تاثیر دلار نیما بر بورس چیست؟

گروه اقتصادی: در معاملات هفته گذشته بورس تهران، رشد نماگرهای سهامی پیگیری شد. در جریان دادوستدهای هفته قبل، شاخص‌کل با رشد ۴.۳۶درصدی همراه شد. شاخص هموزن، ۵.۵۴‌درصد افزایش ارتفاع داشت و شاخص‌کل فرابورس نیز صعود ۴.۰۲‌درصدی را در مقیاس هفتگی تجربه کرد. گفتنی است که شاخص‌های سهامی با رشدی که در هفته قبل ثبت کردند، افتی که در نتیجه پدیدارشدن ریسک سیستماتیک در منطقه در هفته منتهی به ۲۹فروردین ثبت کرده‌بودند را جبران کردند.

در آن هفته به‌دلیل ترس از ادامه‌‌‌‌‌دار‌بودن درگیری‌های میان طرفین در منازعه خاورمیانه، شاخص‌های بازار سهام، افت قابل‌توجهی را ثبت کرده‌بودند. گفتنی است که شاخص هموزن و شاخص‌کل فرابورس بعد از سه هفته متوالی منفی، مجددا در هفته گذشته، بازدهی مثبت هفتگی را به‌ثبت رساندند.

بررسی آمار هفتگی
بررسی نوسانات شاخص ارزی در بازار آزاد نیز گویای فروکش‌‌‌‌‌کردن التهابات در بازار ارز و بازگشت آرامش به این بازار است. دلار که معاملات هفته منتهی به ۲۹فروردین را با ثبت قیمت ۶۶‌هزار و ۷۰۰‌تومان به‌عنوان میانگین هفتگی به پایان رسانده بود، در هفته گذشته در مدار نزولی قرارگرفت و قیمت ۶۴‌هزار و ۶۰۰‌تومان به‌عنوان میانگین هفتگی قیمت دلار در هفته گذشته به‌ثبت رسید.

خبر مسرت‌‌‌‌‌بخش برای فعالان تالار شیشه‌ای این است که رشد آهسته و پیوسته دلار نیمایی ادامه‌دار است و با کاهش قیمت دلار در بازار آزاد، شکاف موجود میان دلار بازار آزاد و دلار نیمایی که در هفته منتهی به ۲۹ فروردین در محدوده ۶۴‌درصد قرار داشت، در هفته قبل به ۵۷‌درصد کاهش یافت. افت بهای دلار در بازار آزاد، تقاضای سفته‌‌‌‌‌بازانه را از بازارهای دارایی دور کرده‌است و ابزارهای معاملاتی مبتنی بر طلا نیز در هفته گذشته کاهش ارتفاع داشتند. میانگین قیمت سکه رفاه در بورس‌کالا در هفته گذشته رقم ۴۲‌میلیون و ۳۶۸‌هزار‌تومان را ثبت کرد که نسبت به قیمت ۴۴‌میلیونی هفته منتهی به ۲۹ فروردین، سکه رفاه دو کانال قیمت را از دست داده‌است.

با توجه به اوضاع مساعد تقاضا در هفته گذشته در جریان معاملات بورس تهران،‌ هزار و ۲۸۱‌میلیارد‌تومان پول حقیقی وارد گردونه معاملات سهام شد. در هفته منتهی به ۲۹ فروردین، ۲‌هزار و ۷۶۶‌میلیارد‌تومان از بازار خارج‌شده بود که بخشی از این پول در معاملات هفته گذشته به جریان معاملات بازگشت. ارزش معاملات خرد بازار سهام که شامل سهام و حق‌تقدم می‌شود، در هفته گذشته، رقم ۴‌هزار و ۴۱۸‌میلیارد‌تومان را ثبت کرد. با توجه به اینکه برای پایدار نگه‌داشتن وضعیت بازار و محافظت از سرمایه سهامداران، در هفته منتهی به ۲۹فروردین، ارزش معاملات افت محسوسی را تجربه کرده‌بود، در هفته گذشته، شرایط معاملاتی به روال سابق بازگشت.

کانال جدید دلار نیما
دلار نیمایی این روزها وارد کانال ۴۱‌هزار‌تومان شده‌است و به‌نظر می‌رسد که تمایلات سیاستگذار در مقطع کنونی، افزایش مستمر ولی آرام این نرخ به سمت سطوح بالاتر است. برخی از صنایع بورسی تحت‌تاثیر قیمت دلار نیمایی قرار دارند و محصولات خود را در زمان فروش در بازارهای داخلی و خارجی با قیمت این دلار معامله می‌کنند، بنابراین تغییرات نرخ ارز در بازار آزاد، تاثیر عملیاتی در شرایط سودآوری این شرکت‌ها ندارد و تنها به‌صورت روانی بازار سرمایه را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.

البته گفتنی است که افزایش قیمت دلار در بازار آزاد، ارزش دارایی‌های شرکت‌های بورسی را نیز تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و از کانال نیز تقاضا در بازار تقویت می‌شود. تا زمانی‌که دلار نیمایی تغییر قابل‌توجهی نداشته‌باشد، نمی‌توان از بازار انتظار شگفت‌‌‌‌‌انگیزی داشت، زیرا شرکت‌های بزرگ بازار، تحت‌تاثیر دلار نیمایی هستند که ارزی کنترل‌شده و در اختیار دولت است. معمولا قیمت ارز نیمایی با تغییرات زیادی روبه‌رو نیست؛ زیرا تحت‌نظارت کامل دولت است، در صورتی‌که ارزی که در بازار آزاد عرضه می‌شود چندان در اختیار دولت قرار ندارد.

در همین‌حال یکی از عوامل تاثیرگذار در بازار سرمایه، وضعیت درآمدی شرکت‌های بزرگ بورسی است که درآمد آنها وابسته به نرخ دلار نیمایی است، در نتیجه قیمت دلار نیمایی تاثیر مستقیمی در ترازنامه آنها خواهد داشت و این اتفاق می‌تواند تاثیر مستقیمی بر قیمت این نماد‌ها و سودآوری آنها داشته‌باشد. قیمت دلار به دو صورت کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌تواند روی بازار سرمایه تاثیر بگذارد.

نخست به‌صورت بلندمدت است که تقریبا می‌تواند چشم‌‌‌‌‌انداز رشد بعدی را برای بورس مشخص کند، یعنی بورس اتفاقات پیش‌روی خود را می‌تواند پیش‌‌‌‌‌خور کند و به‌نوعی سودآوری آن در گزارش‌ها مشخص می‌شود. دومین تاثیر نیز کوتاه‌مدت و شاید روزانه است که ناشی از یک تاثیر روانی است. قیمت دلار با هر نوسان خود جوی از ترس یا امیدواری در دل سهامداران ایجاد می‌کند و این ترس یا امیدواری اگر با‌ درصد بیشتری اتفاق بیفتد، رفتارهای هیجانی نیز در بازار بیشتر می‌شود. به‌طور کلی می‌توان گفت دلار نیمایی یک ملاک و معیار برای بازار سرمایه به‌حساب می‌آید و باید تغییرات آن رصد شود.