پیاده رفتن به کربلا ابراز ارادت مسلمانان به امام سوم شیعیان است

اسماعیل مجللی افزود: پیاده روی و سفرهای گروهی زیارتی قدمتی دیرینه دارد و به نوعی می‌توان پیشینه آن را همزمان با مذهب دانست، در زندگی بزرگانی همچون پیامبران، ایمه، علما و حتی پادشاهان و افراد شاخص نیز طی نمودن مسیر به صورت پیاده را تا اماکن مقدس همچون مکه و کربلا و مشهد دیده می‌شود، بنابراین سبقه و پیشینه طولانی برای آن میتوان تعریف کرد .

وی ادامه داد: امروزه حرکت هیئتهای عزاداری به صورت گروهی و پیاده و بعضا با پای برهنه و معمولا مسیر بین دو مکان مقدسی همچون مساجد جامع ، صحن امامزادگان و گورستانها را طی مسیر میکنند و در فحوای آن ذکر مصیبت و روضه و نوحه را شاهد هستیم نیز با وجودی که یک عزاداری به حساب می آید اما یک حرکت نمایشی و همچنین تبلیغ یک ایدیولوژی مقدسی همچون مذهب شیعه را نیز در آن می توان مشاهده نمود .

مولف کتاب شبیه نامه اظهار داشت: زیارت با پای پیاده و این حرکات دسته جمعی خودبخود موارد دیگری را به ارمغان می آورد که بخشی از زندگی عامه مردم را تشکیل میدهند به عنوان نمونه شکل گیری کاروانها سبب وجود آیین دیگری همچون چاووشی خوانی را در ایران به همراه داشت و با هر نغمه چاووش افرادی تحت تاثیر قرار گرفته به کاروان زیارتی ملحق می‌شدند ، از دل حرکت کاروانها و حضور انواع و اقسام تیپهای عمومی اعم از زن و مرد، پیر و جوان ، کودک و بزرگ، توانا و ناتوان های جسمی ، فوت افراد در خلال مسیر، گم شدن زوار و عقب ماندن از کاروانها ، گرفتاری راهزنان در گذشته و….سبب ایجاد داستانهاشده بود که در بسیاری از منابع مکتوب ادبی و همچنین داستانها و قصه های شفاهی شاهد و ناظر آن هستیم .

این کارشناس و مدرس تعزیه در ادامه افزود: زیارت امام حسین برای شیعیان همواره یک آرزو حساب می‌شد و همانگونه که در عامه مردم شاهد بوده ایم افراد بسیاری این اجر معنوی را به دست نیاوردند و آرزوی آن را با خود به گور بردند.

وی گفت: دراین آیین زیبا در دوره حاضر شاهد هستیم که مردم در فداکاری از یکدیگر سبقت می‌گیرند هر کسی به هر نحوی می‌خواهد به زایران امام حسین خدمت رسانی کند ، در این آیین زیبا تمام قلوب به یک طرف گره زده می‌شود ، انسانها با هم متحد می‌شوند، چرا که زیارت امام حسین با فضیلت ترین عملی است که برای شیعه می‌توان تعریف نمود .

این شبیه خوان اراکی افزود: اینکه چرا تمام موارد فوق را فقط در حول محور زیبایی همچون حسین(ع) می‌چرخد و امروزه فقط به زمانی همچون اربعین اختصاص پیدا کرده دلایل بسیاری برای آن می‌توان ذکر نمود، به عنوان مثال واقعه کربلا آخرین جنگی بود که امام معصوم در آن حاضر و هدف اصلی دشمن به حساب می آمد و پس از امام حسین هیچکدام از معصومین در جنگ حاضر نشده بودند و دیگر اینکه این واقعه با مشارکت افراد و تیپها و فرهنگهای مختلف از قبیل زن و کودک و پیر و جوان و طفل شیر خواره تبدیل به یک بخش از زندگی عامه مردم شده بود و این المانها مختص امام حسین است.

مجللی اضافه کرد: همچنین عدد ۴۰یک عددی سمبلیک و قابل تقدیس برای بسیاری از مذاهب به شمار می‌رود و در قرآن کریم ۴بار به واژه اربعین اشاره شده ، در داستان پیامبران عدد ۴۰ عددی تاثیر گذار بود ، در فرهنگ عامه حضور ۴۰نفر در تشییع جنازه موجب آمرزش شخص متوفی از طرف خداوند قلمداد می‌شود و در چهلمین روز پس از عاشورا نخستین زایر به قبر امام حسین حاضر می‌شود که همان جابر بن عبدالله انصاری است ، اهل بیت پس از اسارت ، درست روز چهلم بعد از عاشورا به کربلا می‌رسند ، پس از عاشورا به مدت ۴۰ روز به قدری بر مذهب شیعه غم و اندوه مستولی شده بود که این فرضیه ایجاد شده بود که از آسمان خون می‌بارد همه موارد فوق سبب آن شده که واژه اربعین برای امام حسین به کار گرفته شود .

استاد مجللی در بخش دیگری از سخنان خود پیرامون هنر پرده خوانی اظهار داشت: در مورد هنر پرده خوانی و به زوال رفتن این هنر باید بگویم بخش اعظم آن کم کاری رسانه ها و مسئولان و دستگاههای فرهنگی بود که در تبلیغ این هنر کوتاهی شد و امروز ماشاهد مرگ یکی پس از دیگری پرده خوانان هستیم در حالی که هیچ جایگزینی برای آنها نداریم .

وی ابراز کرد: پرده های نقاشی های قهوه خانه ای به قدری زیبا و لطیف هستند و هیچ رنگ و بویی از خشونت در آنها دیده نمیشد یعنی اگر در نصویر شاهد آن هستیم که حضرت عباس در حتال دو نیم کردن ماردبن صدیف است ، این موضوع به قدری حساب شده نقاشی شده که تصویر نورانی حضرت عباس در حال کشتن یک دیو و یا یک اهریمن می‌باشد بنا براین نمیتوان استدلال آورد که در این نقاشی ها که کشتار و قتل انسان دیده می‌شود سبب تضعیف روحیه کودکان خواهد شد، لذا به صراحت می‌گویم اگر این هنر مردمی که بدون هیچگونه فضا و پروسه اجرایی مستقیم در دل مردم و توسط خود مردم اجرا می‌شد قطعا امروزه هم با استقبال عموم مواجه می‌شد و ما می‌توانستیم پرده خوانانی را پرورش بدهیم که این کار را نکردیم .

کارشناس تعزیه کشور در پایان افزود: پرده های نقاشی قهوه خانه ای بیش از ۷۰ داستان را که به ادبیات پرده خوانان مجلس گفته می‌شود در بر دارند ، از خلقت آدم تا بهشت و دوزخ را در این نقاشی ها می‌توانیم ببینیم . ما می‌توانستیم پرده خوانان را دعوت کنیم و این مجالس را بخوانند و ضبط کنیم و تحویل آیندگان بدهیم اما این کار را نکردیم به این بهانه که تکنولوژی و رسانه های جدید ججایگزین این هنر شده اند و عملا این هنر کارکردی ندارد که این فرضیه کاملا اشتباه است . تمام نقلها را پرده خوانان با خود به گور بردند بدون اینکه ما از آنها بهره ببریم .