ضرورت توجه به قومیت‌ها برای تقویت بانک اطلاعاتی HLA جهت پیوند سلول‌های بنیادی

دکتر مرتضی ضرابی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه افزایش بانک اطلاعاتی HLA یک امر ضروری است، اظهار کرد: پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز، مستلزم تطابق کامل نمونه‌ها است. هنگامی که بانک اطلاعاتی HLA قوی باشد، شانس بیماران نیازمند پیوند سلول‌های بنیادی برای نمونه مشابه افزایش می‌یابد. به طور قطع، تا زمانی که بانک اطلاعاتی HLA قوی نباشد، تحقق اهداف مدنظر غیرممکن است. افزایش بانک اطلاعاتی HLA یک امر ضروری است و باید در دستور کار قرار گیرد.  

وی خاطرنشان کرد: بررسی اطلاعات «بانک اهداکنندگان مغز استخوان در سراسر جهان» “World Marrow Donor Association” نیز بیانگر این است که وضعیت این بانک برخی کشورهای همسایه مانند ترکیه نیز چندان ایده‌آل نیست و حدود ۲۵هزار مورد است. پیش‌بینی‌های متعددی درباره بانک اطلاعاتی HLA مطرح شده، به طور مثال، سازمان انتقال خون بر این باور است که بانک اطلاعاتی HLA باید حاوی ۳۰۰هزار نمونه باشد؛ در حالی که وزارت بهداشت معتقد است که این بانک می‌بایست ۵۰۰هزار باشد تا بیماران نیازمند پیوند، شانس بالای ۷۰ درصد برای یافتن نمونه تطبیقی داشته باشند. هر چقدر میزان بانک اطلاعاتی HLA افزایش یابد، شانس در دسترس بودن نمونه پیوندی افزایش می‌یابد. 

مدیرعامل شرکت فناوری‌ بن‌یاخته‌های رویان با بیان اینکه اقوام و قومیت‌های گوناگونی در کشور حضور دارند، تصریح کرد: اگرچه اقوام و قومیت‌های گوناگونی درکنار یکدگیر زندگی می‌کنند اما به دلیل قرابت‌هایی که وجود دارد، امکان استفاده  از خون بندناف برای قومیت‌های مختلف میسر است. به طور مثال، یک نمونه خون بندناف اهدا شده در خراسان رضوی را برای یک بیمار نیازمند پیوند در استان کرمانشاه استفاده کرد. 

ضرابی ادامه داد: شرکت فناوری‌ بن‌یاخته‌های رویان، بانک اطلاعاتی خود را به ۵ خوشه تقسیم‌ کرده است. شرکت فناوری‌ بن‌یاخته‌های رویان، نمونه‌های خون بندناف را از سراسر کشور جمع‌آوری و ذخیره‌سازی می‌کند. بررسی‌ها بیانگر این است که بسیاری از نمونه‌های جمع‌آوری شده با یکدیگر تشابه دارند و همپوشانی در آنها بسیار زیاد است. بازهم  تاکید می‌کنم، اگرچه قومیت‌های متعددی در کشور حضور دارند اما نمونه‌های جمع‌آوری شده با یکدگیر تشابه بسیار زیادی دارند. 

وی گفت: اگر خواهان توسعه بانک اطلاعاتی HLA هستیم، می‌بایست قومیت‌ها را در کانون توجه قرار دهیم. توسعه بانک اطلاعاتی منوط به توجه به تمام نقاط کشور است و جمع‌آوری اطلاعات نباید به شهر تهران محدود شود. اگرچه تهران، ملغمه‌ای از قومیت‌های مختلف است اما نباید برای توسعه بانک اطلاعاتی HLA فقط به این شهر توجه کرد. شرکت فناوری‌ بن‌یاخته‌های رویان، تلاش می‌کند که نمونه‌های مختلف از سراسر کشور  جمع‌آوری کند. 

ضرابی اظهار کرد: نمونه‌های جمع‌آوری شده از استان‌های جنوبی، سیستان و بلوچستان و استان‌های غربی کشور بسیار کم است؛ این در حالی است که وضعیت نمونه‌های جمع‌آوری شده جنوب‌غربی کشور خوب است. این موضوع، از ضرورت توجه به قومیت‌های مختلف برای افزایش بانک اطلاعاتی HLA حکایت می‌کند. 

انتهای پیام