مطالبات مهم شهروندان

رضا صادقیان
انتشار نظرسنجی‌ها در موسم انتخابات ریاست جمهوری نمایی از وضعیت جامعه ایران امروز را به اهالی سیاست و ناظران این میدان نشان می‌دهد.
در جدیدترین نظرسنجی انجام شده از سوی مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران از شهروندان سوال شده است: هر یک از عوامل تا چه حد شما را برای شرکت در انتخابات ترغیب خواهد کرد؟ از هفت سوال مطرح شده، سه سوال نخست به صورت مستقیم به وضعیت اقتصادی ارتباط پیدا می‌کند. ۵۶٫۸ درصد از مردم «اگر برنامه جدی برای مبارزه با فساد مالی و اداری وجود داشته باشد»، ۵۶ درصد گفته‌اند «اگر برنامه جدی برای رفع بیکاری وجود داشته باشد»، و ۴۹٫۱ درصد از شهروندان بیان کرده‌اند «اگر برنامه جدی برای بهبود وضعیت اقتصادی وجود داشت باشد». هر سه گزینه مورد نظر بازتاب واقعی دغدغه‌های اقتصادی شهروندان است. خصوصا پس از بازگشت دوباره تحریم‌ها، اتخاذ سیاست‌های نادرست از قبیل نرخ دلار ۴۲۰۰ تومانی، افزایش تورم تا بیش از ۴۰ درصد، صعود نرخ کالاهای اساسی در دولت فعلی و اوج‌ گرفتن نرخ دلار در بازار آزاد وضعیت اقتصادی شهروندان به مراتب بدتر از گذشته شد، بنابراین رای دهندگان و آنان که در پی تغییر وضعیت دستگاه اجرایی کشور هستند در ادبیات کاندیدا بیش از سایر موارد در پی سیگنال‌هایی مبنی بر برنامه‌های اقتصادی خواهند بود.
طی سال‌های گذشته در مورد وضعیت اقتصادی شهروندان تحقیقات میدانی، نظرسنجی، طرح‌های پژوهشی و کارشناسی نسبتا قابل توجهی از سوی مراکز سیاسی و علمی صورت گرفته است. به عنوان مثال در تحقیقات منتشر شده توسط مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، مهمترین مشکل مردم در سال ۹۶ و ۹۷ به اقتصاد ارتباط مستقیم پیدا می‌کند. دغدغه فساد اداری و مالی، بیکاری، تورم، مسکن و… هر کدام از این معضل‌ها بیان‌گر آن است که نسبت به سال‌های گذشته بخش گسترده‌ای از دغدغه‌های شهروندان به سوی مسائل اقتصادی کشیده شده است.
شاید برخی از اهالی سیاست و آنان که راه خویش را در عرصه‌های سیاست‌گذاری، قانون نویسی و سیاسی رفته و می‌روند و چندان گوشی برای شنیدن گرفتاری‌های دیروز و امروز مردم ندارند و این همه برایشان مهم نباشد و از کلیت مطالبات اقتصادی مردم «مبارزه با فساد» و «مسئولان بی‌کفایت» و انتقاد بی‌امان از دولت وقت را برداشت کنند، اما جامعه ایران همان اندازه که به دشواره‌های اقتصادی حساس شده و آن را به عنوان مطالبه اساسی مطرح می‌کند دغدغه عدالت اداری، جلوگیری از رانت خواری و مبارزه با فساد را در نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد – این همه نشان می‌دهد باید به این معضلات توجه جدی کرد. بنابراین به نظر می‌رسد کاندیدای با اقبال رای شهروندان در ۲۸ خرداد روبرو خواهد شد که بخش زیادی از این دغدغه را نشان دهد و برای آن برنامه داشته باشد.