یادداشت

شاخص های رئیس سازمان بهزیستی کشور در دولت چهاردهم

مرکزی-کلمه نیوز-معیار انتخاب ریاست سازمان بهزیستی کشور از چند جهت دارای اهمیت است که در یادداشت ذیل این معیارها مورد بررسی قرار می گيرد.

شناخت نظام سیاستگذاری اجتماعی کشور
اجرای طرح های کالن اجتماعی در کشور، بدون حمایت و وفاق بین دستگاههای مختلف، به سختی امکانپذیر است.

شناخت دقیق ساختارهای سیاستگذاری و فرآیندهای تصمیم گیری، به همراه تجربه کار با نهادهای گوناگون نظیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجلس شورای اسالمی، شورای اجتماعی کشور، وزارت کشور، شهرداری ها، سازمان برنامه و بودجه، و سایر نهادهای حاکمیتی، می تواند باعث تقویت قدرت چانه زنی و بسیج اجتماعی برای سازمان بهزیستی شود. به عنوان بزرگ ترین نهاد اجتماعی زیرمجموعه قوه مجریه، این سازمان باید جایگاه واقعی خود را بازیابد. این امر تنها از طریق تعامل مؤثر و درک عمیق ساختارهای مؤثر در سیاستگذاری اجتماعی میسر می گردد.

آشنایی و تسلط بر قوانین و سیاست ها و تجربیات مشارکت فعال و موثر در تدوین سیاست های کلی نظام در حوزه های خانواده، تامین اجتماعی، سالمت؛ قوانین »احکام اجتماعی قانون برنامه هفتم توسعه قانون ساختار
نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی«، »قانون حمایت از اطفال و نوجوانان ، قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت و اسناد ملی حوزه آسیب های اجتماعی، مواد مخدر و روانگردان ، مدیریت بحران و سالمت به این روند کمک شایانی می کند .

متاسفانه در گذشته برخی از افراد با روابط سیاسی و بدون داشتن شایستگی و طی کردن سطوح مدیریتی مرتبط، به یکباره رئیس بزرگترین سازمان دولتی کشور شده اند که خسارات جبران ناپذیری را به جایگاه و منافع گروه هدف سازمان سبب شده اند. تجربه حضور موفق و موثر در مناصب مدیریتی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان بهزیستی کشور، نهادهای مرتبط و همکار همچون ستاد مبارزه با مواد مخدر، حوزه اجتماعی سازمان برنامه و بودجه و … تجارب گران سنگی برای رهبری سازمان بهزیستی محسوب می شود.

شجاعت اقدامات نوآورانه همانگونه که رئیس جمهور محترم بارها در سخنرانی های خود اشاره کرده اند “اگر قرار بود با راه های قبلی تغییری ایجاد شود، تا االن شده بود. باید طور دیگر نگاه و عمل کنیم”. برای تغییر نیاز به شجاعت و اقدامات
مبتکرانه است و کسانی در این مسیر موفق هستند که قبال آن را تجربه کرده اند .

ضرورت آن این است که بله قربان گو نباشند و در مقابل صحبت های غیرکارشناسی پافشاری کنند. هرچند ممکن است در گذشته دردسرهایی
هم متحمل شده باشند و چوب آن را خورده باشند و از گرفتن مناصب مدیریتی در بهزیستی نیز برای مدتی منع شده باشند. به عنوان نمونه، یکی از برنامه های موفقی که سال ها قبل در بهزیستی پایه گذاری شد و در طول سال های بعد همواره مورد حمایت همه دولت ها قرار گرفت و روز به روز توسعه بیشتری یافته است، اورژانس اجتماعی )۱۲۳( است که در زمان خود امری ناشدنی به نظر می رسید اما آن زمان به همت کارشناسان و مدیران وقت بهزیستی عملیاتی شد و به عنوان یکی از برنامه های مبتکرانه و در عین حال موفق حوزه اجتماعی کشور
شناخته می شود.

در بطن سازمان های مردم نهاد باشد
اکنون بخش اعظم برنامه ها و طرح های سازمان بهزیستی برون سپاری شده است و توسط سازمان های مردم نهاد اجرا می شود و سازمان های مردم نهاد شرکای اجتماعی کلیدی برای بهزیستی محسوب می شوند .

چنانچه
رئیس سازمان تجربه مدیریت در عرصه سازمان های مردم نهاد و انجمن ها را داشته باشد، اعتقاد و باور به کار مردم نهاد )NGO ها( و درک چالش ها و مشکالت این نهادها نه صرفاً ناشی از ارتباطات به ظاهر رسمی بلکه برخاسته از تجربه زیسته و عملی او خواهد بود و داشتن این ویژگی ارجحیت دارد.

همچنین ارتباط قوی با سایر انجمن های تخصصی و صنفی از قبیل جامعه شناسی، رفاه اجتماعی، انجمن های حوزه افراد دارای معلولیت، سمن های کودکان، سالمندان، اعتیاد و … ضروری است.

دارای تالیف و سابقه پژوهش در حوزه اجتماعی

کسی که قرار است به عنوان رئیس بر مسند ریاست بهزیستی بنشیند بایستی عالوه بر دارا بودن مدرک تحصیلی مرتبط از جمله مددکاری اجتماعی، دارای تالیفات علمی معتبر و سوابق پژوهشی برجسته ای باشد که نشان دهنده
عمق تخصص و تسلط وی بر مباحث مرتبط با سالمت اجتماعی و مددکاری اجتماعی باشد . سابقه پژوهشی در این حوزه به فرد امکان می دهد تا به عنوان یک صاحب نظر در بین دانشگاهیان و نیز مدیران اجرایی کشور شناخته شده باشد . چنین شناخت و اعتباری به طور چشمگیری می تواند توانایی او را در برقراری ارتباطات مؤثر و تأثیرگذار در جلسات بین سازمانی و درون سازمانی افزایش دهد . عالوه بر این، این پیشینه علمی و عملی به تصمیم گیری های بهتر و ارزیابیهای دقیق تری از برنامه ها و سیاستها کمک خواهد کرد. به طوری که با استفاده از تجارب و دانش به روز، می توان میزان کارآمدی و اثربخشی فعالیت های سازمانی را بهبود بخشید و در نهایت به تحقق اهداف اجتماعی و توسعه پایدار در جامعه کمک کرد . بنابراین، انتخاب رئیس سازمان بهزیستی باید به گونه ای انجام شود که فرد منتخب نه تنها توانایی مدیریت و رهبری را داشته باشد، بلکه به عنوان یک متخصص با درک عمیق از چالش های حوزه اجتماعی و توانایی ایجاد تغییرات مثبت به شمار رود .

دارای سرمایه اجتماعی باشد
کارشناسان و مدیران میانی دستگاه های مختلف مهم هستند و هیچ مدیری بدون پشتوانه همکارانش موفق نخواهد بود. بایستی اجماع و وفاق نخبگانی حول محور وی وجود داشته باشد. این مهم در تصمیم سازی کمک می کند
و تصمیم گیری مشارکتی و انجام تغییرات مدنظر را تسهیل می نماید.

اهل تعامل با رسانه ها باشد
بهزیستی به گفتمان مداوم با مردم و گروه های هدف خود نیاز دارد. تعامل با رسانه ها باید توسط رئیس بهزیستی به عنوان یک اصل اساسی در نظر گرفته شود تا به شفافیت و پاسخگویی بیشتر سازمان کمک کند.

از سالمت مالی برخوردار باشد
برخورداری از سالمت مالی و نداشتن سوء سابقه و زد و بندهای پنهان مالی و اداری موجب می شود استقالل در تصمیم گیری و در فضایی به دور از حاشیه امکان خدمت برای گروه هدف سازمان فراهم شود و در انتخاب
مشاوران، مدیران و همکاران شایستگی و توانمندی آن ها مدنظر قرار گیرد.

ارتباط قوی با مج امع جهانی و منطقه ای تخصصی حوزه اجتماعی
مدیری که به ریاست سازمان بهزیستی منصوب می شود، باید شناخت کافی از درس آموخته ها و برنامه های موفق بین المللی در حوزه های اجتماعی داشته باشد و دارای تعامل و ارتباط قوی با نهادهای اجتماعی بین المللی باشد. داشتن کرسی در مجامع جهانی و منطقه ای مددکاری اجتماعی، ارزش افزوده محسوب می شود.