتی می باشد. آثار و ثمرات این برهه از زندگی در دوران بزرگسالی نمایان می شود. ویژگی های ذکر شده برای هر یک از انواع اختلالات شخصیت، تنها بخشی کوچک اما مهم هر اختلال بود. با توجه به اهمیت روابط بین فردی و نقش مهم آن در زندگی روزمره، شناخت هر یک از این اختلالات تاثیر بسزایی در شکل گیری روابط و شناخت فردی دارد.