حلب چگونه نقطه تلاقی جنگ‌های اوکراین، غزه و لبنان شد؟

گروه بین الملل: ایران، روسیه و حزب‌ الله لبنان در سال ۲۰۱۶ نتیجه چهار سال تلاش خود برای بازپس‌گیری شهر حلب را به عنوان نقطه عطفی در جنگ داخلی سوریه جشن گرفتند. این در حالی است که اکنون آنها ظرف تنها چند روز مهمترین دستاورد خود در جنگ سوریه را از دست رفته می‌بینند.
دستاوردی که هرچند هشت سال دوام داشت اما در برابر حمله غافلگیرکننده مخالفان حکومت سوریه چند روز هم دوام نیاورد.
رویدادی که می‌توان آن را نتیجه مستقیم جنگ‌هایی دانست که از نزدیک به سه سال پیش به تدریج در خارج از مرزهای سوریه آغاز شدند. نیروهایی که یک دهه پیش برای بازپس‌گیری حلب گردهم آمدند این روزها هر کدام درگیر جنگ‌های جدید یا تبعات ناشی از آنها هستند. جنگ‌هایی که اوکراین، غزه و لبنان نام دارند و شهر حلب اکنون نقطه تلاقی این درگیری‌ها شده است.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌ جمهوری روسیه به همراه  ایران و حزب‌الله هرکدام درگیر مناقشاتی بودند و هستند که ماهیت قدرت آنها را تهدید می‌کند. این مناقشات باعث شدند که سوریه در ذهن رهبران روسیه، ایران و حزب‌الله در بهترین حالت در درجه دوم اهمیت قرار بگیرد.
این در حالی است که روسیه برای ادامه جنگ در اوکراین دست به دامان کره شمالی و دیگر متحدان خود شده است.
در این میان برنده واقعی صحنه کنونی در سوریه را می‌توان ترکیه دانست که اصلی‌ترین نیروی حامی شورشیان مخالف بشار اسد، رئیس‌‌جمهوری سوریه محسوب می‌شود. آنکارا به خوبی دریافت که فرصتی طلایی مانند موقعیت کنونی تکرار نخواهد شد.
ترکیه اکنون با پیشروی نیروهای شورشی مخالف حکومت سوریه و نفوذی که بر آنها دارد نقشی کلیدی و تعیین‌کننده تر از قبل در آینده سوریه خواهد داشت.
از سوی دیگر بشار اسد که تلاش کرده بود پس از حمله هفت اکتبر حماس به اسرائیل و در جریان جنگ‌های غزه و لبنان نقش پررنگی پیدا نکند اکنون شاهد است که ترکش‌های اصلی جنگ‌های خارج از مرزهای کشورش به سوی حکومت او نشانه رفته‌ است.این در حالی است که رئیس‌جمهوری سوریه طی سال‌های گذشته تلاش کرده بود رابطه خود را با دیگر کشورهای عربی بهبود ببخشد و در همین راستا در نشست اتحادیه عرب هم حضور یافته بود.زمان تهاجم  مخالفان بشار اسد به حلب نیز به نظر می‌رسد بسیار حساب‌شده انتخاب شده باشد. هرچند این نیروها احتمالا از مدت‌ها پیش آماده این عملیات بودند اما به نظر می‌رسد ترکیه نمی‌خواست تا این تصور ایجاد شود که در سوریه با دشمن اسرائیل (حزب‌الله) وارد نبرد شده است.
به همین دلیل این تهاجم تا زمان برقراری آتش‌بس بین حزب‌الله و اسرائیل به تاخیر افتاد تا آنکارا مشکلی از نظر توجیه عملیات خود نزد افکار عمومی داخل ترکیه و منطقه نداشته باشد.
آنچه که می‌تواند از حالا  نگران کننده باشد تنها سقوط حلب نیست. شورشیان مخالف بشار اسد احتمالا اکنون تنها به تصرف حلب اکتفا نخواهند کرد و تلاش خواهند کرد که منطقه تحت کنترل خود را گسترش دهند.
شبه‌نظامیان مخالف بشار اسد به حما هم نزدیک شده‌اند و احتمال ورود آنها به این شهر نیز وجود دارد. نکته کلیدی طی روزهای آینده میزان استحکام ارتش سوریه در شهرهای دیگر سوریه خواهد بود. تحلیلگران واکنش ارتش سوریه و نیروهای وفادار به بشار اسد را به نظاره خواهند نشست تا دریابند که ابعاد پیشروی شورشیان مخالفان بشار اسد از مرزهای حلب نیز فراتر خواهد رفت یا خیر.نیروهای حکومتی سوریه که قرار بود به جای شبه‌نظامیان حزب‌الله از حلب دفاع کنند نه به اندازه سربازان حزب‌الله آموزش‌دیده بودند و نه نظم نظامی آنها را برای دفاع از شهر داشتند.
از سوی دیگر شبه‌نظامیان واگنر که یک دهه پیش در جنگ داخلی سوریه نقشی کلیدی داشتند اکنون در غیاب یوگنی پریگوژین، رهبر خود دیگر حتی وجود خارجی ندارند تا بتوانند از حکومت سوریه در میدان نبرد دفاع کنند.نیروی هوایی روسیه هم در این میان به نظر می‌رسد که درگیر جنگ اوکراین باشد و نتواند آن طور که حکومت سوریه به آن نیاز دارد به مواضع شورشیان حمله کند.
ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که روسیه ۱۱۷ هواپیمای نظامی خود را از زمان آغاز جنگ اوکراین از دست داده است. این در حالی است که ۱۵ هواپیمای نظامی دیگر نیز آسیب دیده‌اند. حملات هوایی روسیه به هر حال طی روزهای اخیر در توقف شورشیان مسلح مخالف بشار اسد توفیقی نداشتند.