سرنوشت تالاب گاوخونی در هاله ای از ابهام!

تالاب بین‌المللی گاوخونی واقع در شرق اصفهان یکی از بزرگترین و مهمترین تالاب‌های ایران محسوب می‌شود و در طول تاریخ و پیش از آغاز خشکسالی‌های اخیر علاوه بر ایجاد فضای فرحبخش در شرق استان، مامن پرندگان مهاجر و جانوران آبی و منبع درآمد و آسایش ساکنان این منطقه بود اما بدلیل جلوگیری از ورود آب زاینده‌رود در معرض خشکی کامل قرار گرفت.

این تالاب به وسعت ۴۷۶ کیلومترمربع در ۱۶۷ کیلومتری جنوب شرق اصفهان در کنار شهر ورزنه و در مجاورت تپه‌های شنی قرار دارد. برداشت‌ بی‌رویه و غیرقانونی در بالادست، کاهش آب ورودی، تغییر اقلیم و خشکسالی و تامین نشدن حقابه‌ طبیعی از چالش‌هایی عنوان می‌شود که حیات این تالاب را به خطر انداخته و به گفته کارشناسان، ادامه این روند می‌تواند تالاب گاوخونی را به کانون تولید گرد و غبار تبدیل کند و تا شعاع زیادی را تحت تاثیر قرار دهد بنابراین تامین حقابه آن ضروری است.

کنوانسیون تالاب‌های جهان(کنوانسیون رامسر)، شهر ورزنه در جوار تالاب بین‌المللی گاوخونی در شرق اصفهان را بطور رسمی برای یک دوره سه ساله به عنوان شهر تالابی معرفی کرد و نام آن در وبسایت این کنوانسیون به ثبت رسید.

این تالاب طی چند سال اخیر و به دنبال خشک شدن دوره ای آب رودخانه زاینده رود روند زوال و خشکی خود را طی کرد تا اینکه معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی حفاظت محیط زیست استان اصفهان در گفت و گو با یکی از رسانه های خبری در روزهای پایانی سال گذشته در خصوص آخرین وضعیت این تالاب به ارایه توضیح پرداخت.

حسین اکبری  با اشاره به ورود آب به تالاب گاوخونی اظهار داشت: پایش‌های انجام یافته توسط کارشناسان و محیط‌بانان اداره کل حفاظت محیط زیست و سرمحیط‌بانی و مرکز مدیریت تالاب بین المللی گاوخونی، نشان می‌دهد که جریان رودخانه زاینده‌رود که به واسطه بارش‌های اخیر، شدت گرفته بود، در تاریخ یک بهمن ماه ۱۴۰۱ به تالاب بین گاوخونی رسیده است، این درحالی است که مقدار حجم آب وارده، کافی نبوده و تنها باعث افزایش رطوبت مصب این تالاب شده است.

بیش از ۵ درصد ظرفیت تالاب گاوخونی آبگیری شد

فرماندار ورزنه اما در سال جاری به یکی دیگر از سانه ها به گفت و گو نشست و گفت: با هدایت سه سیلاب به سمت تالاب، آب بسیار خوبی وارد تالاب گاوخونی شد که طبق گزارش اداره محیط زیست بیش از ۵ درصد ظرفیت این تالاب آبگیری شد.

این دو مصاحبه نشان از آن دارد که وضعیت تالاب گاوخونی که روزگاری از آن به عنوان یکی از زیستگاه های مشهور برای انواع ابزیان یاد می شد امروز رو به زوال دارد.

در ادامه سعید رحیمی، اظهارکرد: روز پنجشنبه هفته گذشته با توجه به استقرار سامانه همرفتی در منطقه و شرق استان اصفهان از سه جبهه شهرستانِ نائین، گردنه ملا احمد و کوهپایه با سیلاب مواجه شدیم که با توجه به هشدارهای سازمان هواشناسی و آمادگی که ستاد بحران ورزنه داشت و اعلام به موقع فرمانداری‌های همجوار مبنی بر حرکت سیل به سمت ورزنه، توانستیم سیل را کنترل کنیم.

وی افزود: با تلاش زیاد و اقدامات پیشگیرانه‌ای که انجام دادیم هر سه سیلاب به سمت تالاب گاوخونی هدایت شد و تنها خسارت‌های جزئی به برخی جاده‌های شهرستان وارد شد که می‌طلبد اداره راهداری سیل بندها را اصلاح کند تا اگر دوباره بارندگی شد خسارت به صفر برسد. خوشبختانه سیلاب هیچ خسارتی به روستاهای ورزنه وارد نکرد و آب بسیار خوبی وارد تالاب گاوخونی شد که طبق گزارش اداره محیط زیست بیش از ۵ درصد ظرفیت تالاب آبگیری شد.

فرماندار ورزنه گفت: بنابراین تمام تلاش خود را به منظور هدایت سیلاب به طرف تالاب گاوخونی انجام دادیم که تا حد زیادی موفق شدیم. از شرکت آب منطقه‌ای درخواست داریم حقابه تالاب گاوخونی را بدهد تا رودخانه آبگیری کامل شده و از فرونشست جلوگیری شود و در ضمن در تابستان با معضل ریزگردها مواجه نخواهیم شد. اما اگر همچنان شرکت آب منطقه‌ای و وزارت نیرو حقابه تالاب را ندهند تابستان با بحران ریزگردها در اصفهان و شهرستان‌های همجوار مواجه خواهیم شد.

رحیمی تصریح کرد: در چند روز گذشته هیچ بارشی در ورزنه رخ نداد و تنها حرکت سیلاب از شهرستان‌های همجوار به سمت این شهرستان را داشتیم. کِشت کشاورزان شرق اصفهان به اتمام رسید، اما به دلیل عدم برنامه‌ریزی شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در زمان‌بندی و میزان آب اختصاصی، تقریباً ۳۰ درصد از کِشت کشاورزان ورزنه خسارت دیده است که می‌طلبد در سنوات بعد شرکت آب منطقه‌ای و وزارت نیرو برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند تا کشاورزان بدانند چه میزان کِشت انجام دهند.

وی درباره افتتاح استخر ورزنه پس از سال‌ها انتظار نیز گفت: روز گذشته شنبه با حضور معاون وزیر ورزش استخر شهدای ورزنه و زمین چمن مصنوعی ورزشگاه این شهر پس از ۱۲ سال به بهره‌برداری رسید.

انتهای پیام